Het verhaal achter de naam (50) - Les Ventes-de-Bourse

He ?

Waarom zou je je beurs verkopen ? Nee, dat lijkt geen goed idee...

Er is wel wat verkocht, maar dat is geen beurs ... maar een stuk van het bos, genaamd Bourse ! Vente is een typische Middeleeuwse ontginningsnaam, die we met name in Normandië en in de Champagne-Ardennes terugvinden in de toponymie. Daar waar in Nederland dergelijke ontginningsnamen verwijzen naar de koop van de grond (Nieuwkoop, Boskoop), ligt de nadruk in Frankrijk juist op de verkoop.

Bij ontginningen had het Oudfranse woord vente de specifieke betekenis ‘gedeelte van een bos dat omgehakt is’, en dus ‘… dat verkocht kan worden’. Dat gebeurde onder meer in het grote Normandische woud van Eawy, waar we in 1413 het dorp Les Ventes d’Iavy aantreffen, tegenwoordig Les Grandes-Ventes (Seine-Maritime). Het naburige Ventes-Saint-Rémy (Seine-Maritime) ligt nog steeds in een duidelijk afgebakend ontgonnen gebied midden in het bos. Dit dorp heeft de naam van de schutspatroon van de kerk als bepaling meegekregen, maar heette oorspronkelijk Les Petites-Ventes, als tegenhanger van ‘het grote Ventes’, waar het dorp tot aan de Franse Revolutie bijhoorde. Tussen twee uitgestrekte resten van het forêt d'Évreux ligt het dorp Les Ventes (Eure), zoals we op de kaart kunnen zien, een duidelijke ontginning van dit bos.

In La Vendue-Mignot (Aube) is Mignot een persoonsnaam. Het dorp Les Ventes-de-Bourse (Orne) wordt omringd door het forêt de la Bourse, waar het dorp zijn naam aan ontleent, maar waar het een grote hap uit genomen heeft. Les Ventes-Mésangères (Seine-Maritime), ook wel Les Ventes-Mare-Mézangères genaamd, ligt nog steeds aan de rand van een groot bos; het hoort bij de gemeente Le Caule-Sainte-Beuve (Seine-Maritime), waarvan ook de naam Le Caule te maken heeft met het ontginnen van bos: de Oudfranse term chaable, waar caule een dialectale variant van is, verwijst naar het omhakken van bomen. Wellicht verschuilt een verwante term zich achter de naam van wijndorp Chablis (Yonne) en in de abdijnaam Chaalis bij Fontaine-Chaalis (Oise); dat zouden dan ook ontginningsnamen zijn.