Vier de verbeelding !

Een vreemde titel maar het heeft allemaal te maken met het thema van de 91^e editie van de traditionele ‘Fète des Vendanges’, de Parijse wijnfeesten die jaarlijks in oktober worden gehouden. Vijf dagen lang, van 9 tot en met 13 oktober 2024, vieren de acht districten van het 18^e arrondissement het oogstfeest van de ‘Clos Montmartre’. Al sinds 1934 beleeft Montmartre in oktober, de wijnmaand,  de vijf gelukkigste dagen van het jaar. Vijf dagen lang straatshows, concerten, muziek, optochten, rondleidingen, modeshows en zelfs een nachtrace, maar vooral proeven, proeven en nog eens proeven.

 Al sinds 1934 beleeft Montmartre in oktober, de wijnmaand,  de vijf gelukkigste dagen van het jaar

Vroeger was Montmartre een echt wijndorp met meerdere wijngaarden. Waar nu de Place Pierre ligt strekte zich een wijngaard uit. Dat was ook het geval tussen de rue Tardieu en de rue d'Orsel, op de place Jean-Baptiste Clément en rondom het Château des Brouillards. De genadeslag werd gegeven door de exploitatie van kalkgroeven in de hellingen van Montmartre. Over de oudste wijngaard van Parijs, de huidige Clos Montmartre, doen verschillende verhalen de ronde. Volgens de romantici werd de wijngaard al in de Gallo-Romeinse tijd aangeplant. De realisten echter vertellen een heel ander verhaal: In 1932 besloot de stad Parijs om door zijn ’Service de Jardins’, op de hoek van rue des Saules en de rue Saint Vincent, een wijngaard te laten aanplanten ter voorkoming van een gepland vastgoedproject. Dit alles op initiatief van figuren uit de buurt waaronder Pierre Labric, burgemeester van de ‘Commune Libre’, Jean-Louis Forain, Francisque Poulbot en Adolphe Willette, oprichters van de Republiek Montmartre en Victor Perrot, voorzitter van de Vereniging ‘Le Vieux Montmartre’. E werden wijnstokken aangeplant, geschonken door de stad Parijs. Sinds 1934 viert Montmartre elk tweede weekend van de maand oktober zijn wijntraditie en verwelkomt het de komst van de nieuwe wijnoogst uit zijn wijngaard.

 Clos Montmartre - Foto's Ronald Balder

Opening

Op woensdag 9 oktober 2024 om 19.00 uur vindt de opening plaats in het 18^e-eeuwse stadhuis van Montmartre aan de place Jules Joffrin. Ceremoniemeester Marco Avallone, begeleid door zijn trouwe koor ‘Envie de Chant’, nodigt iedereen uit om de opening van het 91^e wijnfestival te komen vieren. De toegang is gratis afhankelijk van de beschikbaarheid. Na het optreden van het koor is het tijd voor een betoverende bal die het stadhuis, tot in de late uurtjes, in vuur en vlam zet.

Rondleidingen

Op 9 oktober om 11.00 uur, 10 oktober om 14.00 uur en 11 oktober om 14.00 uur en 16.00 uur zijn er speciale rondleidingen in de wijngaard. Deze plek, doordrenkt van geschiedenis, spreekt nog steeds tot de verbeelding. Je wordt persoonlijk rondgeleid door de kunsthistoricus Jean-Manuel Gabert die met passie vertelt over het ontstaan van de ‘Clos Montmartre’. Vooraf reserveren op de website is een must. Klik hier om te reserveren.

Decibels Vendanges

Luister en ontdek de huidige Franse- en buitenlandse muziekscene tijdens de ‘Decibels Vendanges’. Laat je vier dagen lang verrassen door nieuwe talenten uit de muziek en dancescene. Op 9, 10, 11 en 12 oktober zijn er gratis live muziekconcerten op drie locaties in het 18^e arrondissement: Le Hasard Ludique - 128 Avenue de Saint-Ouen,  Be-Jazzy - 12 Avenue de la Porte de Montmartre en ADN Montmartre -  14 Rue Muller. Pop, psychorock, electro, rap, soul r&b, hiphop, folk en song. ‘Decibels Vendanges’ verrast je met een enorme diversiteit aan muziek. Alle concerten beginnen om 20.00 uur.

Parcour du Goût

Bevrijd je smaakpapillen en verlangens terwijl je meer dan 150 exposanten ontmoet tijdens het beroemde ‘Parcours du Goût’. Zoals elk jaar presenteren Franse wijnbouwers en producenten hun regionale producten op de top van de 130 meter hoge Butte Montmartre. Aan de voet van de Sacré-Coeur flaneren fijnproevers over de kasseien om hier en daar het beste van de Franse terroirs te ontdekken. Vrijdag 11 oktober, zaterdag 12 oktober en zondag 13 oktober van 10.00 tot 23.00 uur. De rues Azaïs, Saint-Eleuthère, Cardinal Guibert, Cardinal Dubois en de Parvis du Sacré Cœur. Ook hier is de toegang gratis.

Zoals elk jaar presenteren Franse wijnbouwers en producenten hun regionale producten op de top van de 130 meter hoge Butte Montmartre

Tijdens het ‘Parcour du Goût krijg je twee uitzonderlijke Clos Montmartre 2023 aangeboden: een weelderige en genereuze ‘rosé cuvée’, en een rode met zorgvuldig geselecteerde druivensoorten, in de geest van solidariteit en gezelligheid. De rosé is een heldere zalmpioenrosé (unieke en atypische kleur in de huidige rosés), met magenta accenten, de neus is openhartig, intens, bloemig, citroenachtig, in de mond gaan frisheid en volume samen.

De vintage 2023 kun je proeven op Place Jean Marais

Het rood heeft een dieppaarse kleur, met intens geroosterde, kruidige en koffietonen. In de mond is de aanzet schoon en ruim, de tannines bedekt en soepel, met aroma's van toast en zwart fruit. Je krijgt de gelegenheid om ze te proeven op Place Jean Marais en het hele jaar door om ze te kopen op de website van het Comité: www.comitedesfetesdemontmartre.com en in het Musée de Montmartre aan de rue Cortot nummer 12. Alle opbrengsten uit de verkoop door een team van vrijwilligers komen ten goede aan diverse goede doelen. 

Le Grand Défilé

Maar wat je absoluut niet mag missen is op zaterdag 12 oktober ‘Le Grand Défilé’ en ‘Le Ban des Vendanges’. Een optocht door de straten van het oude Montmartre van alle wijn broederschappen uit geheel Frankrijk begeleid door diverse muziekkorpsen en culturele verenigingen. Ruim vijftig broederschappen uit Frankrijk en elders komen samen tijdens dit Grand Défilé. Le Ban des Vendanges wordt geopend door de leden van de Republiek Montmartre onder leiding van hun 11^e president Mr. Alain Coquard.

  De 11^e president van de République Montmartre Mr. Alain Coquard

Dat van die republiek vraagt even om een nadere toelichting. Montmartre is net als Passy, Belleville en la Butte-aux-Cailles een van de meest karakteristieke wijken van Parijs en zal nooit helemaal van Parijs worden. En dat heeft sterk te maken met het verleden. De eerste burgemeester van het zelfstandige Montmartre was Jacques-Félix Desportes, zoon van een rijke Franse koopman. Hij werd gekozen tot burgemeester van Montmartre op 22 mei 1790 en zetelde in het dorpsraadhuis op de eerste verdieping van de oude pastorie op Place du Tertre nr. 3. Het dorp telde toen slechts 400 inwoners. Montmartre was een klein zelfstandig dorp in het departement van de Seine en werd 1 januari 1860 geannexeerd door het grote Parijs. Het grootste deel van het grondgebied is sinds die tijd het 18e arrondissement van de hoofdstad. 

Op 11 Mei 1921 richtte  Jules Depaquit de l'Ètat Montmartrois (de republiek Montmartre) op. Ontstaan uit een vriendenclub van voornamelijk kunstenaars, met inbegrip van de beroemde striptekenaar Poulbot, die later zijn naam gaf aan de kinderen (les Poulbots) van Parijs. Geraakt door het leed van deze kinderen opende Poulbot in 1920 een apotheek om hen te helpen. En het was in 1939 dat Lucien Pinoteau, vriend van Poulbot, deze missie overnam en haar de naam ‘Association des P'tits Poulbots’ gaf. Het werd representatief voor Montmartre en de P'tits Poulbots, gekleed in infanteriekostuum uit 1813, maken nu nog steeds deel uit van de folklore. Zij verzorgen entertainment voor feesten, optochten en ceremonies. 

Les P'tits Poulbots gekleed in infanteriekostuum uit 1813

De eerste wet van het vrije Montmartre  was de scheiding van Montmartre en de staat: “Voor wat tegen is en tegen wat vóór is”. In 1921 vestigde ‘La Commune Libre de Montmartre’ zich op Place du Tertre. Hier werden de eerste verkiezingen gehouden waar men onder andere kon kiezen uit de  ‘Liste cubiste’ van Picasso en Max Jacob of nog beter voor de Dadaïstes van Tzara, Breton en Picabia.

Bernard Beaufrère is de huidige nog in leven zijnde Garde Champêtre

In 1934 nam de nieuwe burgemeester, Pierre Labric, het initiatief  voor de wijnfeesten (Fète des Vendanges) elk jaar in oktober en in 1950 is het Syndicat d'Initiative du Vieux Montmartre opgericht met Anatole als Garde Champêtre de la Commune Libre. Anatole is overleden op 7 januari 1998 na 48 jaar in functie te zijn geweest. Bernard Beaufrère is de huidige nog in leven zijnde Garde Champêtre. Tegenwoordig zetelt ‘La Commune Libre du Vieux Montmartre’ in de rue Mont Cenis.

Het Grande Defilé Voor mij, samen met het oneindig proeven, een van de hoogtepunten van de Fète des Vendanges

Het Grande Defilé start om 11.45 uur vanaf de ‘Vignes du Clos Montmartre ‘ vervolgens > rue des Saules > rue de l'Abreuvoir > rue Girardon > avenue Junot > rue Caulaincourt > rue du Mont-Cenis > aankomst stadhuis van het 18e arrondissement zo rond 13.30 uur.. Voor mij, samen met het oneindig proeven, een van de hoogtepunten van de Fète des Vendanges. Dit jaar verwachten ze 400.000 mensen in de straten van Montmartre tijdens de vijf dagen van de wijnfeesten.

Bal des Vendanges

Maar dit Oogstfestival zou niet legendarisch zijn zonder het langverwachte concert, dat op zaterdagavond plaatsvindt. DJ Thierry Lecamp zal deze avond hosten met een eclectische en ritmische playlist, die belooft iedereen onder de sterren te laten dansen. Zaterdag 13 oktober van 16.30 uur tot en met 19.30 uur. Place Saint-Pierre. De toegang is geheel gratis.

Tot slot:

“De huwelijkse staat is als wijn: men kan er slechts goed over oordelen na het tweede glas”. Douglas Jerrold, journalist

 “Wijn is onder de dranken de nuttigste, onder de medicijnen de lekkerste, en onder de voedingsmiddelen de aangenaamste”.

Deze wijsheid is niet van mij maar van de Griekse filosoof Plutarchus (46 – 120 n.C).

Santé!