Strijd om de daken van Parijs

Droom het, wens het en ik maak het! Wat het ook is ik vind dè manier om jouw verhaal te vertellen en zo het verschil te maken. Foto’s zijn zoveel meer dan simpelweg een vastgelegd moment. Het is een manier van communicatie. Naast het delen van mijn persoonlijke visie, is fotografie ook een manier voor mij om mijzelf uit te drukken als kunstenaar”.

Robin Timmermans genietend van het prachtige uitzicht over Parijs

Dat is het motto van de talentvolle fotograaf Robin Timmermans. Afgestudeerd aan het Sint Lucas Eindhoven waar hij zijn talent voor fotografie ontdekte en aan de Fontys in Eindhoven als hbo Bachelor of Arts. Ondanks dat hij nog jong is (27), heeft hij al gewerkt voor grote namen zoals: Hangeleven, Lexus, Stooker, Dodge Ram, Colourful Rebel, Toyota, Maan, Dstrezzed, Mini Cooper, JFK, Top Gear, Super73, en BMW.

Paris FvdV zocht met deze creatieve topper hogere sferen op in Parijs. ‘Sur les Toits de Paris’, niet helemaal legaal maar het zorgt wel voor spectaculaire uitzichten en foto’s;  “Kicken toch”! 

In een van mijn boeken kwam ik de volgende zin tegen: "Parijs is een verleidelijke stad, die permanent aandacht wil, wil worden bekeken en gezien door de ogen van een liefhebbende, verlangende en jaloerse minnaar". Wie mij goed kent weet dat ik zo naar mijn favoriete stad kijk. Altijd zoekend als een ware vrijbuiter, naar verborgen plekken, oases van stilte, onvermoede paradijsjes in anonieme straatjes, in miskende wijken, waar mijn fantasie het rijk alleen heeft.

Bovendien moet ik bekennen dat ik een tic heb. Ik loop in Parijs altijd naar boven te kijken. Kijkend naar de patronen van de typische Franse balkonnetjes, de symmetrie van de Mansardedaken van zink of leisteen met dansende schoorstenen. De daken van Parijs vormen een uniek landschap, dat op elk moment van de dag anders kleurt. Soms zijn ze donker dan weer spiegelen ze alle tinten van de hemel. Prachtig vormgegeven in fraaie rondingen, onderbroken door rijen dakkapellen. Dan denk ik wie woont daar? Zeker bloedheet in de zomer? Is er überhaupt een lift in dat pand? Hoe zou Parijs er hebben uitgezien met rode pannendaken?

De daken van Parijs vormen een uniek landschap, dat op elk moment van de dag anders kleurt - Foto's  © Robin Timmermans

De zolderkamers, vaak in prestigieuze gebouwen van de Parijse Bourgeoisie, waren ooit bedoeld voor de dienstmeisjes, ‘les petites bonnes’. Die mochten natuurlijk niet bij de familie slapen en kregen de restruimte op zolder. Meestal onder het zinken dak, met een eigen trap naar de zesde of zevende verdieping en piepklein; minder dan 9m². Van boven af is Parijs een wereld die bevolkt wordt door koepeltjes, met lood beklede dakkapellen en platte daken, relingen van zwart gietijzer, schoorstenen die overeind gehouden worden door ijzeren laddertjes. Tja, Sur les toits te Paris.

De daken van Parijs tijdens het 'gouden uur' - Foto © Robin Timmermans

Deze daken met hun ouderwetse charme zijn inmiddels een van de symbolen van de hoofdstad geworden. Onsterfelijk gemaakt door de vele chansons, fotografie, affiches, posters en films. Maar de daken van Parijs lopen gevaar. Steeds minder jonge mensen willen het beroep van dakdekker, dat al bestaat sinds 1817, nog uitoefenen. In Parijs zijn nog slechts 500 ‘couvreur-zingueur’ te vinden, zoals het ambacht in Frankrijk heet en het zink op de daken moet elke 50 jaar worden vervangen. Niemand wil meer in weer en wind, in zomer en winter, dit gevaarlijke beroep uitoefenen.

De daken van Parijs lopen gevaar. Steeds minder jonge mensen willen het beroep van dakdekker, dat al bestaat sinds 1817, nog uitoefenen

De vakbond van Parijse dakdekkers het GCCP – ‘Syndicat des entreprises de Génie Climatique et de Couverture Plomberie’ – luidt dan ook de noodklok.  Om erkenning te krijgen voor dit bijzondere beroep, werd op 27 juni 2017 een eerste belangrijke stap genomen door de kennis en vakmanschap ervan te laten opnemen in de nationale inventaris van het Franse immaterieel cultureel erfgoed. Op termijn willen ‘les couvreurs-zingueurs’ ook dat de daken van Parijs worden opgenomen in het werelderfgoed van UNESCO. Zij zien zichzelf als de bewakers van de ‘grijze oceaan’ – Gardiens d’un ‘océan de gris’ – die Parijs zo’n uniek karakter geeft.

37 Meter boven straatniveau, de daken van Parijs zijn ook oases van stilte - Foto © Robin Timmermans

De ambachtslieden worden hierin ondersteund door de journalist, fotograaf Gilles Mermet. Mermet werkte o.a voor het tijdschrift Geo, National Geographic en de Figaro en is tevens de auteur van het fotoboek ‘Les toits de Paris ou l’art des couvreurs’. Jarenlang fotografeerde hij de couvreurs-zingueurs  in hun habitat, hoog boven de straten van Parijs, boven op de daken. “Mijn doel was het vastleggen van hun vakmanschap, de perfecte beheersing van verschillende materialen, hun passie voor hun vak en hun liefde voor de architectuur van Mansart en Haussmann. De nauwkeurige renovatie van koepelvormige daken, dakvensters, de ‘l’œils-de-boeuf’ (een klein rond, ovaal of achthoekig raam in het dak met een zandstenen omlijsting) en de zinken mansardes. Met behulp van mijn journalistieke achtergrond  wilde ik een communicatie instrument creëren om jongeren weer in contact te brengen met dit prachtige ambacht, door middel van prachtige foto’s en tekst”, zodat ze zich weer trots voelen”, aldus Gilles Mermet.

Het boek van fotograaf Gilles Mermet

Zijn fotografisch werk kwam ook onder de aandacht van de burgemeester van het negende arrondissement mevrouw Delphine Bürkli. Zij wil de daken van Parijs laten registreren als werelderfgoed door de UNESCO. In Parijs zijn, sinds 1991, alleen de oevers van de Seine tussen de pont de Sully en de pont d’Iéna geclassificeerd als UNESCO ‘World Heritage’. “De daken van Parijs hebben een universele waarde”, benadrukt mevrouw Bürkli. Maar ze ondervindt sterke tegenwind van de burgemeester van Parijs Anne Hidalgo die juist de daken wil vergroenen, om zo de opwarming van de stad tegen te gaan. “Het klimaat is de grootste prioriteit”, aldus Hidalgo.

Waar je ook kijkt, vanaf de daken van Parijs is de Eiffeltoren altijd dichtbij - Foto's  © Robin Timmermans

Een ander opstakel is dat Unesco bepaalt dat niets mag worden veranderd indien een gebied of bouwwerk is benoemd tot wereld erfgoed. Een van de veelzeggende uitdrukkingen van Hidalgo is; “We leven niet in een museum”. De burgemeester wil onder meer de luchtvervuiling in de Franse hoofdstad bestrijden door het autoverkeer te verminderen, het gebruik van de fiets, het openbaar vervoer te bevorderen en de stad in een snel tempo te vergroenen. Bürkli weet dat zij de kar niet alleen kan trekken, ook al heeft ze de gehele Parijs gemeenteraad achter zich staan. Samen met Gilles Mermet, als voorzitter van de commissie ter ondersteuning voor de kandidatuur van de Parijse daken als Unesco erfgoed en het GCCP, probeert zij het Ministerie van Cultuur en de Mairie van Parijs te overtuigen.

Sint Nicolaas- & Kersttip

Meer ontdekken over het onbekende Parijs? Kies dan voor een van mijn twee reisgidsen over Parijs: ‘Ongewoon Parijs’ en / of  ‘Ongekend Parijs’ zijn te verkrijgen bij de boekhandel of online bij Edicola Publishers, Bruna, Libris, Bol, Blz, Managementboek, Hebban, Veltman uitgevers, boekhandel Smit, Amazon Frankrijk, Amazon UK.

‘Ongewoon Parijs’ - ISBN: 978-94-92500-81-6, prijs € 22,95

‘Ongekend Parijs’- ISBN: 978-94-93160-14-9, prijs € 22,95