Les oies sauvages / De wilde ganzen

NEDERLANDS ONDERAAN

Le 11 novembre, mon père est mort. Toute une semaine, j’ai suivi son naufrage. Quatre-vingt quinze ans usent un corps jusqu’à la trame, mais le moment venu, bien peu veulent sauter le pas. Lui était fait pour sauter de pierre en pierre dans ses rivières à truites. Pour peindre d’une main sûre les paysages de sa Normandie, de ma Franche-Comté. Pour modeler ces petits santons de la crêche qui ont enchanté mon enfance et que j’ai ensuite avec délice fait vivre pour beaucoup d’entre vous. Il adorait cuisiner, et c’était un orfèvre de la langue. Jusqu’à ces derniers mois, lui et moi jouissions de nos joutes françaises, que ce soit en poésie sur des thèmes choisis par sa femme, ou à presser une grille de Boggle comme un citron, jusqu’à la dernière goutte – des centaines de mots et chaque fois quelques perles ! Mon père est mort à contre-cœur, mais quand il faut y aller… Un 11 novembre, jour de l’Armistice, du souvenir de la Première Guerre mondiale et de toutes les guerres : lui qui a vécu l’occupation et surtout le débarquement, à quelques centaines de mètres de chez lui, à Lion-sur-Mer, Sword Beach, faire ce jour-là la paix avec la vie... Et au mois de novembre, surtout, le mois des oies sauvages, qui s’en vont hiverner sous des cieux plus propices. Pour voler un peu avec lui, je partage avec vous ce poème de sa main : ‘Les oies sauvages’.

Le poème : www.talenvoortalent.nl/LesOiesSauvages.pdf

NL/ Op 11 november is mijn vader gestorven. Een week lang heb ik met zijn schipbreuk meegeleefd. Vijfennegentig jaar leven verslijt een lichaam tot op het bot, maar als het zover is, willen maar weinigen de sprong wagen. Hij sprong liever van steen naar steen in zijn forellenrivieren. Of schilderde met vaste hand de landschappen van zijn Normandië, van mijn Franche-Comté. Of boetseerde die kleine santons van de Kerstkribbe, die mijn kindertijd betoverden en die ik daarna voor velen van jullie tot leven heb gewekt. Hij hield van lekker koken, en was een meester in de Franse taal. Tot de laatste maanden genoten hij en ik van onze Franse wedstrijden, of het nu om poëzie ging, over door zijn vrouw gekozen thema's, of om het uitpersen van een Boggle-rooster als een citroen, tot de laatste druppel - honderden woorden en elke keer een paar parels! Mijn vader stierf met tegenzin, maar als het tijd is om te gaan... Op 11 november, wapenstilstandsdag, de dag van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog en van alle oorlogen: hij die de bezetting had meegemaakt en vooral de landing, een paar honderd meter van zijn huis, op Lion-sur-Mer, Sword Beach, heeft op die dag vrede gesloten met het leven... En vooral: november, de maand van de wilde ganzen, die onder gunstiger hemel gaan overwinteren. Om een beetje met hem mee te vliegen, deel ik met u dit gedicht van zijn hand: 'De Wilde Ganzen'.

Het Franse gedicht, met vertaling: www.talenvoortalent.nl/LesOiesSauvages.pdf