Reizen met een verlopen paspoort. Kan dat?

Ja, dat kan. Althans volgens het franse Cour de Cassation. Je kunt weliswaar niet de hele wereld over en je zult vanuit Frankrijk moeten vertrekken, maar je kunt in ieder geval, mits je paspoort niet langer dan 5 jaar is verlopen, naar de volgende landen reizen (of je er binnen komt, is een andere kwestie!):

Duitsland, Oostenrijk, België, Spanje, Frankrijk, Griekenland, Italië, Liechtenstein, Luxemburg, Malta, Nederland, Portugal, Slovenië, Zwitserland, Turkije en Oekraïne.

Wanneer de Hoge Raad der Nederlanden of het Hof van Cassatie in België hetzelfde mocht oordelen als het franse Cour de Cassation, dan zou je ook vanuit Nederland of België kunnen vertrekken, maar dat is allerminst zeker...

Op 5 februari jl. moest het franse Cour de Cassation in hoogste instantie oordelen in de zaak van een franse moeder, die in 2016 met haar toen 9-jarige zoontje een vakantievlucht naar Griekenland wilde maken. Het zoontje mocht echter van het EasyJet-personeel het vliegtuig niet in, omdat zijn paspoort al drie jaar was verlopen! Dus vlogen moeder en kind niet naar Griekenland.

De moeder daagde een jaar later zowel de reisorganisatie als EasyJet voor de rechter, teneinde schadevergoeding voor de gemiste vakantie te eisen. Het Tribunal d'Instance stelde de vrouw in het ongelijk. Het oordeelde dat je op grond van artikel 9 van EU-richtlijn 2004/38CE in het bezit moet zijn van een geldig paspoort of een geldige identiteitskaart, wanneer je naar een andere lidstaat reist en daar maximaal drie maanden wilt verblijven. Die richtlijn is bindend voor alle lidstaten van de Europese Unie, aldus het Tribunal.

La Cour de Cassation maakte daar op 5-2-2020 echter korte metten mee. Het overwoog ambtshalve dat er ook nog zoiets bestaat als het verdrag van de Raad van Europa (Parijs 1957), dat door de bovengenoemde landen, waaronder Frankrijk, is geratificeerd. Wat betreft de onderdanen van de verdragsluitende partijen staat in de annex bij dat verdrag duidelijk dat zij het recht hebben op toegang tot de andere ondertekenende landen, wanneer zij in het bezit zijn van:

- óf een geldig paspoort
- óf een paspoort dat maximaal 5 jaar is verlopen
- óf van een geldige identiteitskaart.

Dit Verdrag van Parijs acht la Cour de Cassation op dit geval van toepassing, "niettegenstaande de EU-Richtlijn uit 2004".

La Cour de Cassation Parijs

La Cour de Cassation kan uiteraard alleen voor Frankrijk beslissen. En wat er gebeurt wanneer je met een drie jaar verlopen paspoort aankomt in Griekenland, moet je kennelijk maar afwachten. Kun je dan een beroep doen op een verdrag uit 1957? Ik vermoed dat je Griekenland helemaal niet in komt en dat je door de douane per eerste vlucht wordt teruggestuurd naar Frankrijk. De moeder zou het personeel van EasyJet dus eigenlijk dankbaar moeten zijn dat ze niet voor niets naar Griekenland is gevlogen!

Uit het arrest wordt in het geheel niet duidelijk waaróm tussen twee EU-lidstaten (Frankrijk en Griekenland) het oude verdrag uit 1957 (toen de EU nog lang niet bestond) voorrang krijgt boven de veel nieuwere richtlijn uit 2004, gebaseerd op het EU-verdrag. Ook het Schengenverdrag (1985) wordt geheel genegeerd, hoewel binnen het Schengengebied vrij reizen geldt voor de onderdanen van de 26 ondertekenende landen, mits zij in het bezit zijn van een geldig paspoort of een geldige identiteitskaart! Frankrijk en Griekenland maken beide deel uit van het Schengengebied. Het is dan ook niet ondenkbaar dat andere nationale hoogste rechters in een dergelijk geval tot een totaal ander oordeel komen.

(Zo eist bijvoorbeeld Turkije (geen lid van Schengen noch van de EU, maar wel van de Raad van Europa) momenteel naast een geldig paspoort ook een visum. N.B.: Deze visumplicht wordt echter per 2 maart 2020 afgeschaft voor alle 26 Schengenlanden.)

Het is dan ook onbegrijpelijk waarom Que Choisir kritiekloos deze informatie aan haar klanten voorschotelt onder de titel: "Voyage en Europe - Un passeport périmé peut être valable". Dat is absoluut in strijd met de werkelijkheid.

Bronnen: Que Choisir, Cour de Cassation en TurkijeVisum.nl

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20200221, Overheid, Vervoer

Reactie van Jako op 21 Februari 2020 op 21.32: Vreemde interpretatie van het hof. Het EU verdrag vervangt het oude verdrag, maar het hof laat het oude verdrag prevaleren. Mocht er een nog ouder verdrag bestaan, dan kun je die kennelijk weer voor laten gaan? Ik denk niet dat deze uitspraak stand houdt.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 22 Februari 2020 op 9.20: Wat me nog het meest verrast Jako, is dat ze geen enkele motivatie geven voor de keuze van dat oude verdrag. Ze zeggen gewoon: "Wij achten dat verdrag, dat door Frankrijk is geratificeerd, op dit geval van toepassing, "niettegenstaande de richtlijn uit 2004". Maar het EU-verdrag is ook door Frankrijk geratificeerd en Schengen ook. Die stellen beide de eis van een geldig paspoort. En al hebben ze de Raad van Europa niet vervangen (want die bestaat nog steeds), toch zijn die nieuwere verdragen óók geldig. Het is een raadsel en dat zal het altijd wel blijven, waarom het Verdrag van Parijs nu juist van toepassing wordt verklaard op dit geval.

Bovendien was 1957 een totaal andere tijd! Er waren bijvoorbeeld nog geen linkse en rechtse terroristen en andere lui die om politieke redenen willekeurige mensen neerknalden of -staken. En er was nog geen massale vluchtelingenstroom naar Europa.

Er bestaat ook nog een Verdrag van Wenen (1969), waarin het internationale Verdragenrecht wordt geregeld. Helaas staat er niets in over bepalingen uit oude verdragen, die overruled worden door nieuwere verdragen. Er staat wel iets in (art. 62) over omstandigheden die ten tijde van het sluiten van het verdrag niet konden worden voorzien. En een ander artikel waarin kennelijke fouten worden behandeld. Maar in de Wikipedia lees ik: "Binnen de Europese Unie zijn alle lidstaten partij bij het verdrag (van Wenen, tb), op Frankrijk en Roemenië na." Misschien dat daarom het Cour de Cassation willekeurig kon kiezen uit de verdragen?

Ik begrijp ook niets van het artikel van Que Choisir, de altijd kritische consumentenorganisatie. Is het een uiting van het typisch franse hiërarchie-gevoel, omdat de hoogste rechter heeft gesproken? En dat je zo'n arrest als franse organisatie niet bekritiseert? Of is het gewoon een gebrek aan juridische kennis bij de schrijver van het artikel of een gebrek aan fantasie om zich voor te stellen, wat er gebeurt als je met een verlopen paspoort op het het vliegveld van Athene landt?

Net als jij vermoed ik dat dat het Cour de Cassation dit niet eeuwig kan volhouden en dat het op een gegeven moment "om" moet gaan.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 22 Februari 2020 op 12.56: Je hebt gelijk, Max. Binnen de Schengenzone zijn op enkele uitzonderingen na alle grenscontroles afgeschaft, ook op luchthavens. Dat laatste wist ik niet, ik heb al 20 jaar niet meer gevlogen! Wel moet je voor alle Schengenlanden in het bezit zijn van een geldig paspoort of een geldige identiteitskaart. Je bent namelijk een vreemdeling in het land waar je naartoe reist en je moet je kunnen legitimeren. Maar dat was natuurlijk het risico dat de moeder voor haar zoontje op zich wilde nemen. Het is ook maar zelden dat naar de identiteit van een kind wordt gevraagd, hoewel in een hotel wel een geldig paspoort moet worden overgelegd.

Dat EasyJet geen passagiers wil vervoeren die bij het inchecken niet over een geldig paspoort beschikken, kan ik ook nog begrijpen, mits het in de algemene vervoersvoorwaarden staat. In de Algemene vervoersvoorwaarden van EasyJet staat dat in art. 11.11 AVV.

Maar waarom la Cour de Cassation in dit geval teruggrijpt op het verdrag van Parijs uit 1957 blijft voor mij een raadsel. Ze hadden net zo goed hun oordeel kunnen baseren op het Schengenverdrag. Dan had EasyJet (volgens art. 11.11 AVV) het gelijk aan haar kant gehad, omdat voor het betreden van en het verblijf op het grondgebied van een andere Schengenstaat een geldig paspoort is vereist. Bij gebreke daarvan kan EasyJet weigeren de persoon tot het vliegtuig toe te laten, staat in art. 11.11 AVV. Hetzelfde geldt in het geval van de EU-richtlijn uit 2004 die eveneens een geldig paspoort eist.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 22 Februari 2020 op 13.51: Dat je geen paspoort meer nodig hebt is dus niet helemaal waar, Max. Weliswaar wordt er bij binnenkomst in een ander Schengenland niet meer gecontroleerd, maar je moet er toch een geldig paspoort bij je dragen om je te kunnen legitimeren (agent, hotel, autohuur of bij een verkeersongeval). Ook bestaan er uitzonderingssituaties, waarin Schengenlanden kunnen besluiten om toch weer grenscontroles in te stellen. Bijvoorbeeld om voetbalhooligans toegang te weigeren of bij dreiging/herhaling van terroristisch geweld.

Maar in normale situaties en als je niet in een hotel overnacht of een auto huurt kun je dus riskeren om zonder geldig paspoort op stap te gaan in een ander Schengenland. Maar je kunt er niet heen vliegen (behalve vanuit Frankrijk!), want ik vermoed dat andere vliegtuigmaatschappijen ongeveer dezelfde algemene vervoersvoorwaarden hanteren als EasyJet.

Reactie van Theodorus op 22 Februari 2020 op 21.54: In 2016 vloog ik in april met Easyjet vanuit Toulouse naar Schiphol. Mijn paspoort was net één week verlopen en voor verlenging had ik al een afspraak staan bij de Nederlandse ambassade in Parijs. In de veronderstelling dat het binnen de Schengenlanden geen problemen op zou leveren ben ik vertrokken. In Frankrijk werd opgemerkt dat mijn paspoort verlopen was maar bij navraag door de betrokken medewerker leverde dit inderdaad geen probleem op. Bij het vertrek, terug naar Toulouse werd mij echter vanwege het verlopen paspoort toegang tot het vliegtuig door personeel van Easyjet geweigerd. Als reden gaven ze aan dat de veiligheidsmaatregelen verscherpt waren. Het vliegtuig zag ik met tranen in mijn ogen voor mijn neus vertrekken. Op de site van de rijksoverheid stond destijds aangegeven dat je zowel voor het verlaten van Nederland als het binnenkomen van Nederland in bezit diende te zijn van een geldig reisdocument. Ik heb mijn terugvlucht omgeboekt en ben noodgedwongen in Nederland gebleven. Een dame van de Haarlemmermeer balie op Schiphol heeft me super aardig ter plekke geholpen daar een vernieuwd paspoort aan te vragen waardoor ik enkele dagen later weer naar Frankrijk terug kon.

Reactie van Theodorus op 22 Februari 2020 op 22.13: Wel interessant dat het Cour de Cassation het internationale verdrag uit 1957 heeft doen gelden boven de (Europese) richtlijn uit 2004.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 23 Februari 2020 op 6.53: Dankjewel voor je verhaal, Theodorus. De franse mevrouw uit het verhaal hierboven was dus niet de enige die zo redeneerde over Schengen. Wat merkwaardig, dat EasyJet jou gewoon uit Frankrijk liet vertrekken, terwijl ze haar in datzelfde jaar tegenhielden! Maar misschien dat ze zich hebben laten leiden door het feit dat je paspoort pas één week verlopen was en dat je naar je land van herkomst ging? Misschien heb je ook nog gezegd dat je een afspraak had bij de ambassade?

Maar in Nederland ging het dus mis. Lijkt me een vreselijke ervaring om zo'n vliegtuig te zien vertrekken zonder jou. Gelukkig ben je daarna goed geholpen en hoefde je de reis naar Parijs niet meer te maken.

't Staat nog steeds op de website van de Rijksoverheid, dat je bij grensoverschrijding altijd een geldig paspoort moet hebben. En verscherpte maatregelen of niet: EasyJet (en waarschijnlijk ook andere maatschappijen) mag je volgens de algemene voorwaarden de toegang weigeren wanneer je niet over de vereiste grenspapieren beschikt.

Reactie van Janny O. op 23 Februari 2020 op 8.54: Max, ik ben heel benieuwd wat je er toe gebracht heeft om voor een ID kaart te kiezen?

Overleden Reactie van Theodora Besse op 23 Februari 2020 op 9.45: Max, je bedoelt natuurlijk Theodorus.

Reactie van Theodorus op 23 Februari 2020 op 10.41: Dag Theodora, het lijkt er inderdaad op dat de overweging om me vanuit Frankrijk te laten vertrekken gebaseerd is op het recht terug te mogen keren naar je "thuisland". Maar of een vervoerder daar ook aan mee moét werken is maar de vraag. Uiteraard kan EasyJet zich beroepen op hun algemene voorwaarden. Op de website van de Rijksoverheid staat inderdaad duidelijk aangegeven dat je in bezit dient te zijn van een geldig reisdocument. Ook is daar terug te vinden wanneer een ID kaart als reisdocument volstaat of wanneer dit een paspoort dient te zijn.

PS, dank voor je constructieve bijdragen aan dit forum Theodora, ik lees ze altijd met veel plezier!

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.