Reactie van Erik Meijer op het overlijden van zijn broer David

Reactie van Erik Meijer, Rotterdam, op 7 februari 2023 op 14.35u.

Op uw website tref ik vanaf 23 januari een lange interessante discussie aan over het lot van mijn op 12-1-2023 in zijn woning te Chéniers dood aangetroffen broer, die zich David noemde maar officieel niet zo heette. Dat gebeurde nadat ik de mairie van die gemeente toestemming had gegeven om zijn woning te openen. De ook voor mij onverwachte publiciteit over zijn eenzame dood in de Franse krant ‘La Montagne’ (door Daniel Lauret), op 23-1 overgeschreven in de Belgische kranten ‘Het Laatste Nieuws’ en ‘Gazet van Antwerpen’ en de Nederlandse kranten ‘Algemeen Dagblad’, ‘Stentor’ en ‘De Telegraaf’, maakt het vrijwel onvermijdelijk dat ook u hieraan speciaal aandacht heeft willen besteden. Die aandacht ging ten dele ook uit naar allerlei overwegingen inzake hulpverlening daaromheen, en naar het al dan niet wenselijk zijn van zwijgen vanwege privacybescherming. En Hans van den Bos werd verweten dat hij als ‘amateur-hulpverlener’ informatie prijsgaf zonder de hele voorgeschiedenis te kennen. Die kennis is wel beschikbaar bij mij.

Als broer heb ik het voorrecht dat ik uit die rol niet ontslagen kan worden vanwege privacy-schending. Ik vind die schending nuttig omdat daaruit kan worden geleerd hoe anderen zo’n ellendig lot bespaard kan blijven. Wonen buiten je eigen oorspronkelijke taalgebied is een luxe die mensen met een hoge opleiding, een goed inkomen, een woning in eigendom, talenkennis, een groot improvisatievermogen en nauwe familiebanden zich misschien kunnen veroorloven. Dat was bij mijn broer helaas allemaal niet het geval. Zelf heb ik 10 jaar in Frankrijk gewerkt (in Strasbourg als Nederlands Europarlementariër), maar hoe hij onvoorbereid en eenzaam op het Franse platteland ging wonen zou ik nooit hebben aangedurfd. Voor hem als oorspronkelijk Amsterdammer was de schoonheid van platteland en plantenwereld de reden om zich op 76-jarige leeftijd te vestigen op drie opeenvolgende adressen in de hem voordien onbekende dunbevolkte regio Limousin. Graag richt ik schriftelijk een mogelijk leerzaam ‘monumentje’ op voor mijn inmiddels veelbesproken broer.

Gerard Meijer was een kwetsbare jongen. Beschadigd door zijn eerste levenservaringen tijdens wereldoorlog-II en later een mislukte emigratie van het ouderlijk gezin naar Venezuela, waar onze vader in 1955 overleed. In 1946 werd mijn broer getroffen door hersenvliesontsteking. Daarvan heeft hij zich wonderwel hersteld, maar het was waarschijnlijk schadelijk voor zijn denkvermogen. Het leidde tot verbanning naar een ZMOK-school voor speciaal onderwijs. In de ogen van zijn ouders bleef hij een jongen die voortdurend in zeven sloten tegelijk dreigde te lopen. In 1957 vroeg hij mij hem les te geven in de Franse taal, iets dat hij niet had geleerd op de Tuinbouwschool in Naarden en ik wel op de HBS. Maar na enkele weken vond hij dat te moeilijk en stopte hij uit boze onmacht, en ook bijna 60 jaar later toen hij dat hard nodig had kon hij nog steeds nauwelijks Frans spreken. Positief was zijn enorme kennis van wilde planten. Hij ontwikkelde zich tot tuinarchitect en was al in de jaren 1950 bezorgd over de toekomst van natuur en milieu, lang voordat dit een halve eeuw later in de mode kwam. In 1975 nam hij afscheid van zijn gezin en koos hij een andere naam. Tot 2009 was vrijwel geen contact met hem mogelijk, behalve als hij zelf meldde dat hij in nood zat en hulp nodig had. Eind 2014 verhuisde hij verrassend naar Frankrijk, waarna ik hem nooit meer heb teruggezien. Ondertussen verliepen zijn paspoort en zijn rijbewijs. Mijn aanbod (als niet-autorijder) om hem daarom vanaf Limoges, Guéret of La Souterraine per trein mee te nemen naar de Nederlandse ambassade in Parijs en hem weer terug te brengen wees hij af. Hij vond mij veel te bemoeizuchtig. Daarna heeft Hans van den Bos zich over hem ontfermd, nasleep van een mislukte poging om Gerard te repatriëren naar zijn toen gebleken voorkeurs-woonplaats Zutphen. Toen dit voor Hans te zwaar werd vond ik vrijwilligers van de vereniging ANEAS bereid om te gaan helpen, maar ook die contacten verliepen teleurstellend. Ieders ervaring was dat Gerard graag wilde praten over zijn problemen, maar alleen als klankbord om te vertellen hoe slecht alle andere mensen met hem omgingen en niet om oplossingen te vinden. We wisten dat het verkeerd met hem zou aflopen, maar we konden er uiteindelijk niets meer aan doen. Bij zijn laatste telefoongesprek met mij vertoonde hij waandenkbeelden over personen die ’s-nachts door zijn woning slopen en over pogingen om hem te vergiftigen via de waterleiding. Daarna werd hij onbereikbaar. Overigens heeft hij niet zes maanden dood in huis gelegen, zoals de kranten schreven. We hebben achteraf bewijs gevonden dat hij op 29-10-2022 nog in leven was, ruim 2 maanden voordat hij door de brandweer dood werd aangetroffen. Ik ben alle hulpverleners dankbaar voor de tijd en energie die zij hebben gestoken in moeilijke pogingen om hem te laten overleven en zijn leven zo lang mogelijk draaglijk te houden.