L'âme de Montmartre / De ziel van Montmartre

NEDERLANDS ONDERAAN

On connait Henri de Toulouse-Lautrec, célèbre peintre originaire d’Albi, comme un nabot rebelle et bon-vivant. Le mariage consanguin de ses parents – pratique courante dans la noblesse de l’époque, et visant à conserver fortune et titres dans la famille – est probablement à l’origine de la maladie qui le condamna à sa difformité. Et c’est là que le caractère de quelqu’un fait toute la différence : au lieu de se replier, il s’est déployé, devenant l’âme de Montmartre, l’ami intime de bien des peintres – l’un des seuls pour lesquels Van Gogh avait une réelle affection – mais aussi d’artistes de cirque, prostituées et ouvrières. Pratiquant volontiers l’autodérision, doté de charisme et d’un grand sens de l’humour, vivant pour son art, il laisse derrière lui une œuvre considérable, le souvenir d’un homme attentif et aimable, et celui d’un buveur invétéré. La canne sur laquelle il s’appuyait contenait une longue fiole du cognac qu’il aimait à ajouter à son absinthe multiquotidienne… Imaginez un peu les dégâts !

Voici quelques-uns de ces tableaux (moins connus que ses fameuses affiches sur la vie nocturne de Montmartre), avec tout d’abord la citation qui est à l’origine de ce petit hommage.

(Texte issu de mon prochain ‘Bulletin des Cueilleurs de Mots’, à paraître le 7 octobre. Si vous voulez le recevoir mensuellement et gratuitement, écrivez-moi)

NL/ Henri de Toulouse-Lautrec, de beroemde schilder uit Albi, staat bekend als een rebelse, goedmoedige dwerg. Het consanguine huwelijk van zijn ouders - een gebruikelijke praktijk in de adel van die tijd, bedoeld om rijkdom en titels in de familie te houden - was waarschijnlijk de oorzaak van de ziekte die hem veroordeelde tot zijn misvorming. En dit is waar iemands karakter het verschil maakt: in plaats van zich terug te trekken, ontplooide hij zich en werd de ziel van Montmartre, de goede vriend van vele schilders - een van de enigen voor wie Van Gogh een echte genegenheid had - maar ook van circusartiesten, prostituees en arbeisters. Als zelfspotter met charisma en een groot gevoel voor humor, die voor zijn kunst leefde, laat hij een aanzienlijk oeuvre na, de herinnering aan een attente en vriendelijke man, en aan een (letterlijke) verstokte drinker. De stok waarop hij leunde bevatte een lange flacon van de cognac die hij graag toevoegde aan zijn meerdaagse absint... Stelt u zich de schade voor!

Bij deze enkele van zijn schilderijen (die minder bekend zijn dat de beroemde posters voor het nachtelijk leven van Montmartre), met allereerst het citaat dat aan de basis ligt van dit kleine eerbetoon.

(Tekst uit mijn aankomende ‘Bulletin des Cueilleurs de Mots’, dat op 7 oktober zal verschijnen. Als u het maandelijks en gratis wilt ontvangen, schrijf me dan)