Mangez le, si vous voulez

Het is heet op 16 augustus 1870 in Hautefaye, erg heet. De droogte houdt al maandenlang aan en er gaan geruchten over een dreigend verlies van de oorlog met Pruisen.

Er drupt miezelregen uit de grijze lucht. De regen van de afgelopen dagen verzamelt zich in de greppel langs de weg. Goed weer om boodschappen te doen. Bij de uitgang van de supermarkt pak ik een krant mee. Thuisgekomen valt mijn oog op een artikel over een kannibalen dorp in de Dordogne.

Het verhaal begint met de koningsgezinde Camille de Maillard de Lafaye, zoon van de burgermeester van het naastgelegen Beaussac. Tijdens de jaarmarkt in Hautefaye verspreidt hij het nieuws dat het leger van keizer Napoleon wordt teruggedrongen door de Pruisen. De boerenbevolking zien in hem een landverrader en hij vlucht het dorp uit. Zijn neef Alain de Monéys gaat ’s middags naar de jaarmarkt. Hij beheert een landgoed net even buiten het dorp en kent alle inwoners. Hij loopt mank en is daarom vrijgesteld van de dienstplicht, maar hij is toch van plan om zich vrijwillig te melden. Een groepje boeren gewapend met stokken komt op hem af en confronteert hem met de uitspraken van zijn neef. Hij gaat in discussie met de groep, maar zijn lot is al bezegeld. Hij wordt ook als een verrader gezien. De eerste klap is het startsein voor de groep om zich helemaal te verliezen in een massahysterie. De dorpspastoor probeert, gewapend met een pistool, in te grijpen. De woede is te groot en hij probeert daarom de aandacht af te leiden met een voorstel om gezamenlijk op de keizer te drinken. Een aantal mensen maakt gebruik van deze onderbreking om te proberen hem te helpen door hem naar het huis van de burgemeester te brengen. Deze houdt zijn deur gesloten. De boeren zien in de afzijdige houding van de burgemeester een vrijbrief om zelf het vonnis over Alain te vellen. Hij wordt doodgeslagen nadat ophangen is mislukt en daarna verbrand.

De 21 daders worden snel opgepakt en berecht. Het oordeel is vier keer de doodstraf. Eén hoofddader ontspringt de doodstraf door een onjuiste telling van de stemmen van de jury en krijgt levenslange dwangarbeid. De rest krijgt straffen tussen de één en acht jaar gevangenis.

De details zijn gruwelijk. Er wordt beweerd dat de dronken boeren brood in het gesmolten vet hebben gedoopt. Daar komt de titel van het artikel vandaan. De burgemeester die naliet om in te grijpen overlijdt kort na de uitspraak van de rechtbank. Hij heeft altijd ontkend dat hij gezegd zou hebben: “Mangez le, si vous voulez”.