Het leven zorgt dat er zorgen zijn: zorgen doorbreken doet de wijn – Goethe

Van woensdag 09 oktober  t/m zondag 13 oktober aanstaande vindt op Montmartre al weer de 86e editie plaats van het traditionele Fète des Vendanges. Dit jaar viert het wijnoogstfeest het festival der kleuren en verlenen alle wijken in het 18e arrondissement hun medewerking, maar ook scholen, recreatiecentra, theaters, vele verenigingen, handwerkslieden en lokale winkels, wat uitmondt in een rijk en gevarieerd programma. Al sinds 1934 beleeft Montmartre in oktober, de wijnmaand,  de vijf gelukkigste dagen van het jaar. Het is het derde druk bezochte evenement in Parijs na de Nuit Blanches en de Paris Plages. Vijf dagen lang tentoonstellingen, live shows, muziek, optochten, rondleidingen, modeshows en zelfs een nachtrace, maar vooral proeven, proeven en nog eens proeven.

Het traditionele Wijnoogstfeest opent in het hart van Montmartre op de Clos de Montmartre, de wijngaard, op de hoek van de rue des Saules en de rue Vincent. Natuurlijk is het de eer aan Alain Coquard, al sinds 5 mei 2012 President van de Republiek Montmartre, om de wijnfeesten te openen in aanwezigheid van Eric Lejoindre, Burgemeester van het  18e arrondissement, Éric Sureau de president van het COFAS - Comité des Fêtes et d'Actions Sociales - en Gilles Guillet, Grootmeester van het broederschap van Clos Montmartre en de Vrije Gemeente van het Oude Montmartre. Peetvader en peetmoeder van het festival zijn de beroemde fotograaf, journalist en ecoloog Yann Arthus-Bertrand en Sophie Mounicot, Franse actrice en schrijfster.

Alain Coquard, al sinds 5 mei 2012 President van de Republiek Montmartre

Bernard Beaufrère is de huidige Garde Champêtre

Dat van die republiek vraagt even om een nadere toelichting. Montmartre is net als Passy, Belleville en la Butte-aux-Cailles een van de meest karakteristieke wijken van Parijs en zal nooit helemaal van Parijs worden. En dat heeft sterk te maken met het verleden. De eerste burgemeester van het zelfstandige Montmartre was Jacques-Félix Desportes, zoon van een rijke Franse koopman. Hij werd gekozen tot burgemeester van Montmartre op 22 mei 1790 en zetelde in het dorpsraadhuis op de eerste verdieping van de oude pastorie op Place du Tertre nr. 3. Het dorp telde toen slechts 400 inwoners. Montmartre was een klein zelfstandig dorp in het departement van de Seine en werd 1 januari 1860 geannexeerd door het grote Parijs. Het grootste deel van het grondgebied is sinds die tijd het 18e arrondissement van de hoofdstad.

Vijf dagen lang tentoonstellingen, live shows, muziek, optochten, rondleidingen, modeshows en zelfs een nachtrace, maar vooral proeven, proeven en nog eens proeven

Op 11 Mei 1921 richtte  Jules Depaquit de l'Ètat Montmartrois (de republiek Montmartre) op. Ontstaan uit een vriendenclub van voornamelijk kunstenaars, met inbegrip van de beroemde striptekenaar Poulbot, die later zijn naam gaf aan de kinderen (les Poulbots) van Parijs. De eerste wet van het vrije Montmartre  was de scheiding van Montmartre en de staat. In 1921 vestigde la Commune Libre de Montmartre zich op Place du Tertre. Hier werden de eerste verkiezingen gehouden waar men onder andere kon kiezen uit de  ‘Liste cubiste’ van Picasso en Max Jacob of nog beter voor de Dadaïstes van Tzara, Breton en Picabia.

Vanaf vrijdag 11 oktober, drie dagen lang genieten van het Parcours du Goût

In 1934 nam de nieuwe burgemeester, Pierre Labric, het initiatief  voor de wijnfeesten (Fète des Vendanges) elk jaar in oktober en in 1950 is het Syndicat d'Initiative du Vieux Montmartre opgericht met de wijlen Anatole als Garde Champêtre de la Commune Libre. Anatole is overleden op 7 januari 1998 na 48 jaar in functie te zijn geweest. Bernard Beaufrère is de huidige nog in leven zijnde  Garde Champêtre. Tegenwoordig zetelt La Commune Libre du Vieux Montmartre in de rue Mont Cenis.

De kinderen van het 18e arrondissement spelen een belangrijke hoofdrol in alle festiviteiten

Een kleine Gavroche zo weggelopen uit Les Misérables

Gedurende de feestdagen worden alle trappen op Montmartre ingekleurd door alle basisschool kinderen samen met een aantal street art kunstenaars. Het echte feest begint op woensdagavond 9 oktober om 19.30 uur voor het stadhuis van Montmartre aan de place Jules Joffrin. Het publiek wordt uitgenodigd om te paraderen in hun mooiste kleding op een catwalk. Iedereen is welkom om hier aan deel te nemen.

Op donderdag 10 oktober om 15.00 uur, op de trappen van de Sacré Coeur (square Louise Michel), brengt een koor van 700 kinderen allemaal afkomstig uit het 18^e arrondissement muziek ten gehore van Gilbert Bécaud tot de musical The Wizard of Oz.

 Wat je absoluut niet mag missen de optocht door de straten van het oude Montmartre van alle wijn broederschappen uit geheel Frankrijk begeleid door diverse muziekkorpsen

Natuurlijk kun je rondom de Sacré Cœur vanaf vrijdag 11 oktober, drie dagen lang genieten van het Parcours du Goût, van al het goede wat Frankrijk te bieden heeft. Nieuw is het evenement ‘Decibels Vendanges’, vier dagen gratis live muziek. Voor de gelegenheid zullen alle stijlen worden vertegenwoordigd: chansons, pop, electro, folk, rock of hip hop. Onder de artiesten gepland voor deze tweede editie, zullen toeschouwers  Ysé Sauvage , Samba de la Muerte , Abel Chéret,  Dantes of Matéo Langlois ontdekken.

 Spektakel en nog eens spektakel 'Le Grand Défilé'

Maar wat je absoluut niet mag missen is op zaterdag Le Grand Défilé en Le Ban des Vendanges. Een optocht door de straten van het oude Montmartre van alle wijn broederschappen uit geheel Frankrijk begeleid door diverse muziekkorpsen. Start om 11.45 uur vanaf de wijngaard van Montmartre. Voor mij samen met het oneindig proeven een van de hoogtepunten van de Fète des Vendanges. Dit jaar verwachten ze 500.000 mensen in de straten van Montmartre tijdens de vijf dagen van de wijnfeesten.

De huwelijkse staat is als wijn: men kan er slechts goed over oordelen na het tweede glas. Douglas Jerrold, journalist

Ook in het voorjaar, zo rond eind april, is er een wijnfeest in het 18e arrondissement waar Montmartre onder ressorteert. In de wijnkelder van het stadhuis ligt de gehele wijnoogst van Clos Montmartre, zo'n 300 tot 500 flessen. De wijnflessen worden per 6 stuks verpakt in een houten kistje, waarvan de bovenkant wordt beschilderd door een Montmartriaans kunstenaar. De kostbare kistjes worden dan per opbod verkocht en de opbrengst is bestemd voor goede doelen.

Het leven zorgt dat er zorgen zijn: zorgen doorbreken doet de wijn – Goethe

Santé

Wijnbouw is voor bijna twintig eeuwen een overheersende economische activiteit in het Île-de-France. Sinds de Middeleeuwen tot diep in de 18de eeuw werd de Parijse wijn gezien als een kwaliteitsproduct. De wijn was van een zo'n hoge kwaliteit dat hij werd geserveerd aan het Hof van Frankrijk. Rond 1700 had elke wijk in Parijs zijn eigen wijngaard. Diverse ziektes, waaronder druifluis in het midden van de 19e eeuw, decimeerde de wijnproductie van 42.000 hectare tot 10.000 hectare aan het begin van de 20e eeuw. Restanten van de wijnproductie zijn nog te vinden in de wijken Belleville, Charonne en Ménilmontant. Zij dragen nog steeds de sporen van hun landelijk verleden, van de arbeiders die werkten in de gipsgroeven en de wijngaarden van de Parijse kloosters. In de guinguettes, de cafés en 'bals musettes'. Hier debuteerden Maurice Chevalier, Yves Montand en Edith Piaf op straat en in de verschillende café-chantants. Vele straatnamen herinneren nog aan de grote hoeveelheid waterbronnen en aan het rijke wijnbouwverleden: Rue des Cascades (waterval), rue de la Duée (kleine bron), rue des Rigoles (slootjes) en rue des Vignoles (wijngaard).

Rond 1700 had elke wijk in Parijs zijn eigen wijngaard

Vroeger was Montmartre een echt wijndorp met meerdere wijngaarden. Waar nu de Place Pierre ligt strekte zich een wijngaard uit. Dat was ook het geval tussen de rue Tardieu en de rue d'Orsel, op de place Jean-Baptiste Clément en rondom het Château des Brouillards. De genadeslag werd gegeven door de exploitatie van kalkgroeven in de hellingen van Montmartre. Over de oudste wijngaard van Parijs; de Clos de Montmartre; doen verschillende verhalen de ronde. Volgens de romantici onder ons werd de wijngaard al in de Gallo-Romeinse tijd aangeplant. De realisten echter vertellen een heel ander verhaal: In 1932 besloot de stad Parijs om door zijn’Service de Jardins’, op de hoek van rue des Saules en de rue Saint Vincent, een wijngaard te laten aanplanten.

Wijn drinkt de gemiddelde Fransman nog steeds het liefst uit eigen land. Dat is gewoon de beste volgens de Fransman en dan ook nog eens uit een fles met een kurk en niet uit een fles met een schroefdop. De stad is dan ook bezaaid met knusse wijnbarren. Een lijst van de top 10 wijnbars in Parijs kun je vinden in mijn nieuwe reisgids ‘Ongekend Parijs. Klik hier voor meer informatie en verkoopadressen. 160 pagina’s, honderden kleurenfoto’s, € 22,50

De wijngaard van Montmartre: 'Clos de Montmartre'

Nog even een andere wetenswaardigheid: Wist je trouwens dat, weliswaar ongebruikelijk, je je eigen wijn kunt meenemen naar een restaurant. Als je het doet dan wordt er wel een bedrag gerekend als gedeeltelijke compensatie voor het feit dat je niet van de wijnkaart bestelt. Verder is er een verschil in prijs bij een wijnbar, tussen een fles die je meeneemt naar huis en een fles die je daar ter plekke opent. Je betaalt dan kurkengeld; ‘Droit de bouchon.’

Wijn is onder de dranken de nuttigste, onder de medicijnen de lekkerste, en onder de voedingsmiddelen de aangenaamste. Deze wijsheid is niet van mij maar van de Griekse filosoof Plutarchus (46 – 120 n.C). Santé.