Kerkbezoek

Twee jaar lang was zij verscholen, tot grote ergernis van de Parijzenaars, achter een immense reclame-uiting van het luxe koffermerk Louis Vuitton. Maar wat doe je als Stad Parijs wanneer dit merk 80% van de tien miljoen euro kostende renovatie voor zijn rekening neemt. Een waardevolle en welkome hulp voor de stad, die verantwoordelijk is voor alle religieuze gebouwen. Ik heb het hier over La Madeleine die al lange tijd in verval was. Ruim twintig jaar lang zaten er veiligheidsnetten op de Korinthische kapitelen rondom de kerk uit angst dat er stenen op voorbijgangers zouden vallen. Een ambitieus project dat in mei 2021 van start ging en waarvoor 7.000 m² aan steigers werden geplaatst en 3.950 m² aan gevels werden gereinigd.

Vanaf het begin van de restauratie totdat de steigers werden afgebroken, werden 16 van de 52 zuilen en hun kapitelen gerestaureerd en werd 160 m³ aan stenen vervangen. Enorme blokken steen, die afkomstig zijn uit de steengroeven van Oise, dezelfde die tussen 1808 en 1842 werden gebruikt voor de bouw van La Madeleine. Ze wegen vaak bijna 2 ton. Een gigantisch project dat in juni 2023 afgerond moest zijn en ons eindelijk de bladzijde laat omslaan van de laatste 25 jaar, gekenmerkt door de hinderlijke aanwezigheid van stutsteigers die de ingang van het gebouw sinds 1998 ontsierden. De hele zuidelijke gevel is gerenoveerd, inclusief de hekken, de monumentale trap, de bronzen deur, de marmeren entreevloer, de beelden, het gewelf en het fronton. Later komen de zwartgeblakerde zijkanten en achterkant aan de beurt. Volgens de architect moet dat in vijf tot zes jaar klaar zijn.

 La Madeleine schittert weer als ooit tevoren

Église Sainte Marie-Madeleine is natuurlijk dè kerk waar in 2017 de begrafenis van hèt Franse popidool Johnny Hallyday werd gehouden.  Zijn begrafenisstoet reed over de Champs-Élysées, gevolgd door 700 motorrijders, en stak vervolgens de Place de la Concorde over naar de Eglise de la Madeleine. Tienduizenden fans kwamen bijeen om de zanger te eren. Voorafgaand hield de president van de Republiek, Emmanuel Macron, een lofrede voor Johnny Hallyday op de trappen van de kerk. Hij prees hem als een man die veel meer was dan een zanger, maar ‘een deel van Frankrijk, die beproevingen, mislukkingen heeft meegemaakt en tijd, tijdperken, generaties en alles wat het land verdeelt, heeft overwonnen. In La Madeleine vonden de uitvaarten plaats van tal van beroemdheden zoals Frédéric Chopin in 1849, Coco Chanel in 1971 en Marlene Dietrich in 1992. Ik ken ook het verhaal dat, als je wordt aangereden op een zebrapad in Parijs met dodelijke afloop, de stad Parijs voor jou een begrafenis verzorgt vanuit La Madeleine. Of het waar is weet ik niet en het heeft ook geen nut om het uit te proberen want van de afloop heb je toch geen weet.

Vanaf het begin van de restauratie totdat de steigers werden afgebroken, werden 16 van de 52 zuilen en hun kapitelen gerestaureerd

La Madeleine, een merkwaardige mix van christelijke kerkbouw en een antieke tempel, is misschien wel een weerspiegeling van haar complexe ontstaansgeschiedenis. Het duurde maar liefst 80 jaar voor het bouwsel af was. Er waren op deze plek al twee eerdere pogingen gedaan om een kerk te bouwen, een daarvan had een soort van tweede Panthéon moeten worden. In 1806 bepaalde een keizerlijk decreet dat zowel de Nationale bibliotheek als de Opéra, de bank van Frankrijk, de handels rechtbank en de beurs hier gevestigd moesten worden. Tijdens de Franse revolutie lagen de werken stil. Napoleon I op zijn beurt zag liever een overwinningstempel voor zijn zo succesvolle leger maar Lodewijk XVIII ten slotte beschouwde de Madeleine als een boetekerk ter nagedachtenis aan de moord op de koninklijke familie op de nabijgelegen place de la Concorde. La Grande Armée werd volgens hem al voldoende geroemd met de Arc de Triomphe en de Invalides. Tussendoor was La Madeleine zelfs enige tijd de beoogde locatie van een station. Pas in 1842 kon het classicistische bouwwerk, als oorspronkelijk gepland, gewijd worden als parochiekerk van de Heilige Magdalena.

 Details van de immense bronzen toegangsdeuren

Zelfs al kan niemand La Madeleine charmant noemen, je wordt getroffen door de omvang van het gebouw dat de omgeving duidelijk overheerst, door de achtentwintig treden die naar de ingang leiden, door de tweeënvijftig, meer dan twintig meter hoge Korintische zuilen die de fries ondersteunen. En je kunt niet anders dan de enorme, op de tien geboden geïnspireerde poort, bewonderen, evenals het reusachtige fronton van Philippe Joseph Henri Lemaire erboven. Het stelt het Laatste Oordeel voor, met een, naar men zegt, een van de dikste Christus afbeeldingen van Europa. Het opschrift boven de ingang luidt in het Latijn: ‘D⸱O⸱M⸱SVB⸱INVOC⸱S⸱M⸱MAGDALENAE’ , of te wel Deo Optimo Maximo sub invocatione Sanctae Mariae Magdalenae - Aan God de almachtige en allergrootste, onder aanroeping van de Heilige Maria Magdalena. De kerk vormt het optische spiegelbeeld van het Palais Bourbon aan de zuidzijde van de Place de la Concorde en is met zijn tempelachtige architectuur een bouwwerk zoals dat volgens Napoleon lange tijd weliswaar in Athene, maar niet in Parijs voorkwam.

De kerk zelf is donker maar zeer indrukwekkend

Eenmaal binnen doet de kerk daadwerkelijk denken aan een grote tempelzaal. Ook hier weer enorme zuilen die drie koepels ondersteunen met ronde daklichten die voor beperkte verlichting zorgen. De achterste koepel heeft maar liefst een doorsnede van 18 meter beschilderd en toont de geschiedenis van het christendom en het christendom  in Frankrijk met belangrijke figuren zoals; Maria Magdalena, Karel de Grote, de Heilige Catharina, Richelieu, Lodewijk de Heilige, Clovis, keizer Constantijn en natuurlijk Napoleon die door Paus Pius VIII wordt gekroond.

Het freco met de geschiedenis van het christendom en het christendom  in Frankrijk

Het fresco is van de hand van Jules-Claude Ziegler. De opvallende duisternis van de ruimte is het gevolg van het dichtmetselen van de aan de zijkanten geplande ramen, die nu voorzien zijn van muurschilderingen uit het leven van de Heilige Magdalena. Onder het mozaïek bevindt zich een rij Korinthische zuilen die een theatrale achtergrond vormen achter het altaar, en een marmeren trap die naar het altaar leidt. Achter het altaar bevindt zich een monumentaal beeldhouwwerk, de extase van Maria Magdalena, van Carlo Marochetti, dat Maria Magdalena afbeeldt, knielend in gebed, terwijl ze door drie engelen naar de hemel wordt vervoerd.

Achter het altaar bevindt zich een monumentaal beeldhouwwerk, de extase van Maria Magdalena

Achter in de kerk staat een orgel (bouwjaar 1846) van de hand van de orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll, dat decennialang bespeeld werd door de bekendste organisten van Frankrijk. De orgelkast is gebouwd in Italiaanse renaissancestijl. Het bevat sinds de renovatie in 2003 tweeënzestig registers, verdeeld over vier manualen en pedaal. (Bron Wikipedia)

In hogere kringen is La Madeleine gewild voor bruiloften en begrafenissen.

Le Foyer de la Madeleine

In de kelder van de kerk (ingang aan de kant van de bloemenmarkt) bevindt zich de ‘Foyer de la Madeleine’. Een gemeenschapsrestaurant gerund door vrijwilligers. Een stukje geschiedenis: In 1842 werd de kerk Sainte-Marie-Madeleine ingewijd. Keizerin Eugénie zette samen met de parochie een project op om behoeftigen te helpen, met name door maaltijden uit te delen. Veel jonge vrouwen die in de wijk werkten, konden in de catacomben van de kerk eten. De vereniging Foyer de la Madeleine werd in 1969 opgericht door kanunnik Jean Popot, met een team vrijwilligers die iedereen aan tafel bedienen voor de betaalbare prijs van € 13,50 per menu. Open voor iedereen! Voor lokale bewoners en werknemers, studenten en gepensioneerden, internationale en provinciale toeristen en een aangepast tarief voor mensen in een kwetsbare of eenzame situatie. Geopend van maandag tot en met vrijdag van 11.45 tot 13.45 uur met dagelijks wisselende huisgemaakte gerechten.

 De ingang naar misschien we de mooiste openbare toiletten van Parijs - Foto 2theloo

2theloo

Onder de Place de la Madeleine, naast de Madeleine kerk ligt onder de grond een stukje historisch erfgoed: de ‘Lavatory Madeleine’. Geïnstalleerd onder Napoleon III en geïnspireerd door onze Engelse buren. Londen was namelijk de eerste stad waar in de 19e eeuw, in de straten, openbare toiletten verschenen. Het Madeleine toilet was het eerste van zijn soort op het vaste land van Europa. Een afdaling naar beneden voelt als een reis door de tijd. Zodra je binnenkomt bevindt zich aan de linkerkant de ontvangstcabine van de hôtesse, een elegantere benaming voor ‘madame pipi’ of zoals bij ons juffrouw van de retirade. De cabines zijn volledig origineel. Midden in de ruimte de originele schoenpoetsstoel, boven op een podium van vier treden, omgeven door een rood koord om beklimming te voorkomen. Een schoenpoetser zal er niet zijn aangezien dat beroep in Europa niet meer bestaat. In een etalage hangen enkele posters uit de Belle Époque. Zeven toilethokjes zijn beschikbaar voor zowel vrouwen als mannen.

Foto's 2theloo 

Om toegang te krijgen tot dit juweeltje moet je wel een bedrag van € 2 pinnen of contant betalen. Een creditkaart mag ook. In ruil daarvoor wordt elke cabine na bezoek schoongemaakt. De ‘Lavatory de la Madeleine’ is elke dag geopende van 10.00 uur tot 18.00 uur. Ik kan je vertellen, in de hoofdstad is er geen mooiere en luxueuzere plek om van plotselinge aandrang af te komen. Helaas zijn deze toiletten (nog) niet toegankelijk mensen met een handicap. Goed om te weten dat de 435 aanwezige sanisettes in de stad wel toegankelijk zijn voor mensen met een handicap.