24 mei 2024, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Zingend tachtig worden

Na een vakantie is het altijd fijn om terug te zijn in Parijs. Bij terugkomst merkte ik dat de Olympische Spelen nu echt hun stempel op de stad beginnen te drukken, met name in het verkeer: de Place de la Concorde is nu afgezet, en dat is een belangrijke verkeersader als je vanuit westelijke péripherique in de binnenstad wilt komen. De laatste drie kilometer naar ons huis kostten ons ruim een uur. Tijdens de Olympische Spelen zal de verkeersdrukte alleen maar toenemen. Mocht u naar de Spelen gaan, houd er dan rekening mee dat het openbaar vervoer, de fiets of de benenwagen betere transportmiddelen zullen zijn dan de auto.

Dit viel me op omdat ik bij terugkomst haast had: ik moest namelijk naar de Grand Rex. Dat is een grote concerthal aan de Grands Boulevards, die tegelijkertijd dient als bioscoop. Le Grand Rex is een iconisch ‘art déco’ gebouw, dat dateert uit de jaren ’30, de hoogtijdagen van de bioscoop. Er passen meer dan 2000 mensen in. Kortom, een geschikte locatie voor het verjaardagsconcert van de Nederlands-Franse zanger Dave, die afgelopen dinsdag zijn 80ste verjaardag vierde.

Ik moet zeggen dat het een ontroerend concert was, met een vrijwel uitverkochte zaal. Dave, die we in Nederland vooral kennen van ‘Dansez, maintenant’ – we spreken Toppop, 1975 -, is in Frankrijk nog steeds een grote ster. Hij was in vorm en voerde al zijn grote hits op, en ook een paar nummers die ik nog niet eerder had gehoord. Het enthousiasme waarmee hij op het podium stond, werkte aanstekelijk: om mij heen werd uit volle borst meegezongen, vooral bij ‘Vanina’ en ‘Du côté de chez Swann’. Ook op de ambassade was de verjaardag van Dave niet onopgemerkt voorbijgegaan: ik herkende in de zaal meerdere collega’s, die na werk naar de Grand Rex waren gegaan voor het concert.

De dag na het concert was mijn vakantie dan toch echt voorbij, en meldde ik me weer op de ambassade, waar het werk onder leiding van mijn plaatsvervanger Sara Offermans gewoon door was gegaan. Al op de eerste dag mocht ik optreden bij de Conseil d’État, de Franse tegenvoeter van de Nederlandse Raad van State. De Conseil d’État is het belangrijkste adviesorgaan van de Franse president over wetgeving, en ook het hoogste hof als het gaat om bestuursrechtspraak. De Conseil is opgericht door Napoleon, en huist in het Palais Royal, waar Lodewijk XIV opgroeide, nu een tempel van het recht en van de inhoudelijke precisie. Kortom, geen institutie waar je onvoorbereid naartoe wilt gaan.

De Conseil d’Etat verdiept zich dit jaar in het zeer actuele thema ‘soevereiniteit’ en wilde ook weten hoe daar van oudsher in Duitsland, Zwitserland, Engeland en Nederland tegenaan wordt gekeken. Dus heb ik tijden mijn vakantie flink nagedacht en gepraat over de vraag wat de opvatting van soevereiniteit is in Nederland, en in hoeverre die verschilt met die in Frankrijk. Dat is natuurlijk een vraag die je op veel manieren kunt beantwoorden. Voor mij was dit een gelegenheid om het historische perspectief te kiezen en te laten zien dat de Nederlandse soevereiniteit teruggaat tot het ontstaan van de Republiek der verenigde provinciën, toen Nederland zich onder leiding van Willem van Oranje losmaakte van de Spaanse koning. Maar ik heb ook stilgestaan bij de Franse revolutie, die doorklonk in de grondwet van de Bataafse Republiek (1798), later opgevolgd door het door Napoleon gestichte Koninkrijk Holland. En bij het feit dat daarna de Nederlandse constitutionele monarchie ook juist een reactie op die revolutie was.

Het andere deel van mijn verhaal ging over de verhouding van het soevereine Nederland met de buitenwereld. Over dat Nederland als handelsland altijd een van de voorvechters is geweest van het internationale recht en er, met name na de Tweede Wereldoorlog, steeds naar heeft gestreefd om onze soevereiniteit -dat wil zeggen de mogelijkheid om meester van ons eigen lot te blijven- te versterken door de krachten te bundelen met andere landen.

Hoewel de verleiding groot is om mijn spreekbeurt hier nog eens dunnetjes over te doen, wil ik vooral benadrukken dat het interessant is om bij het nadenken over dit soort grote politieke vragen stil te staan bij de Nederlandse geschiedenis: waar we vandaan komen, bepaalt natuurlijk ook grotendeels de vraag waar we naartoe gaan.

Van heel andere orde was de Vivatech, de grote techbeurs in Parijs, die ook deze week plaatsvond. De techbeurs gaat over de toekomst, want het is een podium voor bedrijven om hun nieuwste producten uit de doeken te doen, en om ideeën op te doen voor nieuwe innovaties. Dit jaar waren er 18 bedrijven aanwezig op het Nederlandse paviljoen. Nederland heeft al een aantal jaren een goedbezocht paviljoen op de beurs – tussen alle grote techbedrijven wereldwijd. Van Google, via Tesla en L’Oréal tot aan allerlei ‘startups’ en scale-ups’ (jonge, snel groeiende bedrijven), iedereen is aanwezig. Vanzelfsprekend gaat het daar veel over technologieën als Artificiële Intelligentie en quantumtechnologie.

Sinds het staatsbezoek van vorig jaar, hebben Frankrijk en Nederland de samenwerking op het gebied van quantumtechnologie geïntensiveerd. Het gaat hier over computers die fundamenteel anders werken dan de huidige ‘digitale’ computers en uiteindelijk in staat zullen zijn veel sneller te rekenen en veel meer data te kunnen verwerken dan de huidige supercomputers. Er is wereldwijd een race bezig om wie er het eerst in slaagt om de quantumcomputer voor ‘dagelijks’ gebruik inzetbaar te maken. In de EU zijn Nederland, Frankrijk en Duitsland koplopers en door samenwerking hopen we in de wereldwijde concurrentie er bovenuit te springen. Daarom vond deze week een heuse Quantum Night plaats op de residentie met de Franse en Nederlandse kernspelers op dit terrein. Daarbij ging het zowel over de overheden (die voor de financiering en de kennisnetwerken onmisbaar zijn), de wetenschappers en de quantumbedrijven, als om de (grote) bedrijven (banken, energiebedrijven, vliegtuigbouwers) die de eindgebruiker van de technologie zullen worden. We zagen een aantal mooie contacten ontstaan.

Dan had ik vrijdag nog een werklunch met Luis Vassy, die tot 2022 ambassadeur van Frankrijk in Nederland was, en nu de ‘directeur de cabinet’ is van minister Stéphane Séjourné van Buitenlandse Zaken. De ‘directeur de cabinet’ is de spil van het ministerie, alle grote vragen passeren zijn bureau. Dat geeft ook bijzondere werktijden: laatst was hij tot half tien ’s avonds voor een bespreking bij mij thuis, en bij vertrek kondigde hij aan terug naar kantoor te gaan. En ik heb hem daar ook wel eens op zaterdagmorgen getroffen. Het was goed om hem vandaag te spreken, niet alleen over de situatie in Frankrijk en over de grote internationale crises van dit moment, maar ik heb hem ook aan de tand gevoeld over zijn gedachten over de samenwerking met Nederland na de regeringswissel, en de vooruitzichten voor de Europese Parlementsverkiezingen, in juni. Vergeet u ter zijner tijd niet te stemmen ?

Nadeel van zo’n boeiende werkweek, is dat je bijna zou vergeten dat je net wat vrije dagen in dit heerlijk groene land hebt doorgebracht. Wat is Frankrijk mooi in mei. We brachten een lang weekend door op het platteland in de Périgord en de Dordogne. Ik was er nog nooit gestopt, maar snap nu heel goed waarom zoveel Nederlanders er op vakantie gaan of zelfs een huis kopen. We gaan zeker terug. Maar nu eerst de Olympische zomer. Goed weekend,

Jan Versteeg