Les compagnons du devoir en andere gildes in Frankrijk

Ik schreef eerder deze week iets over de restaurantie van de Notre Dame en meldde dat er nogal wat "compagnons" aan het werk waren.

De compagnons komen voort uit de gildes, die we ook in Nederland en België kennen en die sinds de middeleeuwen ambachtslieden verenigden.

In Frankrijk zijn diverse verenigingen, associations, die de eeuwenoude praktijk in een moderner jasje voortzetten. De overdracht van vele beroepen, ambachten om het ouderwets te laten klinken, vindt plaats in groepsverband en, anders dan vroeger, worden jongeren in opleiding voor verschillende beroepen samengebracht. Er zijn overal in Frankrijk huizen, waar de jongeren samenwonen, een soort gezamenlijk leven hebben na de werk of studie dag. Hierdoor vindt ook tussen de beroepsgroepen overdracht van kennis plaats.

Ook zorgt men ervoor dat de opleiding elders in het land en op meerder plaatsen kan plaatsvinden Zo krijgt de charpentier, de dakenmaker, kennis van de verschillende wijze van dakdekken in het land. En er wordt zelfs (!) internationaal uitgewisseld.

Tot aan het begin van de 21e eeuw waren de gilden hoofdzakelijk een mannenaffaire, maar sinds 20 jaar zie je ook steeds meer vrouwen gebruik maken van deze opleidingsmogelijkheden. Ook mensen die hun BAC hebben gehaald kunnen toetreden.

De lijst van beroepsmogelijkheden is groot en houdt zeker niet op met de bouw. Ook de keuken, de garage en de carrosserie, hoefsmederij, leerbewerking, wijnbouw en electrotechniek behoren tot de mogelijkheden.

Ik neem als voorbeeld de Compagnons du Devoir om een indruk te geven van hun werkwijze.

Vanaf 15 jaar kun je een aanvraag doen om toe te treden tot het gilde. Daar gaat een toelatingsprocedure aan vooraf, waarbij je spreekt met jonge mensen in opleiding en ook compagnons, ervaren begeleiders en vakmensen. Zo wordt er besproken over je voorkeuren, mogelijkheden, competenties en ook wordt gekeken of je past in het gildeleven, waar het delen van kennis, maar ook het samenleven met anderen bij je past.

Bijzonder vind ik dat vanaf dag 1 iedereen elkaar tutoyeert, iets dat zeker in Frankrijk niet gebruikelijk is.

Soms krijg je het idee dat je bij een sekte gaat horen, maar ik spreek uit eigen ervaring, dat de voorselectie tot weinig afvallers leidt en bovendien zijn de meeste compagnons zeer sociale mensen. Mijn eigen ervaring is overigens beperkt tot het meerdere keren bezoeken van een compagnonshuis hier in de buurt. Ik kreeg via blablacar een liftster in de auto, een banketbakker in opleiding, waar ik vele uren in de auto mee sprak. later nodigde ze me uit om te komen kennismaken met de anderen. Een aardige bende van 7 of 8 jonge mensen, waar ik een paar keer mee gesproken heb en uitgebreid getafeld. Een van de oud-werknemers van een vriend, charpentier, heeft ook hier aan mijn huis gewerkt. Opnieuw een leuke, sociaal zeer vaardige kerel, die een uitstekend vakman bleek.

Aan het eind van de opleiding kun je de zogenaamde Tour de France maken, een toer die enige jaren kan duren om een echte specialist te worden en wordt afgesloten met het vervaardigen van een meesterwerk, waaruit blijkt dat je alle facetten van het vak beheerst.

Het mooie van deze wijze van opleiden is dat het theorie en praktijk combineert en dat je door de wijze van samenleven en -wonen er ook andere vaardigheden bijleert.

In Parijs hebben de compagnon cordistes, de mannen in de touwen, en gingen al heel snel de charpentiers aan het werk om de versterkingen voor de bogen van de kerk te maken.

Ik begreep uit de documentaire op Arte dat in heel Frankrijk wordt gewerkt door steenhouwers, die in ieder geval de basisvormen aanbrengen om de laatste hand te plekke te leggen.

Hieronder een laatste foto van een dappere cordiste...

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20230309, Korte Verhalen, Kunst en Cultuur, Naslagwerk

Reactie van Louise (68) op 9 Maart 2023 op 17.23: Een filmpje zegt ook veel: https://youtu.be/RikDGGON6FY

Reactie van Peter Jan op 9 Maart 2023 op 18.01: "Plaatjes zeggen meer dan woorden" is zeker van toepassing op de leuke video Louise. Ik vermoed dat het toelaten van vrouwen de sfeer wel heeft veranderd. De eerste minuut van de video gaf nog blijk van een mannenbolwerk.

Ik heb hieronder wat plaatjes geplakt met alle ambachten, waar de compagnons de devoir voor opleiden.

Voor elck wat wils.

Reactie van El Burro Català op 9 Maart 2023 op 21.05: Wat een ontzettend leuke bijdrage Peter Jan.

Toevallig heb ik komende week een ontmoeting met een restauratrice van glas-in- loodramen (vitrail). Zij restaureert in verschillende Franse kerken. Ik zie het ambacht (vitrailliste/ maitre- verrier) niet staan in jouw rijtje. Ik zal haar eens vragen: het zou er toch echt bijhoren! Over de Middeleeuwen gesproken...

Reactie van Peter Jan op 9 Maart 2023 op 23.00: Ik nam als voorbeeld een groot gilde met veel beroepen, maar er zijn er meer. En uiteraard zijn de glaskunstenaars, zo wil ik de vitraillistes graag noemen, ook vertegenwoordigd. Bijvoorbeeld hier : https://www.compagnonspeintresvitraillistes.org/

En naar aanleiding van je compliment: hoe leuk is het om wat zoekwerk te doen en te delen. En vanmiddag aan tafel met vrienden sprak ik over de compagnons. Bij het ene stel was een compagnon schilder in opleiding aan het werk. En bij de ander vertelde dat de burgemeester van het dorp ooit compagnon maçon was geweest. Geen Tour de France gedaan, maar wel in de hele regio gewerkt. Ruim 70 jaar geleden was dat voor sommigen al een hele tocht.

Reactie van Petra Dijkers op 10 Maart 2023 op 9.52: Geweldig filmpje om te bekijken en om te begrijpen hoe de vakmensen worden opgeleid en begeleid. Mijn vraag aan deze mooie groep: bestaat er in Nederland een vergelijkbare opleiding voor vakmensen? De Gildes?

Reactie van Leo kooij op 10 Maart 2023 op 12.25: De zoon van vrienden is patissier, heeft de tour de France gedaan. Was toen voor hem maar ook voor zijn ouders een hele onderneming, een reis van een gehucht in de Berry naar Straatsburg. En kijk nu eens, compagnons zijn zeer gezochte vaklui en houden onderling contact. Hij heeft gewerkt voor een banketbakker die aan het Engelse hof levert. Werd daarna gevraagd voor een baan in Australie, vervolgens via een andere compagnon gevraagd voor een baan in Nieuw Zeeland en kon ook nog voor een Arabische prins gaan werken. Nu werkt hij op Martinique, ook weer gevraagd door een compagnon.

Een hele carrière voor iemand van begin 30 jaar. Verdient ook een uitstekend salaris!

Reactie van loes Heil op 10 Maart 2023 op 22.06: Naast de compagnons du devoir kent Frankrijk ook nog École Boulle - Wikipedia

Peter Jan dank voor het plaatsen van de Arte film over de restauratie van de Notre Dame.

Reactie van Peter Jan op 11 Maart 2023 op 15.34: Dank je Loes. Het blijft leuk om zo nu en dan dit soort zaken te delen. Weer eens wat anders dan zonnepanelen of de import van een auto. Ik heb geen idee of gildes in Nederland nog actief zijn. Volgens mij zijn daar beroepenorganisaties voor in de plaats gekomen. De kennisoverdracht zoals hierboven beschreven is volgens mij tamelijk uniek.

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.