Vijf in vier

Na een paar dagen in de Alpen te hebben doorgebracht – overigens te midden van opvallend veel Nederlandse en Vlaamse jongeren – was het weer even wennen in de Parijse mallemolen. Omdat ik dinsdag pas weer begon met werken, waren de afspraken voor vijf dagen door mijn onvolprezen collega Gretha in vier dagen geperst. Ik beperk me even tot de hoogtepunten, en dan vooral de afspraken buiten de deur.

Dinsdag lunchte ik met Arancha González Laya, de decaan van de prestigieuze universiteit SciencesPo, waar ook steeds meer Nederlanders studeren. Een mooi weerzien, in de tijd dat ik in Madrid zat, was zij minister van Buitenlandse Zaken in de regering van Pedro Sanchez. Nu is ze in Frankrijk een behoorlijk invloedrijke vrouw; zo werd ze onder meer door president Macron gevraagd om de ´États généraux de l’information’ te leiden, een stuurgroep tegen desinformatie. Ze heeft bovendien grote ervaring in de zogeheten handelspolitiek, dus er was veel te bespreken.
Wat dan precies, vraagt u zich misschien af. Ik zal niet te veel in detail treden, maar in dit geval ging het over de stand van de geopolitiek: hoe verhoudt Europa zich tot de andere grote machtsblokken, Rusland, China en de VS? En wat zijn nu precies de vooruitzichten op de naderende Europese verkiezingen. Daarnaast was het een mooie gelegenheid om weer eens wat Spaans te spreken en wat te horen over in het land gaat waar ik als jongere veel reisde en vervolgens twee keer met mijn gezin heb gewoond.

Diezelfde avond organiseerde onze landbouwafdeling, met de milieuafdeling, op de residentie een debat over de vraag of je op plantaardige voeding Olympisch kampioen kunt worden. Misschien heeft u weleens gehoord over de eiwittransitie. Voor wie dit begrip nieuw is: voor een voedselproductie met een lagere CO2-uitstoot wordt er door tal van bedrijven gewerkt aan de mogelijkheid om ons dieet iets minder te laten leunen op vlees, en iets meer op groente en vleesvervangers. Dat wordt – kort door de bocht – de eiwittransitie genoemd. Nederland is niet alleen een bekend veeteeltland, maar kent ook veel plantaardige productie en heeft veel startups die daar nieuwe dingen mee doen.
Er waren dinsdag sprekers uit Wageningen, Parijs, Nieuwerkerk/Papendal en zelfs een arts van de wielrenbond UCI, gevestigd in Aigle, Zwitserland.
Vooral de bijdrage van topjudoka Jim Heijman maakte indruk: hij vertelde dat hij tijdens zijn sportcarrière besloot om vegetariër te worden, om zo naast zijn sportprestaties zijn zogeheten carbon footprint te verkleinen. Omdat hij op Papendal woonde, het sportcomplex waar ook de meeste Olympische Sporters trainen en worden begeleidt, kon hij bijhouden wat voor invloed dit had op zijn prestaties. Wat bleek: na deze overgang naar vooral plantaardig eten, namen zijn sportprestaties nog altijd toe. Hij beweerde overigens niet dat het andere menu de oorzaak van de betere prestaties was, maar wel dat de prestaties er in ieder geval niet onder leden.

De volgende dag had ik het genoegen om een aantal Franse senatoren van de Frans-Nederlandse vriendschapsgroep welkom te mogen heten op de residentie. Het is altijd een plezier om met de Franse senatoren te spreken, niet in de laatste plaats omdat ze echt een lokale basis hebben en nog veel naar hun thuisregio gaan. Daardoor horen we van hen niet alleen over de Parijse politiek, maar juist ook over wat er leeft in de Franse provincie.

Zo is de voorzitter, dhr Lozach, afkomstig uit de Creuse, zeg maar de streek naast Limoges, waar veel rundveehouderij is. Oorspronkelijk was hij sportleraar. Dan de vice-voorzitters die aanwezig waren. De heer Bourgi vertegenwoordigt de Hérault, de streek rondom Montpellier. Hij weet veel van de land-, bos en wijnbouw, maar is ook lid van de grondwetscommissie. Mevrouw Joseph is gekozen in de Franse Ardennen, maar heeft haar wortels in Nederland, in Alkmaar om precies te zijn. Zij specialiseert zich op cultureel erfgoed en sociale kwesties. Vice-voorzitter Capo-Canellas komt juist uit de tegen Parijs aan gelegen regio Seine-St. Denis. Hij zit in de Commissie Financiën en weet veel over luchtvaart (ook omdat hij uit Le Bourget afkomstig is) en over biobrandstoffen. De secretaris van de Vriendschapsgroep, mevrouw Petrus heeft ook in bijzondere band met het Koninkrijk der Nederlanden: zij is afkomstig van Saint-Martin en houdt zich veel met de overzeese gebiedsdelen bezig. Ook is ze vice-voorzitter van de Commissie Sociale Zaken. Tenslotte was er mevrouw Lermytte, specialiste in sociale zaken en de zorg, die ook in het bestuur van de voor Nederland belangrijke regio Hauts-de-France (rondom Lille) een belangrijke rol vervult.

Net als in Nederland de Eerste Kamer nog altijd een belangrijke rol speelt in de politiek, is dat ook in Frankrijk zo met de Senaat. Misschien zelfs wel meer dan in het verleden. Het was een genoegen om te merken dat deze senatoren en senatrices zich bijzonder interesseren voor Nederland. Ik heb geprobeerd hun vragen zo goed mogelijk te beantwoorden, zonder met politieke oordelen te smijten (want dat is in mijn rol als ambassadeur niet gepast).

De dag erna kwam de raadadviseur Europa van onze minister-president op bezoek, onder meer om te praten met de nieuwe adviseur Europa van Macron op het Elysée, en een ontmoeting met een hoge ambtenaren van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken (of de ‘Quai’, zoals het in de wandeling heet, naar de quai d’Orsay waar het ministerie huist). Onze regering is demissionair, daar moeten we in onze contacten terdege rekening mee houden, maar de wereld staat niet stil, dus het is belangrijk om de banden warm te houden en goed geïnformeerd te blijven.

Tussendoor ging ik nog naar de dagelijkse plechtigheid onder de Arc de Triomphe, waarbij het vuur voor de Onbekende Soldaat tot leven wordt gebracht. Mijn Kosovaarse collega mocht dit keer de vlam activeren, vanwege de viering van hun Onafhankelijkheidsdag, en hij had mij en een aantal andere collega’s uitgenodigd hem daarbij te vergezellen. Het blijft indrukwekkend om onder die enorme herdenkingsboog midden in Parijs te staan en terug te denken aan al die mensen die tijdens de Eerste Wereldoorlog en daarna het leven lieten voor de vrijheid en veiligheid van Frankrijk. Na deze plechtigheid werd ik, min of meer toevallig, verwacht bij de viering van de nationale dag van Servië, het land waar Kosovo zich van afscheidde en waarmee het nog steeds een gespannen verhouding heeft. Het feit dat beide landen er uitzicht op hebben om, als zij en wij daar klaar voor zijn, zich aan te sluiten bij de Europese familie, maakt wel dat ze er nu alles aan doen om hun geschillen op vreedzame wijze op te lossen – iets wat op de Balkan historisch gezien geen vanzelfsprekendheid is.

En dan staat onverwacht snel het weekend alweer voor de deur. Ik hoop dat u er ook van gaat genieten.
Jan Versteeg