Vakman of beunhaas?

Gaat u opknappen of verbouwen?

Met een zekere regelmaat worden op nederlanders.fr berichten geplaatst van Nederlanders die zich als metselaar, timmerman, loodgieter of elektricien aanbieden. Soms beweren zij zelfs alles te kunnen doen.

Ondanks de slechte economische tijd zijn er nog steeds veel buitenlanders die een huis in Frankrijk kopen. Soms moet het gekochte huis opgeknapt of verbouwd worden en dat trekt allerlei soorten mensen aan die daar wat aan willen verdienen. Dat is uitstekend zolang alle partijen daar baat bij hebben.

De meeste bedrijven en personen leveren een goede dienstverlening en handelen zeer correct maar onze ervaring van de afgelopen jaren is dat dit niet altijd het geval hoeft te zijn. Er opereren steeds meer beunhazen in Frankrijk en dat veroorzaakt teveel ellende en verdriet.

Een beunhaas is iemand die diensten levert en daarvoor of niet gekwalificeerd is of een kwalificatie heeft die in Frankrijk niet erkend wordt. Als de leverancier van diensten geen aansprakelijkheidsverzekering heeft voor die diensten dan is ook hij een beunhaas.

Het aantal keren dat ik word ingeschakeld om puin te ruimen nadat beunhazen aan het werk zijn geweest neemt gestaag toe. Sommige ervaringen zijn te schrijnend om nog langer alleen maar toe te kijken. Het is daarom tijd dat ik een waarschuwende vinger opsteek tegen het gebruiken/inhuren van niet gekwalificeerde, niet erkende, onkundige en onverzekerde ‘ambachtslieden’.

Sommige beunhazen zullen dit artikel niet waarderen en de reacties erop zijn dan ook voorspelbaar. Beunhazen zullen met verontwaardiging beweren dat ze eerlijk zijn als goud en uitstekende diensten verlenen. Dat is misschien waar voor een zeer beperkt aantal, maar het geldt zeker niet voor de meerderheid.

Vakman (artisan) of beunhaas?

Als u niet zelf wilt opknappen of verbouwen, dan moet u iemand kiezen die voor u zal gaan werken. Kiest u een vakman of een beunhaas? Die beslissing is niet altijd eenvoudig.

Waarom een artisan?

De kans op een goede afloop is groter als u een gekwalificeerde artisan kiest. Deze artisan hoeft geen Fransman te zijn. Er zijn in Frankrijk bona-fide bedrijfjes die door Nederlanders of Engelsen zijn opgericht en uitstekend werk leveren.

Gebruik bij voorkeur een artisan zijn die aangesloten is bij een professionele organisatie. Deze artisans dienen een aansprakelijkheidsverzekering te hebben die van toepassing is voor de soort dienst die zij leveren. Het kan geen kwaad dat toch nog even te controleren.

Frankrijk kan een kleine wereld zijn. In sommige streken is vriendjespolitiek aan de orde van de dag. Aanbevelingen kunnen nuttig zijn maar soms komen zij u duur te staan. Iedereen weet dat er artisans zijn die buitenlanders absurde bedragen in rekening brengen. Ook kan de beschrijving van de diensten, die zij zouden leveren, wat vaag zijn. Blijf daarom op uw hoede en vraag minstens drie of vier artisans om een offerte. Geef in uw offerte aanvraag exact en gedetailleerd aan wat er geleverd moet worden. Vraag een onafhankelijk expert, indien nodig, om deze offertes te vergelijken en te beoordelen.

Een goede en eerlijke artisan weet dat beide partijen tevreden moeten zijn. Hij zal ervoor zorgen dat hij begrijpt wat u vraagt en brengt dan een reële offerte uit. Hij beschrijft de aanpak in detail (eventueel met alternatieven), gebruikt de juiste materialen, berekent het TVA percentage dat van toepassing is (dat kan 5,5% of 19,6% zijn, afhankelijk van het soort werk), en u kunt bijna altijd een vaste prijs afspreken en die zal in verhouding staan met wat hij zal leveren. Hij biedt referenties aan waar u zijn werk kan zien en bespreken. Gebruik die artisan en u krijgt waar voor uw geld.

Los van het bovenstaande is er een andere en belangrijke reden om een goede en eerlijke artisan te gebruiken. Tijdens het uitvoeren van een opdracht is het altijd mogelijk dat er een probleem optreedt. Deze artisan zal problemen op een professionele manier oplossen.

Waarom geen beunhaas gebruiken?

Frankrijk staat bol van Nederlandse (maar vaak ook Engelse) doe-het-zelvers, (ex-)bouwvakkers, (ex-)loodgieters, enzovoorts, die zich als vakman aanbieden. Veel van deze mensen proberen in Frankrijk wat te verdienen. Dat is bewonderenswaardig en hun goed recht zolang ze werk leveren wat voldoet aan de Franse regels en voorschriften en zij verzekerd zijn voor wat zij leveren.

Het tarief van de beunhaas is in de regel goedkoper dan het reguliere markttarief van de artisan. Ook hier is het oppassen geblazen. Een van de trucs die beunhazen graag toepassen is het aanbieden van een vage offerte die beduidend lager is dan die van een artisan. Als de klant eenmaal 'gevangen' is dan stapelen de kosten van meerwerk zich snel op. Het uiteindelijk bedrag kan zelfs hoger uitkomen dan de vaste prijs die de artisan heeft aangeboden.

Veel beunhazen weten hoe ze overtuigend over moeten komen op mensen die net in Frankrijk zijn aangekomen. Als ze het de moeite waard vinden investeren ze tijd in het opbouwen van een vertrouwensrelatie. Ze zijn erg behulpzaam en in een paar weken - en na de nodige flessen wijn - ontstaat er een hechte vriendschap. De beslissing wie het opknappen of de verbouwing gaat uitvoeren wordt dan al gauw in hun voordeel genomen. Zeker als de geoffreerde kosten laag zijn. De klant komt er later pas achter dat je in een paar weken geen vriendschap kan opbouwen en dat het aloude "goedkoop is duurkoop" ook in Frankrijk geldt.

Als u overweegt geen erkende en geregistreerde artisan te gebruiken maar een beunhaas, dan is het van het grootste belang dat u afdoende antwoord krijgt op een aantal vragen en de noodzakelijke bewijzen overlegd worden. Enkele van deze vragen zijn:

-          Heeft de persoon de noodzakelijke (dat wil zeggen in Frankrijk erkende) relevante kwalificaties?

-          Staat hij bij een professionele vakorganisatie geregistreerd?

-          Kent hij de relevante voorschriften, en hoe kunt u controleren dat deze voorschriften hem inderdaad bekend zijn en door hem (zullen) worden gevolgd?

-          Is hij volledig op de hoogte van de specifieke technische eisen en procedures die gelden voor de streek waar het huis staat?

-          Heeft hij een aansprakelijkheidsverzekering voor het soort werk dat hij levert?

-          Is zijn werk gegarandeerd? Voor hoe lang? Is die garantie betrouwbaar/iets waard?

-          Is zijn offerte glashelder en compleet of staan er vage omschrijvingen in?

-          Is hij bereid een vaste prijs aan te bieden?

-          Is de geoffreerde prijs redelijk?

-          Berekent hij TVA (5,5% of 19,6%), dat wil zeggen: werkt hij niet zwart?

-          Kan hij referenties overleggen (minstens vier zodat u er twee kan kiezen)?

De verzekering

Net als in Nederland kan je je in Frankrijk alleen voor een bepaald risico verzekeren als je kan aantonen dat je de daarvoor noodzakelijke en erkende kennis en kwalificaties hebt. Het is onwaarschijnlijk dat iemand, die niet de erkende kwalificaties heeft, verzekerd is voor het werk dat hij aflevert. U hebt dan geen enkele waarborg dat er enige kans is op verhaal ingeval van een probleem.

Als de beunhaas zegt wel verzekerd te zijn, vraag hem dan om een geldige (lopende) kopie van de polis zodat u kunt nagaan of dat niet een verzekering is voor iets heel anders: voor gras maaien of schoonmaken van een gîte bijvoorbeeld.

Zwart werken

Een beunhaas kan wat meer ‘flexibel’ zijn met zijn rekening dan een artisan. Het is, ook in Frankrijk, verboden zwart te werken. Vraag daar niet naar of ga niet in op het aanbod van een beunhaas om geen TVA te betalen. Een beunhaas, die u zwart laat werken en slecht werk aflevert, voelt zich veilig omdat u geen stappen tegen hem kan ondernemen zonder zelf als ‘zwarte opdrachtgever’ ontmaskerd te worden.

Mogelijke gevolgen

Een beunhaas gebruiken kan verstrekkende gevolgen hebben. U kunt met een technisch inferieur huis blijven zitten omdat dit in de toekomst onverkoopbaar blijkt te zijn. Mocht een mogelijke koper een (structureel) onderzoek laten verrichten dan komen alle gebreken onherroepelijk aan het licht. De surveyor zal aangeven wat die gebreken zijn en, als herstel al mogelijk is, wat dat ongeveer zal kosten. Als een huis kwalitatief slecht blijkt te zijn kan dat betekenen dat de koper zich terugtrekt of hard zal onderhandelen over de vraagprijs.

Stelt u zich eens voor dat u een beunhaas inhuurt om een schoorsteen te vegen, een elektrische installatie aan te leggen, of een verbouwing uit te voeren. Onkunde of onzorgvuldigheid kan catastrofale gevolgen hebben. Uw huis kan bijvoorbeeld door brand worden verwoest nadat een niet gekwalificeerde "elektricien" aan het werk is geweest. Uw verzekeringsbedrijf zal dat onderzoeken en het is niet waarschijnlijk dat zij de schade zullen vergoeden.

De klusjesman

Voor alle duidelijkheid noem ik ook de klusjesman even. U kent die advertenties wel waarin iemand (of een echtpaar) aanbiedt een hele reeks taken uit te voeren. Zij kunnen nieuwe gasten voor de gîte ontvangen, de tuin onderhouden, het zwembad schoonmaken, de kat eten geven, noem maar op. Als u oplet met wie u in zee gaat loopt u met een klusjesman niet al teveel risico. Als zij fouten maken dan is dat vervelend maar de gevolgen zijn niet onoverkomelijk. Daarom laat ik de klusjesman hier buiten beschouwing.

Wouter Haaijman, FPS