In dialoog gaan in dit forum op een voedende wijze, waarin we van elkaar ervarend leren

Ik hoor op het Franse forum vaak het woord dialoog gebruiken en dat staat voor een manier van in gesprek gaan, die tot verbinding en tot wederzijds begrip leidt door elkaar te begrijpen. Op dit forum worden uiteraard praktische zaken behandeld, maar daar wij allemaal mensen zijn komen daar ook gevoelens aan te pas of we willen of niet, want we zijn gelukkig geen computers, maar mensen. En in mijn opinie zullen computers ook nooit zover ontwikkeld kunnen worden.

Daar ik zelf en ook anderen soms moeite hebben met de wijze waarop boodschappen naar elkaar overgebracht worden met wellicht voorbarige kritiek of verwijten naar anderen wil ik graag een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een dialoog met elkaar ofwel kennis nemen van een betere manier van communiceren zonder teveel regels.

Ik ga daarvoor uit van respect voor elkaar en de acceptatie dat iedereen zijn eigen denkraam heeft (naar analogie van Olivier B.Bommel en Tom Poes) en dan gaat het niet om een strijd wie gelijk heeft maar de acceptatie dat er meer waarheden zijn zolang het om denkramen gaat, daar die door ieder verschillend geïnterpreteerd kunnen worden afhankelijk van de bril die je opzet.

Ik baseer mij in het toelichten op wat een dialoog inhoudt op het boek van Martin Buber "Ik - Gij" waarvan de titel is nu veranderd in "Ik en Jij" dat werd uitgegeven door Bijleveld en nu is te bestellen bij Bol.com.

Ik werk vaak met de dialoog en ik geef dan ook graag praktische voorbeelden van hoe dat werkt en ik hoop dat jij er iets in kunt herkennen en er iets mee kunt in eigen woorden.

Ik spreek bij dialoog van aktie en reflectie op wat ik zeg, op wat ik voel en op wat ik doe en dat de ander hetzelfde doet. Dat is de ideale situatie waarin ik heb ervaren dat er waardering voor verschil kan ontstaat en respect voor elkaars eigenheid. In de praktijk hebben we nooit de ideale situatie, maar door werkelijk in dialoog te gaan en ook ons zelf te laten zien in hoe iets overkomt, ontstaat verandering zonder inspanning.

"Ik zeg iets" bv. Wat heb jij een mooie trui aan (Aktie) en reflectie van degene die de boodschap ontvangt: "Ik voel mij warm worden door jouw positieve woorden” (reflectie op mijzelf is iets zeggen over wat in mij gebeurd). Ik kan verder ondersteunen door: "Ik meen wat ik zeg" (aktie) en dan het antwoordt: "Ik hoor een warme klank in jouw woorden en dan voel ik mij heerlijk” (reflectie). Iets minder positief kan ook zijn "Ik merk in mezelf dat ik jouw boodschap niet ontvang ofwel ik voel niet dat het gemeend is. De boodschap voelt voor mij niet echt, omdat ik jou erbij zie lachen alsof het een grap is". Of "Ik zie dat je kijkt alsof je meent wat jij zegt, maar ik wantrouw dat omdat ik de laatste tijd een paar negatieve ervaringen heb gehad met mensen die zoet doen en achter mijn rug om andere dingen zeggen. Ik durf niet zomaar te vertrouwen" "Dat heeft dus niet met jou te maken, maar met mijn angst belazerd te worden:" Als ik mijn hart open stel voor deze woorden dan zou ik kunnen zeggen: "Goh wat erg dat dit jou is gebeurd, ik voel mij geraakt door je openhartigheid en ik begrijp het wantrouwen van jou".

Dan wil ik iets dieper ingaan op reflecteren op jezelf, want dat houd in dat je gewaarzijn ontwikkeld over wat in jou gebeurt bij bepaalde woorden die gebruikt worden door een ander. Dat vraagt gewoonlijk training om dat gewaarzijn te ontwikkelen, want we kennen onze eigen blinde vlekken vaak niet. We krijgen enkel een (vaag) onprettig gevoel en kunnen dat dan wel of niet plaatsen of benoemen de ander automatisch als negatief (afweerreactie) ofwel als jij je onprettig voelt leg je dat zonder zelfonderzoek in de buitenwereld.

Op forums zie je meestal dat mensen enkel op elkaar reageren zoals een tennisbal van de een naar de ander stuitert. Dat wil zeggen dat de boodschap tot de voordeur komt en niet verder.

Daarnaast is er het gevaar voor inkleuring bij het waarnemen. Als iemand bedrukt kijkt kun je concluderen dat iemand niet lekker in zijn vel zit of je kunt de indruk benoemen die jij hebt op basis van hoe jij waarneemt (wellicht voel jij jezelf bedrukt?) of wat jij voelt als iemand zo kijkt en dat hoeft niet waar te zijn, want voor hetzelfde denkt hij ontzettend over een moeilijk vraagstuk.

Nu over een wijze wat ik vaak tegenkom op het forum wat ik noem elkaar etiketteren zonder reflectie op jezelf: (wellicht zou het zo ook kunnen).

Jok (fictief): "Egotripperij wat jij zegt, want ik weet toch echt wel hoe het zit doordat ik al jarenlang in deze markt werken alles goed bijhoudt".

Jol (fictief): “Ik voel mij niet serieus genomen al jij deze gelijk egotripperij noemt en ik voel mij gelijk in de hoek geschopt alsof mijn informatie zondermeer niet juist is”.

Jok: "Sorry ik wil je niet in de hoek zetten en ik weet dat ik erg eigengereid overkom doordat ik mij verschuil achter mijn deskundigheid. Ik zal het anders zeggen volgens de laatste informatie die ik heb "zie ook Service-Public" op internet zit het bij wet "Zo en zo".

Jol: "Ik ervaar dit antwoord een stuk prettiger en ik geloof dat jij dit weet op deze wijze en daar wil ik niets aan afdoen. Ik probeer echter altijd de marges in de wet te zoeken en nu heb ik dit gevonden onder de jurisprudentie "zie Legifrance.gouv.fr" en dat is een uitzondering op die regel". "Even goede vrienden"

Als er op het forum gereageerd wordt op een wijze die agressief overkomt dan heb ik en ik denk velen met mij de neiging om terug te trekken omdat ik niet in gekissebis betrokken wil worden ofwel als iemand het als erg storend ervaar kan die persoon op dezelfde manier agressief terug doen en kan krijg ik zoiets van wat een gekissebis over wie gelijk heeft. Het kan ook anders. Ik geef een voorbeeld (heb ik 3 dagen over gedaan om een vorm te vinden waar ik me niet verdedig, want dat is mezelf ondermijnen en waarin ik de ander niet aanval want dat lokt weer een agressieve reactie uit):

De situatie is dat ik kritiek krijg doordat iemand mijn woorden tegen mij gebruikt ofwel in zijn eigen straatje interpreteert. Ik voel de neiging tot verdediging (de persoon herinneren aan wat ik eerder toegezegd heb) ofwel de ander vragen waar de agressie vandaag komt (reflectie op wat ik in mij gebeurd is doen alsof de ander een probleem heeft = aanval)

Wat doe ik: Ik benoem heel positief het fijn te vinden dat mijn gevoelsmatige teksten aandachtig door hem gelezen wordt. Dan zeg ik hoe ik mij voel in mijzelf: "Ik voel me tot de orde geroepen door een schoolmeester die met het vingertje heel rationeel zeg: "Doe jij wel wat jij zegt". Piet (fictief) ik ken jou in je rol van familielid. Ik wil je graag tegen komen in wie jij bent en dus nodig ik jou uit iets persoonlijks te delen, zodat ik je kan leren kennen en kan inleven in jou".

Resultaat: een heel vriendelijk antwoord.

Waarom ik het belangrijk vind dat we laten merken hoe iets overkomt als iemand uit zijn dak gaat en blijkbaar zichzelf niet onder controle kan houden? Reality testing laten plaats vinden hoe dit als persoon ervaren wordt zonder meteen normatief op te treden. Op het moment dat iemand kan verwoorden wat de reden tot uit het dak gaan is en dat dan begrepen wordt, dan is het bewustzijnslevel reeds verandert en vindt verandering zonder inspanning plaats.

Ik hoop dat dit stuk een aanzet geeft tot iets meer aandacht voor wat gebeurt zonder voorbarige conclusies te trekken en ideeën geeft om anders te reageren. De vrijheid om te uiten is een groot goed zonder iemand nodeloos te kwetsen of te etiketteren.

N.B. Ik heb ook nog een leuk meer theoretisch stukje van een collega over de dialoog en zal vragen of ik het mag sturen naar geïnteresseerden. Ik beveel het boek van Martin Buber aan. We hebben nodig op dit prachtige Frankrijk forum dat de gesprekken discussies, dialogen voedend werken en dat vraagt soms een stapje terug doen en reflecteren op jezelf en daar verslag van doen, zodat het effect van de woorden duidelijk is zonder een normerend vingertje.

Ik verzoek ieder die dit ter harte gaat en waarde hecht aan gewaar te zijn ofwel ondersteuning zoekt om lid te worden van de groep

• http://www.nederlanders.fr/group/leveninbewustzijn