Voor een keer mijn roze bril afgezet

Jacques Dutronc schreef er een chanson over, 'Il est cinq heures, Paris s'éveille'. Elke ochtend, ook op zondag, word je gewekt door de dynamiek van de stad. De schoonmakers in hun gifgroene lichtgevende pakken, ontworpen door de Franse modelegende Pierre Cardin, zijn al druk in de weer. De straten van Parijs worden gereinigd door water uit de riolering langs de goten te laten stromen, gekanaliseerd door strategisch geplaatste hoopjes vodden. Een inventief systeem… Il est cinq heures, Paris se lève. Il est cinq heures, Je n'ai pas sommeil.

 'Il est cinq heures, Paris s'éveille' - Photo credits STPP

Alleen is het nu even anders in Parijs. Les éboueurs parisiens sont en grève ! De vuilnisophalers zijn of waren wekenlang in staking (afhankelijk van wanneer jij deze blog leest). En in een stad waar vrijwel dagelijks het vuil wordt opgehaald is een dergelijke situatie, met betrekking tot de netheid van de stad, steeds zorgwekkender. Drie triggers waren er voor het schrijven van deze blog. Allereerst een artikel over de street art kunstenaar Bisk, die Parijse vuilnishopen omtoverde tot straatkunstwerken. Hij transformeerde vuilnisbakken en stapels vuilnis in echte monsters. Gewapend met zijn zwart-witte spuitverf en een flinke dosis fantasie transformeerde Bisk huisvuil in gezichten van monsters die zowel angstaanjagend als vertederend waren. Zo kregen vuilniszakken, dozen of zelfs pallets de kenmerken van menselijke wezens die voorbijgangers verrast deden opkijken. Social media stond er vol mee. In totaal waren er ongeveer vijftien werken verspreid over Parijs te vinden.

Street art kunstenaar Bisk, toverde Parijse vuilnishopen om tot straatkunstwerken - Photo credits Bisk art

De tweede trigger was een trouwe lezer die zich afvroeg of ik wel eens geschreven heb over de vuilnisophaaldienst van Parijs of te wel ‘Le Service Technique de la Propreté de Paris’, de STPP. Nee dus. Want vanuit mijn passie voor Parijs, met roze bril op, vind ik dat niet zo’n treffend onderwerp. Ik schrijf liever over de schoonheid van de stad, maar ook ik moet toegeven dat mijn lievelingsstad aan het vervuilen is. Je zult het niet zozeer bemerken in het centrum maar des temeer in de arrondissementen die tegen de ringweg aanliggen. Parijs wordt op dit moment geteisterd, niet alleen door de staking van de vuilnisophalers, de bouwwerkzaamheden voor de Olympische Zomerspelen van 2024, de aanleg van honderden fietspaden (vaak afgezet door middel van betonnen spuug lelijke afscheidingen) maar ook door de vele ratten in de stad.

Spotprent op facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

De Franse krant Le Figaro schreef dat Parijs inmiddels op de vierde plaats staat van meest door ratten geteisterde stad ter wereld. Dat is toch wel het laatste waar je aan denkt. Wie aan Parijs denkt, denkt aan de Stad van de mode, de Stad van de liefde, de Lichtstad, maar niet aan de Stad van de ratten. Nog angstaanjagender is het feit dat er meer ratten dan inwoners zijn in Parijs, namelijk meer dan 3,8 miljoen ratten op slechts 2,2 miljoen Parijzenaars. Parijs zou daarmee op de vierde plaats komen van steden met de meeste ratten, achter de Indiase stad Deshnoke (een stad in het Bikaner-district van Rajasthan vlakbij de grens met Pakistan), London en New York. De Franse hoofdstad wordt op de voet gevolgd door Singapore.

Spotprent op facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

En de laatste trigger waren de foto’s of misschien de noodkreet van de Facebook pagina: ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’ – De Facebook pagina van en door boze Parijzenaars; RED ONS PARIJS!

Parijs modestad; 'Prêt-à-Poubelle' - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

Parijs is aan het vervuilen met name door haar eigen inwoners. Overal liggen sigarettenpeuken, trottoirs die bezaaid liggen met papieren afval, blikjes, plantenbakken die als vuilnisbakken worden gebruikt om nog maar te zwijgen van de miljoenen plakken kauwgum en de stank van urine en hondenpoep. Dit in een stad waar bijna elke 100 meter een vuilnisbak te vinden is. Je ziet winkeliers buiten voor hun deur vegen, ze pakken het afval niet op maar vegen het achteloos aan de voet van de bomen. Voor een bistro of restaurant dienen de roosters om de bomen vaak als asbak. Nog een overlast: mannen urineren overal. Beatrice de eigenaresse van een kiosk aan de avenue de Clichy klaagde meer dan 2.000 keer bij de gemeente, aangezien haar kiosk in de nachtelijke uren gebruikt werd als urinoir door klanten van de nachtclub ‘Le Titan’.

Helaas een alledaags straatbeeld vastgelegd door de inwoners van Parijs - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

De rue Rivoli, hartje centrum

Tijdens een gemeentelijke campagne heeft de burgemeester van Parijs (Anne Hidalgo) er zich toe verbonden om van het schoonhouden een van haar prioriteiten van haar ambtstermijn te maken. Maar hoe en waar te beginnen, kijkend naar de enorme complexe organisatie structuur die allemaal moet zorgdragen voor het schoonhouden en de hygiëne van de stad?

De versnelde aanleg van fietspaden in Parijs zorgt voor onbegrijpelijke taferelen - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

Begrijp jij het nog? - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

Allereerst heb je de STPP – ‘Le Service de la Propreté de Paris’ – verantwoordelijk voor de netheid van straten, stoepen en wegen, de afvalinzameling, het schoonmaken van graffiti, posters, etc., en seizoenswerkzaamheden zoals het verwijderen van vallend blad of het schoonhouden van boomroosters.

Vervolgens de STEA – ‘Le Service Technique de l'Eau et de l'Assainissement’ – Verantwoordelijk voor het waterbeleid en behandelt als zodanig alle problemen met betrekking tot water- en sanitaire voorzieningen.

En dan de DPE – ‘La Direction de la Propreté et de l'Eau’ - verantwoordelijk voor het waterbeheer van Parijs die tevens een concessie heeft voor de productie en distributie van water in Parijs.

We zijn nog niet klaar want er is ook nog zoiets als  DEVE – ‘La Direction des Espaces Verts et de l’Environnement’, dienst groen en mlieu,  de DPMP – ‘La Direction de la Police Municipale et de la Prévention’, dienst gemeentepolitie en preventie en last but not least de DVD – ‘La Direction de la Voirie et des Déplacements, de dienst wegen en reizen.

‘Le Service de la Propreté de Paris’ – verantwoordelijk voor de netheid van de stad, maar weer niet in alle stadsdelen - Photo credits STPP

2.900 kilometer trottoirs schoonmaken

30.000 kliko’s ledigen

3.000 ton afval per dag ophalen

400.000 m² graffiti verwijderen

2.445 kilometer riolering onderhouden

17.000 kilometer spoor onderhouden

400 zelf reinigende toiletten (sanisettes) onderhouden

166 openbare toiletten in parken en tuinen

Controle van 111.000 particuliere rioolaansluitingen

328 miljoen m³ afvalwater opvangen

12.650 kilometer glasvezelkabels controleren

3.000 ton afval per dag - Photo credits STPP

Om al deze opdrachten uit te voeren werken er bij de dienst DPE 7.500 werknemers, bij de dienst STPP 6800 werknemers waaronder 5.000 vuilnisophalers, 700 chauffeurs en 500 techneuten. Bij de dienst STEA 500 werknemers waaronder 200 rioolwerkers en 70 technici in operationele dienst. Zij verzorgen 10 van 20 arrondissementen (2^e, 5^e, 6^e, 8^e, 9^e, 12^e, 14^e, 16^e, 17^e en het 20e. De overige arrondissementen worden bediend door particuliere bedrijven.

Dit soort problemen zorgden onder andere voor het einde van de trottinettes per 31 augustus 2023

De garages voor kleine ophaalvoertuigen zijn gestationeerd in bepaalde districten, beheerd door de STPP, met name onder de ringweg bij Porte de St Ouen, Porte de Clichy, Porte d'Issy les Moulineaux, terwijl voertuigen van de de ophaal- en veegdiensten voornamelijk buiten Parijs zijn gestationeerd. Garages in Aubervilliers , Romainville en Ivry sur Seine.

De verwerking van het ingezamelde afval wordt verzorgd door Syctom, de grootstedelijke afvaldienst die het afval verwerkt van 85 aangesloten gemeenten verspreid over vijf departementen: Parijs, Hauts-de-Seine, Yvelines, Seine-Saint-Denis en Val de Marne.

Parijzenaars tonen helaas ook weinig respect voor hun stad - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

Eigenlijk zijn de stakingen van maart alweer de tweede in korte tijd. Eerder waren er stakingen van de vuilnisophaaldienst in juni 2022. De eisen zijn dezelfde; verbetering van de arbeidsomstandigheden en een betere beloning, want ook in Frankrijk is de inflatie torenhoog. Tevens is er sprake van onderbezetting en gebrek aan management. Vind je het gek met zo’n organisatie!

Met name dit soort barrages ontsieren de stad - Photo credits: Facebook pagina ‘Parisiens en colère – Sauvons notre Paris’

Toch valt er veel goeds te melden. De gemeentelijke dienst voor het verwijderen van groot vuil werkt efficiënt. Inwoners kunnen 3975 bellen of melding maken bij encombrants.paris.fr en het groot vuil wordt gratis opgehaald. Jaarlijks zo’n 100.000 ton. Er worden boetes geheven op het niet opruimen van hondenuitwerpselen en urineren in het openbaar en het uitgeven van plastic tassen voor eenmalig gebruik te verbieden. Er is een gratis app ‘DansMaRue’ waar je vervuiling kunt melden, en er zijn speciale boa’s aangesteld om bij overtredingen te verbaliseren. Maar het blijft maatwerk, want het grote Parijs kent 80 administratieve arrondissementen met even zoveel stadsdeelburgemeesters en inwoners met, en het doet mij pijn om te zeggen, weinig respect voor hun eigen mooie stad.