Het franse zorgsysteem

Omdat in dit forum door nieuwkomers in Frankrijk regelmatig vragen verschijnen over het franse zorgsysteem, heb ik besloten mijn standaardantwoord op die vragen vast te leggen in een artikel. Dan kan ik daar in het vervolg simpelweg naar verwijzen.

Het basiszorgverzekeringssysteem in Frankrijk is heel anders is geregeld dan in Nederland. Het franse basiszorgstelsel is vastgelegd in de Wet PUMa (Loi de la Protection Universelle Maladie). In het algemeen kun je stellen dat de basisverzekering vrijwel alles vergoedt. Maar niet volledig, zoals in Nederland. (Aan de andere kant betaal je hier ook geen jaarlijkse eigen bijdrage.) In de basisverzekering zijn voor alle medische verrichtingen en voor bezoeken aan artsen, specialisten en tandartsen en voor hun medische handelingen basistarieven vastgesteld. Die zijn laag. Van die lage tarieven vergoedt de basisverzekering (Caisse Primaire d'Assurance Maladie oftewel CPAM) in het algemeen 70%.

Omdat de vastgestelde basistarieven zo laag liggen, rekenen veel specialisten en tandartsen véél meer dan het basistarief. Toch krijg je als patiënt maar 70% van het basistarief vergoed. Alleen wanneer je lijdt aan een erkende chronische ziekte (ALD = Affection de Longue Durée), krijg je 100% van de basisvergoeding terug. ("Erkend" wil zeggen dat de ziekte op een vastgestelde lijst met chronische ziektes voorkomt.) Zie voor de lijst met erkende chronische ziektes bijvoorbeeld Service Public. De overschrijdingen van de tarieven door specialisten komen dan nog steeds (gedeeltelijk) voor eigen rekening. Zie Ameli.fr.

Ook voor hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld hoortoestellen en brillen waren in het verleden bijzonder lage basisvergoedingen vastgesteld, waardoor je als patiënt heel veel moest bijbetalen. Per 1 januari 2020 zijn nieuwe vergoedingen voor brillen en mondprotheses ingegaan, waardoor je daarvoor (althans voor bepaalde goede modellen) niets meer hoeft bij te betalen, wanneer je tenminste naast je basisverzekering ook een aanvullende verzekering hebt. In 2021 volgen de hoortoestellen. Je moet wel kenbaar maken dat je in het kader van deze nieuwe regeling een bril, mondprothese of hoortoestel wilt aanschaffen!

Voor al die niet-vergoede ziektekosten kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Die wordt in Frankrijk aangeduid met "complémentaire", hoewel vaker het woord "mutuelle" wordt gebruikt. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS. Zie Droit-Finances.com. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS.

Ook deze aanvullende verzekeringen zijn anders geregeld dan in Nederland. De premie wordt bepaald naar leeftijd en zij werken met percentages (behalve de CSS). Je kunt je bijvoorbeeld voor 100% verzekeren, voor 200% of voor 300%. Dan vult de mutuelle de 70% vergoeding van de basisverzekering aan tot respectievelijk deze percentages. Wanneer een specialist bijvoorbeeld 2,5 keer de vastgestelde basisvergoeding vraagt, krijg je met een 300%-verzekering alles vergoed, maar met een 100%-verzekering slechts het vastgestelde basisbedrag. Een voordeel van de meeste mutuelles à 300% is ook dat je in een ziekenhuis recht hebt op een eenpersoonskamer (voorzover beschikbaar).

Bij sommige mutuelles kun je ook bij lagere verzekerings-percentages tegen bijbetaling kiezen voor het recht op een eenpersoonskamer. Daarnaast bieden mutuelles vaak een verzekering aan die alleen geldt voor ziekenhuisopname. De premie daarvoor is uiteraard lager.

Maar... mutuelles (behalve de CSS) rekenen in Frankrijk premie naar leeftijd. Voor 65-plussers zijn deze premies niet mis. En wanneer de CPAM een bepaald medicijn of een behandeling niet vergoedt, vergoedt ook de mutuelle niets.

Je kunt je als verdragsgerechtigde ook in Nederland laten behandelen. Met de EHIC-kaart (aan te vragen bij o.a. het CAK) heb je recht op de voorzieningen van de NL basisverzekering. Maar eventuele bijkomende kosten moet je zelf betalen, want de franse basisverzekering vergoedt geen ziektekosten in het buitenland en de mutuelle dus ook niet.

Extra aandacht verdient de CMUNF (Club van Medische Uitvoerders voor Nederlanders in Frankrijk). Deze vereniging is opgericht door verzekeringskantoor Butet en De Jong (met enkele NL-sprekende medewerkers), met als doel om lagere premies te kunnen bedingen bij mutuelles. Bovendien geeft de CMUNF voorlichting over medische zorg aan Nederlanders die in Frankrijk wonen. Ook aan April-international.com (Frans, Duits en Engels), waar de CMUNF haar ziektekostenverzekering heeft ondergebracht, zijn diverse NL-sprekende medewerkers verbonden.

Deze gids biedt ook veel informatie voor NL verdragsgerechtigden, evenals de FANF-website. De gids is inmiddels wel verouderd, ZIN is bijvoorbeeld CAK geworden, maar hij biedt nog steeds veel nuttige informatie.

(De CPAM gaat over de basisverzekering voor burgers in het algemeen. Voor agrariërs is dat de MSA (Mutualité Sociale Agricole). Voor mensen zonder (voormalig) arbeidsinkomen (werk, pensioen) bestaat de CMU (Couverture Maladie Universelle). Daarvoor kun je eventueel in aanmerking komen wanneer je minimaal drie maanden legaal in Frankrijk verblijft, bij immigratie een ziektekostenverzekering hebt en kunt aantonen dat je voldoende middelen van bestaan hebt om geen beroep te hoeven doen op de franse openbare kas.

Er bestaat ook een engelstalige hulplijn van de CPAM. Het telefoonnummer is 3646 of 08 11 36 36 46. Bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.30 uur.

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20200831, Geldzaken, Gezondheid, Sport en Spel

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 20 Januari 2022 op 3.21: Geachte mevrouw Besse,

Dank voor uw informatie die alles op een rijtje zet.

Heel graag wil ik u echter mijn persoonlijke, afwijkende situatie voorleggen, namelijk de volgende:

Ik emigreerde begin augustus 2021 naar Frankrijk. Eind september was ik, dankzij een trage notaris, eindelijk eigenaar van de woning die ik al vanuit Nederland had gekocht. Ik ben niet met pensioen, ontvang geen uitkering, heb geen werk en leef slechts van een nabestaandenpensioen en kapitaal uit de verkoop van mijn Nederlandse woning.

Noch het CAK, noch mijn Nederlandse zorgverzekeraar wilden mij noch verzekeren, omdat ik niet verdragsgerechtigd was, dus sloot ik een dure, tijdelijke en particuliere verzekering af bij Oom Verzekeringen. Deze was maximaal voor 6 maanden geldig en verloopt eind januari 2022.

Omdat ik via allerlei instanties en het internet was geïnformeerd dat ik mijn Carte Vitale aanvraag kon indienen zodra ik 3 maanden residentie in Frankrijk kon bewijzen, en om ervoor te zorgen dat mijn particuliere verzekering mij nog tot die datum zou dekken, heb ik meteen eind november mijn Carte Vitale/Sociale zorgverzekeringsaanvraag gedaan via het lokale CPAM (september, oktober, november). Gelijktijdig heb ik een aanvraag via de Loi PUMA (wet PUMA) gedaan, waarop ik - dankzij een lid van dit forum - was geattendeerd, zodat ik in ieder geval het recht kreeg op een basisdekking zorgkosten.

De CPAM medewerker heeft een enorm dossier met alle relevante, door mij aangeleverde documentatie opgemaakt en mij verteld dat de verwerking ongeveer een maand kon duren.

Begin januari schreef ik het CPAM (contact is bijna onmogelijk als je nog geen Carte Vitale of sociaal zekerheidsnummer hebt) om te vragen hoe het met mijn aanvraag stond.

Half januari kreeg ik hierop het antwoord dat het 'Internationale Team' van het CPAM zich over mijn dossier boog en dat zij nog meer documenten van mij nodig hadden, namelijk het S1-formulier, een declaratie van mijn behandelend arts in Nederland en nog wat zaken.

Vervolgens heb ik een halve dag-lang met instanties in Nederland gebeld, waaronder het SVB en mijn voormalige zorgverzekeraar, om bewijzen op te vragen dat ik tot augustus 2021 in Nederland verzekerd was en ook mijn sociale zorgpremies heb betaald. Het pensioenoverzicht van het SVB kon ik online aanvragen, werd mij gezegd, waarna ik dit heb meteen heb gedaan, maar te horen kreeg dat dit overzicht 8 weken op zich kon laten wachten.

Ik heb gisteren het CPAM opnieuw gebeld en om een persoonlijke vervolgafspraak gevraagd, zodat ik het aanvraagproces kan versnellen en eventuele extra documentatie kan aanleveren. Deze afspraak staat nu op enkele dagen voor het verlopen van mijn particuliere zorgverzekering, waarna ik begin februari totaal onverzekerd ben.

Mijn vraag aan u en mede-forumleden alstublieft: Hoe kan het zijn dat ik netjes alle regels heb gevolgd en binnenkort toch onverzekerd blijk te zijn?

En ben ik de enige Nederlander/buitenlander in Frankrijk die niet verdragsgerechtigd is en de weg in Frans zorgverzekeringsland niet en nergens kan vinden?

Ik ben heel benieuwd of u mij kunt helpen of informeren alstublieft, want ik ben ten einde raad.

Tot slot stuur ik u hierbij een snelkoppeling waarop duidelijk wordt aangegeven dat als je in aanmerking wilt komen voor de 'Protection Universelle Maladie' (Wet PUMA), je minstens 6 maanden verblijf in Frankrijk moet kunnen aantonen, niet drie. Opnieuw een verwarrend iets voor mij, temeer ik geen mogelijkheid heb om dit te bewijzen en niemand - noch in Nederland, noch in Frankrijk - mij een basis ziektekostenverzekering wil geven ter overbrugging van die zes maanden.

U begrijpt: Ik heb geheel in de war en voel me net een illegaal immigrant zonder enig recht, terwijl ik gewoon Nederlands/EU-staatsburger ben.

Heel veel dank voor uw eventuele hulp!

Met vriendelijke groet,
Caroline de Gorter

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 20 Januari 2022 op 3.23: Toevoeging: Snelkoppeling Wet PUMA: https://www.ameli.fr/aveyron/assure/droits-demarches/principes/prot...

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 20 Januari 2022 op 3.34: Geachte mevrouw Besse,

Excuses, maar ik heb nog een toevoeging op mijn eerdere bericht. Afgelopen dagen heb ik met mijn lokale CPAM gebeld. Dit nummer was 3646, wat hetzelfde telefoonnummer is als wat u noemt in uw informatieve artikel hierboven.

Echter, in mijn geval was dit geenzins een Engelstalige telefoonlijn, maar gewoon in het Frans. Er werd mij door de medewerker helaas ook geen Engelstalige service aangeboden, zelfs toen ik haar zei dat ik haar mijn situatie vanuit een eerder opgestelde en vertaalde tekst wilde voorlezen omdat mijn technische Frans niet voldoende was om me goed duidelijk te maken.

Ik hoop dat er nog steeds een Engelstalig telefoonnummer bestaat. Als iemand dat nummer voor mij heeft, dan heel graag en met enorm veel dank!

Overleden Reactie van Theodora Besse op 20 Januari 2022 op 7.11: Caroline, je schrijft niet of je een ANW-uitkering ontvangt en of je die in Nederland ook al ontving. Als ANW-gerechtigde zou je automatisch verdragsgerechtigd zijn, maar dan moet je wel bij het CAK een S1-formulier aanvragen, zoals de CPAM schrijft dat ze nog missen. Daarvoor moet je niet bij de SVB zijn, maar bij het CAK (Centraal Administratie Kantoor, telefoon 0031 88 711 55 51).

Die sturen je dan een S1-formulier toe, dat je ingevuld moet terugsturen. En dan komt alles in orde. Niet meteen, daar gaat echt wel enkele maanden overheen eer je de carte vitale krijgt, maar dan heb je in ieder geval een verzekeringsnummer en krijg je je ziektekosten vergoed.

Weliswaar niet per de datum dat de OOM-verzekering stopt. Je schrijft dat je je keurig aan alle regels hebt gehouden, maar de belangrijkste (bij het CAK vragen om een S1-formulier) heb je nagelaten!

Reactie van De Jong Peter op 20 Januari 2022 op 7.33: Beste Caroline,

Klopt op de website van Ameli staat inderdaad 6 maanden echter een tekening of informatie op een website is voor mij niet contractueel... Sterker nog (Behalve als ik niet de goeie heb gevonden) De officiële inschrijf formulier staat duidelijk 3 maanden en dit is voor mij de officiële termijn en zou dus ook door de CPAM moeten worden gehanteerd.

Prettige dag,

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 20 Januari 2022 op 10.45: Geachte mevrouw Besse,

Hartelijk dank voor bovenstaande reactie. Ik heb echter wel bij het CAK om een S1 formulier gevraagd, maar dit was op mij niet van toepassing, werd mij verteld. Ik ontvang slechts een nabestaandenpensioen van het ABP, al moet ik eerlijk zeggen dat ik wel geloof dat een deel van dit pensioen ANW is. Zeker weten doe ik dit niet, omdat ik al toentertijd vanuit Nederland zoveel instanties heb gebeld en gemaild en enkel weet dat geen van hen mij hierin konden ondersteunen met de juiste documentatie.

Ik zal daarom, op uw advies, het CAK toch opnieuw contacten voor een dergelijk formulier en hoop ditmaal op een positieve reactie. Zoniet, heb ik intussen op de website https://www.french-property.com/guides/france/public-services/healt... een heleboel zeer behulpzame informatie gevonden, specifiek voor mensen zoals ik die niet werken en niet met pensioen zijn en niet een uitkering ontvangen.

Dank voor uw reactie en advies!

Een fijne dag.

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 20 Januari 2022 op 10.49: Geachte meneer De Jong,

Hartelijk dank voor uw reactie over de ameli-website link die ik in een eerder bericht had meegestuurd. Ik ben blij voor de bevestiging dat het toch 3 maanden is en niet 6, al las ik gisterenavond op de site https://www.french-property.com/guides/france/public-services/healt... dat de Franse wet hier nog niet op is aangepast en voor EU-burgers nog altijd formeel 5 jaar hanteren!! Gelukkig geeft diezelfde website ook aan hoe je dit kunt omzeilen in het kader van een EU-wet die zegt dat alle EU-burgers gelijk moeten worden behandeld. Het Franse principe van 'Gelijkheid' wordt in dat geval mooi op de Franse staat zelf toegepast :-)

U ook een hele fijne dag gewenst.

Reactie van De Jong Peter op 21 Januari 2022 op 10.23: Ik ben zo vrij geweest na te vragen bij de Sociale Dienst. Hier is hun antwoord:

U moet kunnen bewijzen dat u 3 maanden in Frankrijk hebt gewoond om recht te hebben op universele bescherming van de gezondheid.
Zodra de rechten zijn geopend en in geval van controle door de Assurance Maladie, moet de verzekerde kunnen aantonen dat hij of zij gedurende ten minste 6 maanden van het jaar in Frankrijk heeft gewoond (met andere woorden, dat Frankrijk zijn of haar stabiele en regelmatige land van verblijf is).

In die zin is er geen wijziging in de termijn voor het openen van PUMA-rechten (3 maanden).

Reactie van Caroline de Gorter - Landsmeer op 21 Januari 2022 op 10.54: Goedemorgen meneer De Jong,

Hartelijk dank voor het nagaan. Dat was 'above and beyond the call of duty' en wordt zeer gewaardeerd.

Het antwoord van de Sociale Dienst geeft echter nog steeds onduidelijkheid: Hoe kun je, letterlijk hun antwoord, na 3 maanden al bewijzen dat je 6 maanden in Frankrijk woont?

Intussen heb ik het CAK in Nederland opnieuw gebeld en bevestigd gekregen dat ik NIET in aanmerking kom voor het S1-document. Ze hebben me wel geadviseerd het document aan te vragen, wat ik heb gedaan, om zodoende een afwijzing van het CAK te krijgen, wat daarna aan de Franse Sociale Dienst overhandigd mag worden om aan te geven dat ik nergens recht op heb.

Ik had het fijn gevonden als het CAK mij daar maanden geleden op had gewezen, want nu kan het nog weken duren alvorens ik hun 'afwijzing' krijg en intussen heb ik geen Carte Vitale, of rechten op zorg in dit land.

Overigens is particulier verzekeren ook een optie, maar de meeste particuliere verzekeringen worden uitgegeven naast of bovenop de Franse basisverzekering, zelfs zgn. Expat-verzekeringspakketten. Een slechte zaak, aangezien ik me dus nauwelijks of niet kan verzekeren, ook niet als ik er in de tijdelijkheid voor wil betalen.

Ik vind het een vreemde toestand allemaal en zie niet in waarom het allemaal zo moeilijk moet zijn. Ik had verwacht dat verzekeringsmaatschappijen in de rij stonden om premies te innen voor zorgkosten, maar er bestaan zoveel regeltjes en de verzekeraars zitten zo vast in allerlei systemen, dat er niet meer logisch of praktisch gedacht of gewerkt kan worden.

Ware het niet voor het feit dat een ziekenhuisbed zo duur is, en dat ik me moet verzekeren voor het geval ik van een ladder val of een ander ongelukje heb, liet ik de verzekering voor wat het was.

Dank, allen, voor toelichting, hulp en moeite!

Een heel fijn weekend gewenst.

Caroline de Gorter

Reactie van De Jong Peter op 21 Januari 2022 op 11.10: Beste Caroline,

Ja de CPAM gaat om een afwijzing vragen en die moet van het CAK komen.

Voor wat betref die 6 maanden concreet nooit gezien maar de CPAM kan controleren na afsluiting bij de CPAM en is of een enquête of toesturen van facturen B.V. van EDF... maar kan natuurlijk pas na 6 maanden...

Sorry mag geen reclame maken maar neem contact met fay.tabori@secara.fr voor oplossingen voor en na PuMa...

Met vriendelijke groet,