U wilt een bedrijfje overnemen in Frankrijk Deel 14: Bedrijfsvormen

In de eerste dertien delen van deze serie heb ik strategieën voor bedrijfsovernames besproken, overname-contracten van onroerend goed en fonds de commerce besproken en verschillend financieringsvormen de revue laten passeren.

Als je zover bent gevorderd in het overname proces dat je precies weet wat je gaat overnemen, wat je ervoor gaat betalen en op welke wijze dat gefinancierd gaat worden, wordt het tijd om het vizier te richten op de periode na de overnamedatum.

Om te beginnen zul je een bedrijf moeten hebben wat de bedrijfsvoering voortzet.

Je hebt al een Frans bedrijf
Je bent van plan om de nieuw aangekochte activiteiten toe te voegen aan je bestaande bedrijf. Dan is het snel geregeld; je vraagt aan je expert comptabele of hij de aankoop van het fonds de commerce wil registreren en de aangekochte activiteiten wil toevoegen aan de boekhouding en in geval het gaat om gereglementeerde activiteiten om de statuten (in geval van een vennootschap) en de inschrijving in het Franse bedrijvenregister aan te passen. In geval dat Franse bedrijf een micro-entreprise is, gaan hele andere zaken spelen, daar besteed ik volgende keer een afzonderlijk artikeltje aan.

Je neemt ook het bedrijf zelf over
Dit is de wens van veel verkopers van Franse bedrijven die de vorm hebben van een vennootschap (SARL, EURL, SAS, SASU, SCEA, GAEC en nog een handvol). Zij verkopen niet alleen het fonds de commerce en eventueel het onroerend goed, maar zij verkopen het bedrijf zelf. De verkoop geschied dus door een aandelentransactie. Er verandert helemaal niets aan het bedrijf of de bedrijfsvoering, in de statuten (en de registratie daarvan) krijgen de aandelen andere eigenaren, dat is alles. Alle contracten lopen door, de boekhouding loopt door, eventuele verrekenbare winsten of verliezen lopen door bij de belastingdienst, kortom, dit lijkt de ideale manier voor een bedrijfsovername. Maar…is dat niet. Ik heb in een eerder deel van deze serie uitgelegd dat het grote voordeel van een contrat de cession de fonds de commerce is, dat alles wat je koopt precies is omgeschreven. Wat niet in dit contract is opgenomen heb je dus niet gekocht. In geval van overname door een aandelentransactie is het tegendeel waar: je koop alles, of het nu beschreven is of niet. Inclusief eventuele lijken in de kast. Enkele hele bijzondere omstandigheden daargelaten, adviseer ik klanten om in Frankrijk niet een bedrijf te kopen d.m.v. een aandelentransactie, helemaal niet in geval het bedrijf personeel in dienst heeft of in het verleden heeft gehad: Verreweg de meeste lijken in kasten van te koop staande bedrijven betreffen niet afgewikkelde arbeidsconflicten uit het verleden; dat soort conflicten hebben in Frankrijk de neiging vele jaren te duren. Bij aankoop door aandelentransactie wordt de nieuwe eigenaar dus ook eigenaar, of hij dat nu wil of niet, van deze arbeidsconflicten. Natuurlijk, er moet meer geregeld worden in geval een bedrijf wordt overgenomen middels een contrat de cession de fonds de commerce, maar de wetenschap dat ellende uit het verleden nooit verhaald kan worden op de nieuwe eigenaar, is naar mijn idee dit extra geregel wel waard.

Je neemt het bedrijf over door het in Frankrijk oprichten van een nieuw bedrijf
Dat kan elke vorm van vennootschap zijn of een Entreprise Individuelle (oppassen met een micro-entreprise, zie volgende bijdrage). Je nieuwe bedrijf kan al opgericht zijn nog voordat het fonds de commerce wordt aangekocht, maar de oprichting van je nieuwe bedrijf kan ook samenvallen met de aankoop van het fonds de commerce. In het algemene voert de notaris de verplichte registratie uit van je nieuwe Franse bedrijf als de nieuwe eigenaar van het net verkochte fonds de commerce. Je nieuwe bedrijf maakt een vliegende start, neemt immers de klanten en leverancierscontracten over en alle ander bedrijfsmiddelen, zonder enige last van mogelijke ellende uit het verleden. De keuze tussen al die verschillende vennootschappen hangt vooral af van de verwachte omzet, de bedrijfsactiviteiten (zo zijn de SCEA en de GAEC er alleen voor agrarische activiteiten), je ambitie en je risico-gevoel. Indien je het nieuwe bedrijf samen met je partner start, dan zou je kunnen kiezen voor een familie-BV. Het enorme voordeel hiervan is dat die belasting moet afrekenen in de IR (Impôts sur le Revenu, inkomstenbelasting) in plaats van in de in Frankrijk akelig hoge vennootschapsbelasting (Impôts sur les Sociétés, IS). Alle aandeelhouders en de directeur van het nieuw opgerichte bedrijf moeten dan in de eerste graad familie zijn van elkaar: dat geldt dus alleen getrouwde of samenwonenden stellen met een Nederlands geregistreerd partnerschap of een Franse PACS). Het loont de moeite om zorgvuldig de bedrijfsvorm te kiezen, nog voordat het eigendom van het bedrijf is overgedragen. Immers na de overdracht, ha je volle kracht vooruit met je nieuwe bedrijf, dus dan moet de inschrijving en de administratie in orde zijn. Deze wijze van overname is verreweg de meest populaire onder Nederlanders en Vlamingen die een bedrijf overnemen in Frankrijk.

Je Nederlandse bedrijf neemt het Franse bedrijf over
Op zichzelf is dat geen enkel probleem, je Nederlandse bedrijf wordt dan ingeschreven als de aandeelhouder van het overgenomen bedrijf, in plaats van jijzelf als privépersoon. Het Franse bedrijf draait gewoon in Frankrijk en draagt daar sociale lasten en belasting af (in dit geval altijd IS) en de Nederlandse aandeelhouder kan worden beloond met dividenden. Indien het Franse bedrijf personeel in dienst heeft, moet een Frans arbeidscontract worden aangeboden. Toch vereist een Frans bedrijf met een Nederlands bedrijf als (enige) aandeelhouder veel aandacht als het gaat om administratie, betaling sociale lasten en belastingen. Vaak moeten hier dure internationale fiscalisten aan te pas komen, om zaken als compensabele verliezen, investeringsverplichtingen, intellectueel eigendom en intra-bedrijfsleningen en -financieringen goed te regelen. Voordat de koper van het Franse bedrijf zich in dit moeras begeeft, doet hij er goed aan om te overwegen of hij niet als privépersoon, in plaats van via zijn Nederlandse bedrijf, het Franse bedrijf zou moeten kopen. Het is in elk geval het simpelste. En bij bedrijfsovername in Frankrijk ben ik een zeer groot voorstander van het KISS-principe.

Volgende keer in deel 15: de micro-entreprise in het veld van bedrijfsovernames

Wim