Vroeger was alles beter, of toch niet ?

Ik las gisteren een artikel in de krant gewijd aan een studie gewijd aan de verschillen tussen de periode net na de eerste oliecrisis en vandaag de dag. Ik geef het hieronder in het kort weer. Ik vond de uitkomsten verrassend. Het artikel is uitsluitend voor abonnees, ik kan dus geen werkbare link geven. 

Vanmorgen sprak ik over dit artikel met mijn oude Franse buurman, die nooit om een praatje verlegen is. Hij is een ouderwetse communist -ze zijn er nog- met wie het meestal leuk is om een gesprek aan te gaan. Hij heeft zijn hele leven gewerkt, ook in het buitenland, en kon mooie voorbeelden geven hoe veel beter het nu is. In 1969 kwam er een waterleiding in het dorp. Tot dan toe kwam iedereen naar de put. Geen badkamer en zelfs geen wastafel met kraan tot 1973. De WC in de tuin en alleen voor de grote boodschap, plassen tegen of achter een boom is een gewoonte die je hier nog regelmatig tegenkomt. Hij gaf destijds 30% van zijn salaris uit aan de huur van zijn bescheiden woning. Reed in een oud barrel. Maar is blij dat hij nooit werkloos is geweest, altijd hard heeft gewerkt en zowel hij als zijn vrouw genieten nu van een relatief luxeleven. Ik ben soms oppasser van hun huis en vooral de vrieskisten, vijf in totaal! Groenten uit eigen tuin, een gedeeld varken, toch nog voorbeelden die terug doen denken aan de oude tijd.

Buurman JP gaf mij reden om dit artikel hier te delen.   

“Veel studies tonen aan dat de meeste Fransen denken dat het leven midden jaren zeventig, aan het einde van de zogenaamde Trente Glorieuses beter was dan vandaag de dag, op zijn minst op economisch gebied. Dit is niet nieuw, want bijvoorbeeld in 2007, een paar maanden na de verkiezing van president Sarkozy en na twaalf jaar Chirac dacht men ook zo. Denk daarbij aan huisvesting, carrièremogelijkheden, koopkracht en werk. Na de verschillende crises, die we onlangs hebben meegemaakt of waar we middenin zitten en met de prijsspiraal van energie en veel andere zaken lijkt somberheid opnieuw troef.

 De realiteit is echter (en gelukkig maar) anders en de statistieken geven wat anders aan. Natuurlijk is de criminaliteit toegenomen, is er meer individualisme, is er meer immigratie en is de vervuiling groter. Maar met Frankrijk als geheel en met de Fransen gaat het beter als voorheen.

Nee, het was vroeguh niet beter, op zijn minst op economisch gebied. Natuurlijk zijn de overheidstekorten enorm gegroeid en is er geen budget zonder tekort gepresenteerd sinds 1974. De staatsschuld is ca 110% van het PIB (bruto nationaal inkomen) en vooral de laatste jaren enorm gegroeid.

 De levensstandaard is verdrievoudigd…

 De beste indicatie om de levensstandaard van een land te meten is de evolutie van het PIB per inwoner. Dat is verdrievoudigd in een periode van 50 jaar en is iets hoger dan 43.000$. Dit is overigens vrijwel vergelijkbaar met de landen om ons heen. Met variaties natuurlijk, onder andere door de verschillen van de staatsschuld.

 De inkomsten, salarissen zijn ook omhooggeschoten: het minimumloon (SMIC) is vrijwel verdubbeld in waarde evenals het gemiddelde salaris. Ook op ander gebied zien we een enorme vooruitgang. Een paar voorbeelden: het aantal verkeersdoden is 4,5 keer afgenomen (nu rond 3000 doden per jaar) en de kindersterfte 4 keer (nu nog 3,6 per 1000).

Andere willekeurige cijfers: het aantal leden van sportclubs is verdubbeld tot ca 13 miljoen en 80% van de jeugd haalt het eindexamen (BAC), hetgeen drie keer zoveel is als 50 jaar geleden. De levensverwachting, waarschijnlijk het meest veelzeggend voor de welvaart in een land, nam voor vrouwen met 9 jaar tot 86 en met 11 jaar voor mannen tot bijna 80 jaar.

 De prioriteiten zijn gewijzigd.

Fransen geven dagelijks niet meer geld uit dan in de jaren zeventig. Niet alleen omdat er nieuwe uitgaven zijn ontstaan als mobiele telefoons en internet en vele andere die zorgen voor een ander en vooral vast deel van de uitgaven. Aan voeding werd 50 jaar geleden 30% van het budget besteed en dat is nu ongeveer de helft daarvan. Daar zijn andere kosten voor in de plaats gekomen: huisvesting, de inrichting, de apparaten en elektriciteit zijn nu de grootste post. Kosten voor transport en auto’s (verdrievoudiging van het wagenpark in 50 jaar) zijn vrijwel stabiel gebleven.

Veel producten zijn van luxe goederen tot “ normaal” geworden dankzij de lage prijzen door massaproductie. Een paar voorbeelden: in 2022 kost een middenklasse auto als een Clio IV 10 maanden minimumloon tegen 12,5 in 1974 voor een Renault 5. Vijftig jaar geleden kon je voor een uur werk 5 baguettes kopen en 1,5 liter benzine. Tegenwoordig is dat 10 baguettes en 4,5 liter. Een ander cijfer om aan te geven dat we het tegenwoordig beter hebben, ondanks de energiecrisis: je kunt nu ca 100 KM rijden voor een uur minimumloon en dat is drie keer zoveel als toen.

 Het confort in huis is enorm verbeterd.

 De huisvesting heden ten dage heeft niet veel van doen met die van het begin van het presidentschap van Valerie Giscard d’Estaing. In 1974 was 45% eigenaar tegen 68%. En tweemaal zoveel mensen dan nu voelden zich slecht gehuisvest (30% van de Fransen hadden toen nog geen douche of bad). Huizen zijn nu groter (91 m2 versus 72) en het aantal personen per woning is gedaald van 3 naar 2,3. Het aantal alleenwonenden is verveelvoudigd (van 6 naar 16%).

 In huis is veel veranderd: nu heeft iedereen een koelkast, 95% een TV, 80% een computer. Alleen de vaatwasser is nog geen gemeengoed. Het lijkt duidelijk dat het huishouden doen aanzienlijk lichter is geworden met de komst van veel apparaten.

 De arbeidsmarkt is totaal veranderd.

 De arbeidsmarkt is volledig op zijn kop gegooid en misschien niet altijd ten goede. Door de ouder wordende bevolking en de des-industrialisatie van Frankrijk is het aantal werkers in de industrie afgenomen van 5,8 naar 3,1 miljoen en in de dienstverlening gegroeid van 5,9 naar 12,8 miljoen. De werkloosheid is gestegen van 3 naar nu 7,4 %, waarbij meermalen pieken zijn genoteerd van 11%. Tegenover iedere gepensioneerde staat nu 1,3 werkende, wat de helft minder is dan destijds en een echt probleem voor de financiering van de pensioenen.

Voor de werkende mensen zijn er ook zaken ten goede veranderd. De werkweek is 10 uur korter geworden en daarmee is 9 uur voor vrije tijd beschikbaar gekomen. In 1974 ging men met 65 jaar met pensioen, nu is dat gemiddeld twee jaar minder. Combineer dit met de gestegen levensverwachting, dan zie je dat velen lang van hun pensioen kunnen genieten. Een laatste punt, dat enorm heeft bijgedragen aan de verbetering van de levensstandaard is de deelname van vrouwen in het arbeidsproces. Die is met ca 15% toegenomen.”

 Hieronder in tabelvorm wat interessante gegevens