Is elektrisch rijden de oplossing voor de milieuproblematiek?

Is elektrisch rijden de oplossing voor de milieuproblematiek?

Het lijkt wel of alle overheden zich blindelings op het fenomeen elektrisch rijden storten, alsof dat al hun problemen gaat oplossen. Hier kunnen best wel wat vragen bij gesteld worden.

Het aandeel van het verkeer in de totale luchtverontreiniging is beperkt. Maar het concentreert zich wel op de plaatsen met het drukste verkeer. Dat zijn dus vooral de grote steden. Het is daarom begrijpelijk dat juist steden maatregelen nemen. De vraag is, of dat nu wel de juiste maatregelen zijn!

Zo veroorzaakt de gehele transportsector (wegvervoer, scheepvaart en luchtvervoer) in Nederland ongeveer 20% van de totale CO2 uitstoot. Personenauto’s nemen de helft daarvan voor hun rekening. Nu is CO2 weliswaar een broeikasgas, maar geen giftige stof. De CO2 uitstoot heeft klimaatgevolgen, maar geeft geen directe gezondheidsrisico’s. Als het personenvervoer 10% van de totale CO2 uitstoot voor zijn rekening neemt, waarom dan al die aandacht voor die personenauto en krijgt de rest veel minder aandacht?

Diesels worden uit de steden verbannen en benzine auto’s blijven toegestaan; is dat terecht?
Sinds de invoering van roetfilters blijven diesels mooi onder de 0,005 g per km. Benzine auto’s met directe inspuiting zitten daar ver boven. Volgens onderzoek stoot een benzineauto bij 22 graden buitentemperatuur tien maal zoveel fijnstof (uitgedrukt in PM) uit als een moderne diesel. Bij -7 graden is dat zelfs 62 maal zoveel. De onderzoekers concluderen dat de vervuiling bij kou sterk toeneemt omdat zowel de benzinemotor als de katalysator dan nog moeten opwarmen.

Deze resultaten zijn niet verrassend. In 2012 kwam de ADAC ook al tot de conclusie dat benzineauto's soms meer fijnstof uitstoten dan diesels.

Gelukkig moeten volgens de nieuwe normen ook benzinemotoren worden uitgerust met roetfilters. Maar waarom dan diesels bannen uit de steden, terwijl benzine auto’s meer uitstoten?

De diesel staat berucht om de uitstoot van NOx. Maar is dat wel terecht? Dat kan met een ADD BLUE installatie tot ver onder de norm worden teruggebracht. Maar wat blijkt? Benzine motoren stoten met het toenemen van het aantal kilometers tot 10 keer meer NOx uit dan toegestaan!

“Benzineauto’s met een hoge kilometerstand stoten soms extreem veel schadelijke stikstofoxiden (NOx) uit, een probleem dat tot nu toe vooral wordt geassocieerd met diesels. Een op de zes benzineauto’s die recentelijk door TNO zijn getest, overschrijdt de limietwaarden met ruim een factor tien. (uit de Volkskrant)”.

Waarom dan diesels uit de stad verbannen en benzinemotoren niet? Lezen stadsbesturen geen kranten en/of technische artikelen?

Nee, roept men, de elektrische auto geeft de uiteindelijke oplossing! Maar is dat wel echt waar? Zeker de elektromotoren zijn vrijwel emissieloos. Maar is de elektrische auto dat dan ook? Is “zero emission” niet een onjuiste aanduiding? Een berekening van de uitstoot van fijnstof door banden (205/55 R16) toont aan dat deze 0,126 g/km, dus 25 keer zo veel fijnstof opleveren dan de moderne motoren! Waarom praten we dus alleen over motoren? Elektrische auto’s hebben ook banden en omdat zij heel snel accelereren (een elektromotor heeft een heel hoog koppel over vrijwel het hele toerenbereik) en een stuk zwaarder zijn dan brandstofauto’s is de fijnstofuitstoot van die banden nog hoger dan van de klassieke auto’s. Dan hebben we het nog niet over het fijnstof afkomstig van remmen en de slijtage van het wegdek.
De elektrische auto geeft dus geen oplossing voor de luchtvervuiling in de steden. Vooral het fijnstof is daar immers de grote boosdoener. En waarom enkel het verkeer aangepakt? In Frankrijk staan nog honderdduizenden oude oliestookinstallaties, die elk meer uitstoten dan welke auto dan ook.

De elektrische auto

Eigenlijk kennen we er twee varianten van; de auto met een accu en de auto met een brandstofcel. Men spreekt van zero emissie auto’s maar dat is dus maar enkel waar voor de uitstoot via de uitlaat. Een groot voordeel is dat ze geen CO2 uitstoten. Voor het fijnstof is ook de elektrische auto geen oplossing.

Ik ben een groot voorstander van elektrisch rijden. Maar hier komt een groot probleem om de hoek kijken. Elektrische auto’s zijn duur, zo duur dat enkel leaserijders en fleetowners er mee rond rijden. Een Nissan Leaf met een kleine accu kost al € 38000 die met een grote accu € 46000. En dan hebben we het over een betrekkelijk kleine auto. Welke particulier kan zich dat veroorloven? Het bereik is ook nog maar eens maximaal 400 km. Prima voor dagelijks gebruik zegt men, maar wat moet je dan met vakantie? Of wat voor de zakelijke rijder? De prijs zal nog heel wat moeten zakken voordat een elektrische auto voor het grote publiek betaalbaar wordt. Elektrische energie is goedkoop? Denk je nu heus dat overheden niet gaan compenseren voor het gemis aan inkomsten van taks op fossiele brandstoffen?

In Frankrijk is de infrastructuur voor elektrische auto’s, zeker op het platteland; ver onder de maat. Maar stel je nu eens voor dat iedereen elektrisch gaat rijden. Een huidig benzine station langs de snelweg heeft zo’n 18 laadpunten. Tanken geschiedt in ongeveer 5 minuten. Een tankstation kan dus 360 auto’s per uur bedienen. Een Tesla doet met de snelste snellader er 33 minuten over om de accu tot 80% op te laden. Elke snellader kan dus maximaal 2 auto’s per uur bedienen. Om dezelfde capaciteit voor een tankstation met snelladers te bereiken heb je dus 180 laadstations nodig!

Nog een probleem. Een snellader kan de accu tot 80% opladen wat het bereik tot 400 km doet afnemen. Een auto op fossiele brandstof haalt twee keer die afstand. Dat houdt in dat er twee maal zoveel opladers nodig zijn en dat brengt het totaal van ons tankstation op 360 snellaadstations. Ik reken hier met een Tesla 100D, van € 120.000. Voor een kleine elektrische auto zijn die cijfers nog ongunstiger. En hoe krijg je al die benodigde elektrische stroom op zo’n tankstation. Daar moeten wat windmolens voor draaien!

Of gaan we voor de brandstofcel. Die kan even snel laden als een klassieke auto. De infrastructuur hoeft nauwelijks te worden aangepast, wan de waterstof wordt per tankauto aangevoerd. Maar ja, er ligt wel een addertje onder het gras. Hoe kom je aan al die waterstof?

Voor het probleem van het laden komt misschien na 2025 een oplossing. Diverse autobouwers werken aan de solid state accu. Die heeft en een twee tot vier maal zo grote energiedichtheid als de huidige lithium accu en kan ook veel sneller opgeladen worden. Men spreekt over 5 minuten. Maar dan nog de vraag, hoe krijg je al die benodigde elektrische energie bij de tankstations? Een heel nieuwe infrastructuur voor de elektriciteitsvoorziening is nodig. Daar komt nog bij dat tegelijkertijd alle huizen van het gas af moeten.

En dan nog is het fijnstofprobleem niet opgelost! Kom op stadsbesturen en overheden; ontwaak en denk nog eens na!

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20181202, Geldzaken, Overheid, Vervoer

Reactie van Oscar de Pater op 4 December 2018 op 18.07: Zo is het, Hans! Ik hoop dat ‘men’ kiest voor meerdere energiebronnen: electra en wind voor verwarming en verlichting, waterstof voor vervoer. Vooral dat laatste vereist een bron te zijn die onafhankelijk van zon of wind altijd beschikbaar moet zijn, en een grote actieradius garandeert!

Reactie van wilsam op 4 December 2018 op 19.24: @Hans. Het is optisch bedrog. Het lijkt bijvoorbeeld een vooruitgang dat we onze levensmiddelen niet meer in papier en glas verpakken. Gemak dient de mens. Plastic is lichter en er zit geen statiegeld op. We gooien het gewoon weg; als het zo uitkomt in een vuilnisbak. Ander voorbeeld is vervoer. Iedereen een auto, waardoor je verder van je werk kan gaan wonen. Vervolgens sta je iedere dag in de file, waardoor je af en toe een weekendje wegmoet met een goedkope vlucht naar een overvolle stad. Nog een voorbeeld is de telefoon. Zo’n zwarte zware bakelieten telefoon met krulsnoer in de gang was een enorme vooruitgang. Het nadeel was dat je hem niet kon meenemen en je kon er ook al geen candy crush op spelen. De wetenschap ging er mee aan de slag en loste het voor ons op.

Ik ben blij dat mijn kinderen geen glazen fles of een vastgeschroefde telefoon hebben moeten meemaken.

Reactie van Lodewijk Lievendag op 5 December 2018 op 0.46: @Hans Mooi dat je optimist bent, de mens heeft dat nodig. Zowel optimisten als pessimisten hebben overigens geen oog voor de zelfde soort valkuil: geloof. Er is geen bewijs dat windmolens groen zouden zijn, er is geloof en daarom ten onrechte ook hoop. Die primaire eigenschap waar je over spreekt wordt de ondergang van de mens.

@Oscar Ik zou willen hopen dat mensen meer zouden kijken naar hun gedrag in plaats van naar hun 'verworven rechten'. Dat er meer gezocht zou worden naar een wat minder verkwistende leefstijl dan naar een andere manier om verkwisting op het zelfde peil te kunnen houden. Elke vorm van industriële opwekking van energie is belastend voor de planeet, elke industriële vorm van landbouw om al die mensen te voeden is belastend voor de planeet. Je kunt wel zoeken naar een minder belastende manier maar dat zal het probleem niet oplossen. Het probleem wordt pas opgelost als de mens het echte probleem erkent. Ik ben bang dat de wal het schip moet keren.

Reactie van Hans van den Bos op 5 December 2018 op 18.44: @ Lodewijk
Ik mag dan optimist zijn, maar ben ook realist. De valkuilen waarover jij spreekt zijn volgens mij pessimistische hersenspinsels ☺. Als je optimisme als geloof omschrijft onderschat je de optimist. Optimisme moet ook een basis hebben. Goed, ik zal voorstellen dat alle windmolens groen geschilderd worden; dan heb jij je zin ☺. Is wind groen? Is aardwarmte groen? Is de zon groen? De zonnestraling ontstaat door kernfusie. Is dat groen?
Feit is dat steeds meer energie opgewekt gaat worden door windmolens, aardwarmte, blauwe energie en zonnepanelen.
Wat jij wilt is terug naar het verleden. En dat kan nu eenmaal niet. Terug naar het verleden betekent ook terug in wetenschap, dus ook terug in medische wetenschap. Want wetenschap wordt altijd vertaald naar toepassingen en een knappe vent die dat tegenhoudt. Nee, wat jij voorstelt is echt dromerij die(gelukkig) nooit werkelijkheid zal worden. Wie spreekt er dan over geloof?

Reactie van Lodewijk Lievendag op 5 December 2018 op 20.14: @Hans Optimisten zijn per definitie niet realist, net als alle andere gelovigen. Jij stelt dat ik terug wil naar het verleden. Dat is volgens mij niet het geval en ik vind het nogal aanmatigend dat je dat zo stelt. Ik wil graag naar de toekomst maar dan wel met een totaal andere visie dat de wat eerlijk gezegd wat reactionaire houding die jij en @Oscar verwoorden: we willen houden wat we hebben maar dan groen. Dat is de volgende aflevering van Utopia.

Je begint een post hier met: Is elektrisch rijden de oplossing voor de milieuproblematiek? Je denkt zelf het antwoord al te weten en het antwoord is: nee! De onderliggende gedachte is waarschijnlijk - vergeef me - kunnen we wereld redden door 'groene energie' op wekken? Het antwoord op die vraag is: nee! Er bestaat geen 'groene opwekking van energie op industriële schaal' die aan de huidige vraag kan voldoen. Mijn uitgangspunt is dat niet de vraag is of die 'groene' industrie bestaat maar, is de mens bereid om 'planeetvriendelijk' te gaan denken en te aanvaarden dat daar een mentaliteitsverandering voor nodig is of niet. Ik denk dat men niet in staat is tot die mentaliteitsomslag tot het te laat is. We zijn dat punt volgens mij al een beetje gepasseerd en is deze hele discussie een vriendelijk achterhoedegevecht.

Met alle respect, de discussie die je hier entameert bewijst mijns inziens het probleem: we denken vanuit het verworven 'recht van de auto en de caravan leidend zijn voor hoe het moet gaan in de toekomst. Ik denk dus dat je geen realist bent maar optimist en een gelovige. Dat is je goed recht. Maar ik ben bang dat de hersenspinsels toebehoren aan de optimist.

Ik zou graag van je horen waartoe we als mensen bereid zouden moeten zijn om een toekomst voor kinderen, kleinkinderen ergo de menselijke soort te waarborgen. Ik maak me geen zorgen voor de planeet. Die kan zonder enig probleem zonder mensen nog een paar miljoen jaar mee, plastic of niet.

Reactie van Lodewijk Lievendag op 5 December 2018 op 20.16: Overigens jammer dat je je bijdragen hier niet enige tijd kunt bewerken om taal spelingsfauten te corrigeren.

Reactie van pieter10 op 5 December 2018 op 20.38: Lodewijk, het is mij nog niet duidelijk wát volgens jou dan wel de oplossingen kunnen zijn. Je stelt dat terug naar het verleden niet kan en de technologie ook geen oplossing geeft. Alleen een pas op de plaats van de mensheid ten aanzien van het consumeren zou effect hebben volgens jou, maar zou nooit gebeuren omdat de mens nu eenmaal steeds weer een dwingend verlangen heeft naar meer korte termijn plezier. Met dat laatste ben ik het wel met je eens, sterker nog: Ik denk dat dat ook de aanzet levert tot meer technologische ontwikkelingen. Zou het kunnen dat als de techniek steeds meer en meer milieu vriendelijke oplossingen vindt voor dat korte termijn plezier, dat we dan naar een oplossing toe groeien? Het hoeft toch niet per definitie zo te zijn dat alles wat wij doen ten koste zal gaan met het milieu?

Reactie van Lodewijk Lievendag op 5 December 2018 op 21.05: @pieter10 Ja, het zou kunnen dat er een technologische oplossing komt of al is voor de huidige milieuproblemen die worden veroorzaakt door onze consumptiedrang. Eigenlijk denk ik dat die oplossingen er wel zijn maar dat er teveel belangen zijn die de implementatie ervan tegenhoudt. In de eerste plaats is olie is veel te lucratief om er afstand van te doen maar, de reguliere technologische oplossingen om het gebruik van fossiele brandstoffen te stoppen kunnen de huidige (steeds groeiende) energiebehoefte helemaal niet aan. Als je in complottheorieën gelooft bestaat er al van alles dat de kans niet krijgt. Dat is niet het grootste probleem: het ontbeert de mensheid aan de wil om te veranderen. Ik ben techneut van origine en historicus van passie en heb niet al te veel hoop. Je vraagt naar de oplossing die ik zie? Ik denk dat de oplossing zich aan ons zal opdringen en ben niet te positief over de uitkomst. (Eh, had ik al vermeld dat we met 17 miljard kikkers?) Ik vrees dat de mens zal worden teruggeworpen op een niveau dat de planeet kan dragen (ook nog filosoof?). Kwaadschiks vrees ik.

Je zegt: "Je stelt dat terug naar het verleden niet kan en de technologie ook geen oplossing geeft. Alleen een pas op de plaats van de mensheid ten aanzien van het consumeren zou effect hebben volgens jou, maar zou nooit gebeuren omdat de mens nu eenmaal steeds weer een dwingend verlangen heeft naar meer korte termijn plezier."

Dat is niet helemaal waar maar qua effect klopt het wel. Mijn vermoeden is dat de wal het schip zal keren. Ik zie het voor het bestaan van de mens somber in. Het zou zomaar kunnen zijn dat we (voor de zoveelste keer in de (pre)historie van deze bol) het maar ternauwernood overleven. Ik denk overigens dat dat me niet perse een pessimist maakt. Ik ben niet zo gelovig.

Reactie van pieter10 op 5 December 2018 op 22.29: Ik geloof niet zo in het onderscheid tussen optimisten en pessimisten.

Ook de wal het schip te laten keren is overigens wellicht optimistisch. Meestal zinkt het schip na zo'n aanvaring en heeft het schip geen mogelijkheid meer om te keren.

Ik ben het echter niet helemaal met je eens dat de mensheid niet zal veranderen. Ik zie wel wat veranderingen, met name door de technologische ontwikkelingen.

Ik denk ook dat de technologie veel kan veranderen op milieu technisch gebied. Er moeten dan wel economische redenen zijn om die 'andere weg' in te gaan. Anders blijven we bij de best renderende producten van vandaag (stookolie, veel consumeren, etc, etc). Er mag wel meer geconsumeerd worden maar dan wel van producten die 'schoner' zijn.

Wat ik denk te zien is dat bij de jongere generaties al wat begint te kenteren. Bezit vindt men minder nodig, nieuwe ervaringen en eigen ontwikkeling lijken belangrijker te worden.

Geld lijkt dan ook wat minder belangrijk te zijn dan vroeger (ook al zijn er een paar gele hesjes het daar niet mee eens). Geld wordt ook 'makkelijker verkregen. Het besteedbaar inkomen per huishouden (in NL) is gelijk gebleven de laatste 30 jaar. De huishoudens zijn echter kleiner geworden. Het arbeidsinkomen deel van het BBP is behoorlijk gedaald (van 79% naar 73%). Dat wordt grotendeels toegeschreven aan het feit dat de technologie, automatisering (terwijl dit nog in de kinderschoenen staat) een deel van het werk heeft overgenomen. Gemiddeld genomen wordt het geld dus makkelijker verkregen. Andere waarden in het leven worden dan relatief belangrijker.

Ook het inzicht dat men heeft en dagelijks krijgt, door de nieuwe media, van de manier van leven (of sterven) over de hele wereld en daarmee meer je eigen driften als consument kan relativeren, levert een bijdrage denk ik.

Ik zie bij grote groepen (veelal jonge mensen) een toenemende wens om milieu vriendelijker te leven. Veel (hoger opgeleide) jongeren geven bijvoorbeeld aan dat ze alleen bij bedrijven willen werken die op dit punt een verschil maken. Mensen zoeken naar mogelijkheden om milieu bewuster voedsel te krijgen. De elektrische auto (wellicht onterecht maar voor velen toch een boegbeeld van milieu vriendelijkheid) is hip. De zelfsturende auto's van google, apple, etc zullen een extra stimulans geven. Al deze ontwikkelingen zullen leiden tot economische triggers voor bedrijven om milieu vriendelijker te worden. De producten waar ze nu nog veel mee verdienen kunnen ze niet blijven verkopen.

Ik zie dus de mensheid dus niet als één schip dat op de kade afvaart, maar als een vloot van vele scheepjes. En een aantal scheepjes zijn al aan het keren. Er zullen zeker ook een paar schepen tegen de kade aangaan, maar dat hoeft niet gelijk het einde der tijden te betekenen.

De tijd zal het leren.

Het gaat er denk ik wel om wat je er als individu mee wilt doen. Op welk schip ga je aanmonsteren? Het is niet een niet-beïnvloedbaar gegeven, zoals bijvoorbeeld een onweersbui, boven ons hoofd hangt. Ook als individu heb je keuzes te maken, waarbij geen keuze ook een keuze is.

Reactie van wilsam op 5 December 2018 op 22.43: We kunnen nu eenmaal een probleem niet oplossen met dezelfde denkwijze die het gecreëerd heeft (A. Einstein).

De eerste energiecrisis in de moderne geschiedenis ontstond in de zestiende (16e) eeuw toen bleek dat er te weinig bos was in Groot Brittanië om de economie draaiend te houden (bron Scientific American november 1977 pagina 140 - 150). De overstap naar steenkool luidde de industriële revolutie in, die in 1760 begon. De grootschalige verbranding van steenkool door fabrieken en door huishoudens in de snelgroeiende steden bracht een enorme luchtvervuiling met zich mee. De luchtvervuiling in combinatie met mist bracht een nieuw international woord: smog, de samentrekking van smoke en fog. In 1952, bijna tweehonderd (200) jaar na het begin van de vervuiling viel het niet meer te ontkennen. Het openbare leven in London kwam op 5 december 1952 door the Great Smog tot stilstand. De mist bleef vijf dagen hangen en sloot de rook op in de stad. De schattingen van de slachtoffers lopen uiteen van vierduizend tot twaalfduizend. De Clean Air Act van 1956 legt de kolenstook aan banden. Er komen subsidies voor huiseigenaren om over te stappen naar gas. De transitie duurde jaren. In 1962 vielen nog 750 doden in London door de smog.

Bovenstaand verhaal gaat over vooruitgang, over onderzoek en wetenschap, over maatregelen nemen, over transitie, over urgentie, over prioriteiten.