De parel van Vexin

Op vrijdag 26 juli 2024 gaan de Olympische Spelen in Parijs van start. Honderdduizenden sportliefhebbers bezetten dan de stad tot en met zondag 11 augustus. Gevolgd door de Paralympische spelen van 28 augustus tot en met zondag 8 september. Dat het dus extra druk gaat worden in de Franse hoofdstad daarover bestaat geen twijfel. Parijs rekent nog altijd op zo’n 3 miljoen bezoekers meer bovenop de ruim 9 miljoen die de laatste jaren sowieso de Eiffeltoren, Sacré-Coeur en Montmartre willen fotograferen. Het Franse toeristenbureau verwacht dat bezoekers aan de stad tijdens de Olympische Spelen zo’n 2,6 miljard euro uitgeven. Maar er zijn ook veel toeristen die druk, duur en vol Parijs links laten liggen.

Speciaal voor hen zal mijn blog de komende periode aandacht besteden aan bijzondere locaties rondom Parijs Die ik uitgebreid heb beschreven in mijn reisgids met dezelfde titel: ‘Rondom Parijs’. Juist nu tijdens de Olympische Spelen de vreugden van Parijs worden weggedrukt door de drukte van het stadsleven, is het omringende kalme platteland van het île-de-France een volmaakt toevluchtsoord. Deze regio is een streek met een rijke historische erfenis en een groot architecturaal en artistiek erfgoed. Het is het historisch hart van Frankrijk. Dit deel van Frankrijk bezit vele andere parels, zoals musea, prachtige kastelen, voormalige abdijen, oude steden, romantische parken en tuinen, maar ook bossen, groene valleien en plassen voor recreatieve activiteiten. De bossen vormden vroeger het toneel voor jachtpartijen van koningen en prinsen en zijn bij uitstek een plek voor ontspanning en recreatie. Val-d’Oise in het noorden, Seine-et Marne in het oosten, Essonne in het zuiden en Yvelines in het westen vormen een ware groene rand om Parijs. Het onthult niet alleen de lange en rijke geschiedenis van de streek, maar ook van heel Frankrijk met maar liefst drie koninklijke residenties: Versailles, Fontainebleau en Rambouillet. Deze regio is zo divers dat het iedere bezoeker oprecht versteld zal doen staan en die tal van kunstenaars heeft geïnspireerd.

 Domaine de Villarceaux

Een historisch landgoed

In deze blog neem ik je mee naar de ‘parel van Vexin’: het Domaine de Villarceaux, een Frans kasteel uit de 18^e eeuw, een 17^e-eeuws landhuis, watertuin en park gelegen in de gemeente Chaussy in het Franse departement Val d’Oise, zo’n 65 kilometer ten noordwesten van Parijs. Dit uitgestrekte landgoed, met een totale oppervlakte van ongeveer 800 hectare, omvat twee kastelen, bijgebouwen, een schapenboerderij, een golfbaan, een park van 63 hectare met een renaissancetuin, Italiaanse terrassen waarvan de waterpartijen en meren worden gevoed door 32 natuurlijke waterbronnen. Dit immense landgoed lijkt op het water geplaatst te zijn; zoveel bassins, fonteinen, watervallen en plassen als het heeft. Het domein, geopend voor publiek van april tot oktober, baadt in charme en rust, en zullen bezoekers en liefhebbers van groene perspectieven betoveren. Niet voor niets kregen de tuinen het label ‘Jardin Remarquable’ toegekend door het Ministerie van Cultuur in 2004. Ze illustreren de evolutie van de tuinstijlen door de eeuwen heen, van de middeleeuwen tot nu.

Niet voor niets kregen de tuinen het label ‘Jardin Remarquable’ toegekend

Het domein uit de 11^e tot de 19^e eeuw vormde een onderdeel van de verdediging van het Koninkrijk Frankrijk tegen de Britten die op dat moment het naburige Normandië bezet hielden. Veel overblijfselen van de middeleeuwse vestingwerken zijn in het park bewaard gebleven. De kastelen en het park werden in 1941 geklasseerd als historische monumenten. De Fondation Charles Léopold Mayer, die nu eigenaar is van het landgoed, vertrouwde het beheer ervan in 1989 toe aan de Regionale Raad van Ĩle de France.

Dit immense landgoed lijkt op het water geplaatst te zijn; zoveel bassins, fonteinen, watervallen en plassen als het heeft

Adam en Eva zijn er niet meer om dit te bevestigen. Maar als de Hof van Eden bestond, had het er misschien zo uitgezien. Wijnstokken, vijgenbomen, kamperfoelie, geneeskrachtige planten. Perfect uitgelijnde lanen met haagbeuken, buxussculpturen die de terrassen van een tuin in Italiaanse stijl vorm geven. Dan een ongelooflijk buxusborduurwerk, doorkruist door kanalen, en subtiel geplaatst op een vijver waar het landhuis in wordt weerspiegeld. Het is zeker dat het Villarceaux-park zijn titel van opmerkelijke tuin niet heeft gestolen. Na het passeren van de indrukwekkende binnenplaats is het mogelijk om door het park te lopen via het oudste overblijfsel dat de basis vormde van de zuidwestelijke hoek van de oude verdedigingsmuur, namelijk de tour Saint-Nicolas. In het noordwesten bevinden zich de bijgebouwen, waaronder drie hoofdgebouwen, elk gemarkeerd met het jaar 1560 en 1563. Op de hoek een paviljoen genaamd Manoir de Ninon.

Het Manoir de Ninon

Manoir de Ninon vernoemd naar Ninon de Lenclos, ook De l’Enclos genoemd (1620-1705). Zij was een Franse courtisane en maîtresse van markies Louis de Mornay, eigenaar van Villarceaux. Zij leefde drie jaar met hem samen en schonk hem een zoon. Zij bracht Françoise d'Aubigné mee, markiezin van Maintenon, beter bekend als Madame de Maintenon (1635-1719) en zij was de tweede - zij het geheime - echtgenote van koning Lodewijk XIV van Frankrijk.

Françoise d'Aubigné (l) Ninon de Lenclos (r)

Françoise d'Aubigné - foto Wikimedia

Uniek in die tijd was de opdracht voor een naaktportret van haar, ten voeten uit, wat haar erg in verlegenheid bracht en vandaag nog steeds te zien is het Château du Haut, een landhuis in Lodewijk XV-stijl, dat in de 18^e eeuw werd gebouwd voor Charles-Jean-Baptiste du Tillet de la Bussière, Marquis de Villarceaux. Het bovenkasteel is te bereiken via de tuinen en biedt een prachtig panorama over de grote vijver en het Franse regionale natuurpark Vexin. Bewonder de verschillende salons, de eetzaal maar ook de indrukwekkende collectie schilderijen en meubels uit de 18^e eeuw.

Château du Haut

Het tweede kasteel, het Château du Couvent, onderaan het landgoed biedt plaats aan een uitstekend restaurant en een terras waar je uitkijkt over een 18-holes golfbaan. Deze par 72 van 6.115 m, ingehuldigd door Jean Garaïalde in 1971, wisselt passages in het bos af met uitzicht op de heuvels van Vexin en biedt twee ‘kenmerkende’ holes: nr. 8 (bekend als Le Belvédère) en zijn indrukwekkende start, gevolgd door de nr. 9 bekend als ‘Les Étangs de Ninon’ met een onvergetelijke uitzicht op het Château du Couvent.

Het Château du Couvent met 18-holes golfbaan

Domain de Villarceaux, 95710 Chaussy, Val d’Oise – Ĩle-de-France.

Met de auto, vanuit Parijs:

- Via de A14 of de A13, afslag Mantes Est (afrit nr. 11) en volg de richting Beauvais

- Via de A15 en vervolgens de N14, volg de richting Magny-en-Vexin, afrit Vernon/Hodent en vervolg op de D86, richting Chaussy.

Meer ideeën om Parijs te ontvluchten tijdens de Olympische Spelen 2024 vind je in mijn reisgids ‘Rondom Parijs’.

‘Rondom Parijs’ is verkrijgbaar bij elke goede boekhandel en natuurlijk ook online. 160 pagina’s dik en meer dan 300 kleurenfoto’s speciaal vervaardigd voor deze gids. Het voorwoord is geschreven door Z.E. Mr. Pieter de Gooijer, onze vorige ambassadeur in Frankrijk.

Prijs € 24,50