Kernenergie in de lift

Op grond van een wet uit 2015 was Frankrijk van plan om in 2025 minimaal de helft van zijn kerncentrales te sluiten en te vervangen door zonne-, wind- en waterenergie. Emmanuel Macron maakte het zelfs tot een van zijn campagneleuzes. Duitsland had na de ramp in Fukushima (maart 2011) al definitief besloten dat in 2022 alle 17 duitse kerncentrales zullen zijn gesloten. Het land is druk bezig om alle kerncentrales te ontmantelen. Dit tot grote zorg van duitse energiemaatschappijen, die maar moeten zien hoe ze het land van voldoende electriciteit kunnen blijven voorzien.

In november vorig jaar verklaarde de franse milieuminister Nicolas Hulot plotseling dat het plan voor Frankrijk niet haalbaar is, omdat het zou betekenen dat het land voor de noodzakelijke energievoorziening mede is aangewezen op fossiele brandstoffen. Gezien de internationale afspraken over vermindering van de CO2-uitstoot is dat onaanvaardbaar. In december 2017 bevestigde president Macron na de tweede internationale milieuconferentie in Parijs dit nieuwe franse standpunt. Volgens hem dienen nucleaire en duurzame energiebronnen elkaar aan te vullen. Dat is noodzakelijk om op een milieuvriendelijke manier te blijven voorzien in de energiebehoefte van het land. Het is niet juist om nucleaire energie te stigmatiseren, aldus Macron, zij heeft haar eigen plaats naast andere energiebronnen.

Hiermee volgt de franse regering de finse milieuminister Petrus Pennamen, tevens vicevoorzitter van de (groene) Piratenpartij in Finland, die al enkele jaren geleden de finse regering ervan wist te overtuigen dat het land dringend kerncentrales nodig heeft. Finland moet alles in het werk stellen, aldus Pennamen, om betaalbare energie te behouden en toch de CO2-uitstoot van het land te verminderen. Die uitstoot is in Finland buitengewoon hoog, niet alleen door auto's en vrachtwagens, maar ook door het koude klimaat. In veel huishoudens en openbare en bedrijfsgebouwen wordt gestookt op hout en turf, met als gevolg een ongezond hoog CO2-gehalte van de lucht, met name in en rond Helsinki.

De finse regering is nu bezig een aantal nieuwe kerncentrales te bouwen, niet alleen als bron voor verwarming maar ook om op termijn voldoende energie te leveren om electrische auto's en vrachtwagens op te laden. Zij heeft haar keuze laten vallen op de relatief goedkope prefab-kernreactoren van het chinese CNEC (China Nuclear Energy Corporation), dat deze kernreactoren heeft ontwikkeld in samenwerking met de franse kerncentralegigant Areva (inmiddels overgenomen door EDF). Deze reactoren kunnen als brandstof zowel verarmd uranium als thorium gebruiken en zij worden niet gekoeld met water maar met helium. De eerste kerncentrale van het type EPR (Evolutionary Power Reactor) wordt momenteel gebouwd op het finse eiland Olkiluoto in de Botnische Golf. Zij bestaat uit twee kernreactoren van de "derde generatie" (zie hieronder).

De EPR kerncentrale op Olkiluoto

Finland is niet het enige land dat er steeds meer van doordrongen raakt dat kernenergie in de moderne maatschappij onmisbaar is. Overal ter wereld (ook in Frankrijk) heeft men vergevorderde plannen om nieuwe kerncentrales te bouwen. Steeds vaker wordt daarbij het franse Areva ingeschakeld, omdat de Fransen meer dan wie ook ter wereld ervaring hebben met kernenergie. Zo is Areva betrokken bij de bouw van twee nieuwe reactoren in China en twee reactoren in Engeland. Bovendien hebben de Fransen de enige kerncentrale van Zuid-Afrika gebouwd. Dat land is van plan om er zes à acht nieuwe bij te bouwen. Uiteraard heeft Areva zich voor de aanbestedingsprocedure gemeld. Daarnaast leiden de Fransen in China veel chinese en andere buitenlandse studenten op in de civiel-nucleaire techniek. President Macron, momenteel op staatsbezoek in China, heeft samen met zijn chinese ambtgenoot diverse bilaterale overeenkomsten getekend over samenwerking op het gebied van de ontwikkeling en de bouw van kerncentrales.

Kerncentrales worden onderscheiden in diverse generaties. De kerncentrales van de eerste generatie dateren uit de zestiger jaren van de vorige eeuw. Zij werden watergekoeld, waren slecht beschermd en produceerden veel radioactief afval. Ze zijn sterk verouderd, maar wereldwijd zijn er nog enkele in gebruik. De oudste momenteel nog in werking zijnde dateert uit 1969 en staat in Beznau (Zwitserland). De oudste kerncentrale van Frankrijk (1978) staat in Fessenheim. Deze wordt in 2018/2019 buiten gebruik gesteld en ontmanteld. De meeste momenteel in bedrijf zijnde kerncentrales zijn van de tweede generatie: drukwaterreactoren met een sterk verbeterd veiligheidssysteem.

De nieuwste kerncentrales, die momenteel overal ter wereld worden gebouwd, bestaan uit reactoren van de derde generatie (Evolutionary Power Reactoren, zoals die op Olkiluoto). Zij zijn door het dubbelwandige systeem (bunker in bunker) aanzienlijk veiliger, ook in geval van natuurrampen, en gaan veel langer mee. Ze verbruiken minder brandstof (produceren dus minder afval) en ze blijven stroom leveren ook wanneer de externe stroomvoorziening uitvalt.

De vierde generatie reactoren wordt pas tussen 2030 en 2040 verwacht. Deze verschillen sterk van de vorige generaties. Zij kunnen uit dezelfde hoeveelheid splijtmateriaal 50 keer zoveel stroom opwekken. Ze produceren naar verhouding dus veel minder radioactief afval. Bovendien zijn ze in staat om het afval opnieuw te gebruiken voor de productie van electriciteit, aldus het belgische Studiecentrum voor Kernenergie.

Zowel Rusland als China zijn bezig drijvende kernreactoren te bouwen die door sleepboten kunnen worden versleept naar boorplatforms en naar afgelegen gebieden. Ze zullen behalve voor de opwekking van electriciteit ook dienen voor het ontzilten van zeewater voor drinkwatervoorziening in gebieden waar drinkwater schaars is. De bouw van de russische drijvende kernreactor Akademik Lomonosov werd gestart in 2007. Deze werd ontwikkeld door het russische Rosatom en had oorspronkelijk in 2013 klaar moeten zijn. Er wordt echter nog steeds aan gebouwd in de haven van Sint Petersburg. Het is de bedoeling dat de reactor eind van dit jaar naar de haven van het noordelijk gelegen Moermansk wordt gesleept, alwaar hij zal worden voorzien van de benodigde nucleaire brandstof. Vervolgens zal hij daar nog minimaal een jaar proefdraaien. Uiteindelijk zal de drijvende kernreactor worden gestationneerd in de arctische havenstad Pevek, in het uiterste noordoosten van Rusland.

De Akademik Lomonosov

Ook de Verenigde Staten en Canada richten zich steeds meer op de ontwikkeling van nieuwe kerncentrales. Zelfs Japan, dat na het drama van Fukushima nog steeds beschikt over vijf kerncentrales, overweegt de bouw van twee nieuwe. Het chinese CNNC (bezig te fuseren met de eerdergenoemde Areva-partner CNEC) heeft in mei 2016 een contract getekend met de regering van Soedan voor de bouw van een kerncentrale in dat land. Het russische Rosatom heeft hetzelfde gedaan in december 2017. Daarmee wordt Soedan het eerste afrikaanse land (buiten Zuid-Afrika) dat zal beschikken over kernenergie.

Uit deze mondiale ontwikkelingen blijkt dat kernenergie, waartegen ooit massale demonstraties werden georganiseerd die vele tienduizenden demonstranten trokken, momenteel wereldwijd in de lift zit en dat Frankrijk via Areva en EDF daarin een rol van grote betekenis speelt. 't Kan verkeren.

Bronnen: Contrepoints, Le Monde, Wikipedia, L'Energeek, Duitsland Instituut en Nucleairforum.be

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20170109, Overheid

Reactie van wilsam op 12 Januari 2018 op 20.17: @Theodora. Die boom zal hoe dan ook CO2 uitstoten, of hij verbrand wordt of vergaat in het bos. Fossiele brandstof zal de CO2 vasthouden zolang het in de grond zit.

Ik stelde mijn domme vraag, waarvoor excuses, omdat het lijkt alsof je onze leefwijze als een vast gegeven beschouwt en dat je daarom “geen energie” geen optie vindt. Waarom zouden we niet terug kunnen naar een situatie waarin we minder consumeren? Gerard stelt dat we ten opzichte van 1979 drie keer zoveel energie gebruiken, terwijl de 70-er jaren toch niet erg armoedig waren.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 13 Januari 2018 op 8.58: Wilsam: "Waarom zouden we niet terug kunnen naar een situatie waarin we minder consumeren?"

Wie zijn "we", Wilsam? Jij en ik? Ja hoor, dat kan ongetwijfeld. Maar we zijn met 7,5 miljard mensen op deze aarde en in 2050 zullen dat er ruim 10 miljard zijn. In onze maatschappij willen de meeste mensen alleen maar meer, en vooral niet minder. Hebben en houden is het voornaamste doel. Kijk eens naar de overdreven luxe die je overal tegemoetstraalt, alleen al in Parijs.

In derde-wereldlanden, waar het grootste deel van de wereldbevolking woont en waar ze nooit onze welvaart hebben gekend, willen ze die ook. Ze willen (en kunnen) niet minder, ze willen meer!

Dus twee factoren maken jouw vraag tot een illusie: de steeds snellere groei van de wereldbevolking en wat ik maar het Piggelmee-syndroom van de mensheid zal noemen: altijd maar nóg meer willen. Tot het op een dag helemaal fout gaat. Dan worden we met z'n allen weer gedwongen tot de allereerste basisbehoeften. En zouden we alles overhebben voor een simpel kopje koffie.

Voor wie het sprookje van Grimm over het echtpaar Piggelmee niet kent, zie de ooit voor Van Nelle bewerkte versie, die zo begint (en ondanks de slechte afloop toch gelukkig eindigt dankzij een kopje Van Nelle koffie!):

In het land der blonde duinen,
niet zo heel ver van de zee,
woonde eens een dwergenpaartje
en dat heette Piggelmee.

't Waren heel, heel kleine mensjes
en ze woonden, vreeslijk lot,
- want ze hadden heel geen huisje -
in een oude keulse pot.

Voor de zon en voor de regen -
Nooddruft had hun dat geleerd -
Hadden zij die stenen pot met
D'opening naar de grond gekeerd.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 13 Januari 2018 op 9.34: Wijze les Michael, van iemand die genoeg heeft. Helaas gericht tot de dovemansoren van degenen die niets bezitten en honger lijden. En tot de dovemansoren van degenen die alles hebben en willen houden.

Overleden Reactie van Boudewijn Bolderheij op 13 Januari 2018 op 11.01: .
Er wordt hierboven regelmatig geroepen dat overbevolking van de aarde
hét probleem is en dat er minder kindertjes gemaakt moeten worden.

Er worden over de hele wereld al enige tijd minder kindertjes gemaakt.
Is dat feit jullie ontgaan?

Er zijn momenteel 2 miljard kinderen op aarde en dat is een constant cijfer.
Het steeds maar groeien van de wereld bevolking komt door mij en door jou !

Wij worden steeds ouder, Theodora is 77 en nog zeer kwiek,
mijn moeder is zo goed als 102 (en niet meer kwiek).
En alleen door dat ouder worden groeit de wereldbevolking.

We zullen de 11 miljard halen, maar dan vlakt het af.
Dan komen geboorte en overlijden weer in evenwicht.
En die 11 miljard kan de wereld aan.

Een schitterend, wetenschappelijk, filmpje in Jip & Janneke taal:
https://m.youtube.com/watch?v=FACK2knC08E
Het kost je alleen een uur om de waarheid te leren kennen.

Overigens blijft de bevolking van Europa op 1 miljard steken.
Erg veel drukker wordt het hier dus niet.

Boudewijn

Overleden Reactie van Theodora Besse op 13 Januari 2018 op 12.01: De bevolking van Europa neemt zelfs af en vergrijst in hoog tempo. De enigen die nog voor jonge aanwas zorgen zijn vluchtelingen, maar die worden zoveel mogelijk geweerd.

Reactie van Hans van den Bos op 13 Januari 2018 op 18.54: @ Zip

Zo ken ik je weer, tegenspraak afdoen met een denigrerende opmerking. Maar misschien is een preek de enige oplossing voor mensen die noch geloven noch hopen!
Ik ben niet goedgelovig, maar zoek de kennis waar die aanwezig is. Die kennis is slechts hoogstzelden in de journalistiek te vinden. Objectieve nieuwsvoorziening wordt steeds schaarser. Elke journalist wil er ook graag zijn opinie geven en daar zitten de meeste mensen nu net niet op te wachten. Vandaar dat de kranten een kwijnend bestaan lijden. Het technische nieuws in kranten en tijdschriften is dikwijls onder de maat. Zelfs autobladen zijn niet echt op de hoogte van de autotechniek. Over de zeevaart ben ik al zoveel baarlijke onzin tegengekomen, dat het me steeds weer verbaast dat ze dat durven publiceren.
Nee, ik zoek mijn informatie bij mensen die er verstand van hebben; bij wetenschappers en techneuten.

Overleden Reactie van Boudewijn Bolderheij op 14 Januari 2018 op 9.56: .
Hans,

Neem een proefabonnement op www.decorrespondent.nl
Eerst degelijk, diepgaand onderzoek en dan pas publiceren.

Boudewijn

Reactie van Hans van den Bos op 14 Januari 2018 op 10.45: @ ZIP

Het woord “geopolitieke verhoudingen” is verworden tot een modewoord dat te pas en te onpas wordt ge- of misbruikt. Er zijn meer dan vier definities en de kern draait om de invloed van aardrijkskundige ligging en geologische eigenschappen op de politieke verhoudingen.

Een van de definities zegt:

Analyse van de invloed van geografische omstandigheden op de buitenlandse politiek. Geopolitici veronderstellen dat de buitenlandse en veiligheidspolitiek van een staat worden bepaald door zijn geografische kenmerken. Bekende geopolitici waren de Engelsman Halford Mackinder en de Duitser Karl Haushofer, die de term ‘Lebensraum' heeft bedacht...

In de internationale en nationale pers wordt het ook gebruikt als substituut voor “internationale politieke verhoudingen”. Het bekt leuker!

Ik geloof dat aardrijkskundige en geologische eigenschappen weinig van doen hebben met ITER. Als je in algemeen internationaal politieke termen denkt dan is juist het groot aantal deelnemende landen (ik dacht op het ogenblik 33) dat de voortgang van het project in stand houdt. Eigenlijk heb ik de vraag dus al beantwoord. Landen kijken met argusogen naar elkaar en willen vooral niets missen van de technische vooruitgang en de economische spin-off die met het project gepaard gaan. Honderden bedrijven werken mee aan het project en verdienen er ook geld aan.

Of het ITER project zelfooit succes zal hebben weet ik niet. Wel weet ik dat er, zij het langzamer dan verwacht, vorderingen worden gemaakt . Bedrijven doen er graag aan mee, omdat ze ervaringen kunnen opdoen met technische hoogstandjes. Eigenlijk is ITER enigszins vergelijkbaar met ruimtevaart. Het kost een vermogen, maar het geeft een enorme impuls aan de technische vooruitgang. Ik geloof wel dat uiteindelijk kernfusie heel belangrijk gaat worden voor deze wereld.

Noot.

Ik heb vele andere bezigheden die mijn tijd vragen en moet mij dus beperken tot een paar onderwerpen die het meest mijn interesse hebben. Dat is een keus die ik moet maken.

Reactie van Jos van den Hout op 17 Januari 2018 op 21.20: 10 jaren bouwen Iter.

https://www.youtube.com/watch?v=XmJzO34QLSg&feature=em-subs_digest

Overleden Reactie van Theodora Besse op 18 Januari 2018 op 6.54: Dankjewel Jos. Dan zie je pas wat een enorm complex het is! En hoe complex! Er blijkt ook ongelooflijk veel personeel bij betrokken, uit alle deelnemende landen plus een internationale school voor de kinderen.

Het drone-filmpje erna geeft ook een goed beeld van de uitgestrektheid van de site, die na 10 jaar op mij nog steeds de indruk maakt van een woestijn van omgewoelde aarde, beton en staal.