Oh!... France, Mon amour… (38) Een witte Beaujolais?

Jawel, een witte Beaujolais, bijna niemand kent het, maar het bestaat toch echt! En dat kan geweldig goed en lekker zijn! Net als de wijnen van de noorderburen, witte Bourgogne of witte Maconnais, wordt witte Beaujolais van 100% Chardonnay gemaakt. Slechts 1% van de totale productie in de Beaujolais is wit. De meeste aanplant staat in het noorden van de streek op de grens met de Macon(nais). Daar raken de wijngaarden die van bekende witte wijngebieden, als St. Verand en Pouilly-Fuissé. Zo’n 200 wijnmakers produceren Beaujolais Blanc of Beaujolais-Villages Blanc.

Beaujolais is een streek in Frankrijk ten noorden van Lyon en omvat het noordelijke deel van het departement Rhône (69) en het zuidelijke deel van het departement Saône-et-Loire (71).

Beaujolais begint ongeveer 10 kilometer ten zuiden van Mâcon. Het gebied heeft een totale breedte van 12 kilometer en een lengte van 60 kilometer. De streek is vooral bekend doordat elk jaar op de derde donderdag van november, dus dit jaar op 21-11-2013 de “Beaujolais nouveau” gepresenteerd wordt. Er word verwacht dat dit jaar de opbrengst 800.000 hectoliter zal zijn. Voor de Beaujolais nouveau, worden de druiven slechts twee maanden daarvoor geplukt. De streek Beaujolais hoort officieel bij de regio Bourgogne. De naam Beaujolais verwijst naar de oude hoofdstad Banjeu; de voornaamste stad is nu Villefrance-sur Saône.

Een ander opmerkelijk feit is dat 90% van alle Beaujolais wijn op minder gebruikelijke manier gemaakt wordt dan in meeste andere wijnproducerende regio's. Het gaat hier om de koolzuurgisting (macération carbonique). Bij deze methode worden de druiven direct na de oogst in grote kuipen gedaan. De trossen worden met steeltjes en al in de kuipen geworpen. Door het gewicht van de trossen worden de onderste druiven zachtjes gekneusd. In het sap dat hieruit vrijkomt, komt de gisting langzaam op gang. Het koolzuurgasdat bij deze gisting ontstaat stijgt op zijn beurt naar de bovenste trossen waar het gas inweekt. Tijdens dit proces worden de kleurstoffen en tannine afgebroken door de reeds ontstane alcohol en opgenomen door de vloeistof onder in de kuip. Door de grote druk van het koolzuurgas bovenin de kuip, gaan de druiven van binnenuit gisten. Doordat er hierbij geen zuurstof aan te pas komt, behoudt de wijn zijn fruitigheid.

Er zijn twee groepen Beaujolais: de Beaujolais nouveau (primeur) en de Beaujolais villages. De Beaujolais primeur is wijn van de eerste persing, met veel 'fruit', vaak nog wat schraal bij de eerste slok, maar in de afdronk kan al wel de kwaliteit van dat jaar en dat huis worden herkend. De Beaujolais nouveau wordt jong gedronken en is geen bewaarwijn.

De Crus van de Beaujolais (villages) is voorbehouden aan 39 gemeenten in het noordelijk deel van de Beaujolais. Daar binnen mogen 10 gemeenten (zie kaart) hun naam aan hun wijn geven. Dit zijn de 10 crus van de Beaujolais. Saint-Amour, Juliénas, Chénas, Moulin à Vent, Fleurie, Chiroubles, Morgon, Régnié, Brouilly, Côte de Brouilly.

Het geheim van de Beaujolais zit hem in de druivensoort die gebruikt wordt.

Het is de Gamay druif, (het plaatsje Gamay, gelegen 10 kilometer ten zuidwesten van de stad Beaune:  een kruising  van Pinot noir en de  Oostenrijkse inheemse druif Heunisch Weiss. De Pinot noir is een kwetsbare druif met een lage opbrengst en de Heunisch druif heeft een hoge opbrengst.

De Benedictijner monniken die in de 14^e eeuw de wijnhandel onder controle hadden, waren verantwoordelijk voor deze varieteit, dit tot ongenoegen van hertog Filip de Stoute. Hij verbood de wijn in 1395 onder het mom van “schadelijk voor de gezondheid”. De werkelijke reden was de hoge opbrengst van wel 100 tot 200 hectoliter per hectare en deze wijn vormde dus een bedreiging. Door middel van DNA-onderzoek is men achter dit geheim gekomen. Nog een aardig resultaat is de Gamay weer te vermengen met de Pinot noir. Dit verrassende effect resulteert in de fantastische Passetoutgrain. Een geweldige wijn die relatief veel goedkoper is dan de zware Pinot noir en zeer goed drinkbaar is.

Typisch voor de smaak van Beaujolais is de uitgesproken fruitigheid, licht van kleur alsmede tonen van kersen en frambozen. Ikzelf ben niet zo van de Beaujolais primeur, maar ik vind het altijd wel een mooie gelegenheid om er een feestje van te maken.