Het geluk van de huisvrouw

Wanneer je gaat opruimen kom je van alles tegen, bijvoorbeeld oude gebruiksaanwijzingen of folders uit een tijd dat de "elektrische" keuken (de Amerikaanse droom) ook binnen handbereik van gezinnen met een wat lager inkomen kwam. Voor de moderne keuken was een elektrische mixer een onmisbare accessoire:

Door m'n boekenkast bladerend kwam ik dit boek tegen waaraan ik de titel van dit bericht - don't shoot the messenger - heb ontleend. Ook over Nederland gaat een boek van Timo de Rijk: "Het elektrische huis". Reclame voor verwarming van Philips en uiteraard een echte radio, de hele wereld onder luisterbereik. En waar kocht je een stofzuiger? Vaak kwam er een colporteur langs de deur, internet shopping avant la lettre.

En Frankrijk dan? Waar kwamen de Nederlandse dienstplichtigen die in La Courtine mochten gaan oefenen mee terug? Heel vaak met apparatuur van Moulinex. Nog zo'n naam uit een Frans industrieel elektronisch verleden, Schneider, hi-fi installaties, tv's en later zelfs een serie MSDOS pc's.

De ontwikkelingen in la France worden uitvoerig beschreven in een tweetal boeken van Jaques Rouaud "60 ans d'arts ménagers". Het eerste deel behandelt de jaren 1923-1939 met als ondertitel "Le confort". De aftrap voor wat in Nederland in 1920 van start ging als de "Damesbeurs" vond in Parijs na de zomervakantie van 1923 plaats, de eerste "Salon des Appareils Ménagers".

"Au retour des vacances de l'été 1923 les Parisiens apprennent par des affiches qu'un salon des appareils ménagers va se tenir en Octobre au Champs-de-Mars dans la baraque de la Foire de Paris.

Ils découvrent aussi avec surprise qu'il est organisé par le tres sérieux Office des Recherches et Inventions dont le directeur n'est autre que Jules-Louis Breton, ancien sous-secretaire d'État des Inventions interessant la defense nationale pendant la guerre. Et qui fut, il y a peu de temps encore, le Premier Ministre de l'Hygiène, de l'Assistance et de la Prevoyance Sociales. Ainsi commence « L'une des plus étonnantes aventures de notre temps ». "

In het eerste deel, 285 pagina's geschiedschrijving met veel foto's, kom je een wasmachine van Peugeot tegen en reclame voor het elektrisch verwarmen (infraroodstraling).

Ooit gekocht op een vide-greniers, zomaar wat rondslenterend, dat soort trouvailles zijn vaak de aardigste. Wat het geluk van de huisman betreft: misschien Jamie Oliver als "your one stop shop for everything"?

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20201002, Woningbeheer en Huishouding

Reactie van Robert T op 2 Oktober 2020 op 20.00: Dag Rob dat is inderdaad de oude doos. ik heb nog een boekje uit 1934 met de titel:

"Het huwelijk". Nou dat betrof vooral het geluk de man zoals citaat uit mn hoofd "zorg dat den pantoffels verwarmd op den stoof staan bij thuiskomst van uw man". Wel leuk die oude geschriften en geeft een mooi tijdsbeeld.

Reactie van Robert T op 2 Oktober 2020 op 20.03: https://www.anderetijden.nl/aflevering/611/La-Courtine

Reactie van Rob van der Meulen op 2 Oktober 2020 op 20.40: @ Robert: bij Van der Heem waren ze er in 1951 wat trots op dat ze de Erres radio's en stofzuigers ook per vliegtuig naar verre windstreken exporteerden. Maar zoals uit dit artikeltje blijkt was de kwaliteit nog niet je dat vergeleken met de internationale concurrentie. "Veel slechter dan de Engelse, slechter dan de Duitse en misschien zoiets als de Franse." Vooral dat laatste gaf te denken.

Reactie van Robert T op 2 Oktober 2020 op 21.14: Qua techniek zijn we inmiddels toch wat bijgetrokken in France denk ik. :)

Reactie van Rob van der Meulen op 3 Oktober 2020 op 0.16: Over Franse merknamen gesproken, soms zijn er van die winkels waar de jaren vijftig nog doorheen schemeren en waar je merknamen als "Radiola" en soms ook "Point Bleu" tegenkomt. Die laatste naam voor doodgewone overgestempelde "Blaupunkt" buizenradio's die onder die naam waarschijnlijk nauwelijks verkocht zouden zijn in het naoorlogse Frankrijk. En zo zullen er nog heel wat Franse namen op komen borrelen wanneer we wat oude foto's, kranten of tijdschriften doorbladeren.

Die tentoonstellingen in Parijs kwamen ieder jaar met fraaie affiches, allengs wat moderner wordend, hieronder die uit 1937:

Reactie van Henri Bik op 3 Oktober 2020 op 7.14: Leuk verhaal over 'La Courtine', zouden veel Nederlandse soldaten er een Franse vrouw aan over hebben gehouden.?

Reactie van Rob van der Meulen op 3 Oktober 2020 op 8.31: @ Henri, dat zullen er niet veel zijn geweest. Tenminste, dat is mijn inschatting wanneer ik de grafiek van de bevolkingsopbouw van La Courtine bekijk: "Histogramme de l'évolution démographique" opgenomen in dit overzicht. Rond 1960 zullen er in totaal ongeveer 1200 inwoners zijn geweest, van baby tot grijsaard. Waarmee het aantal potentiële huwelijkspartners voor de Nederlandse dienstplichtigen na een tiental huwelijken toch al drastisch zou zijn teruggebracht. Zelfs wanneer je er rekening mee houdt dat uit omliggende dorpen en boerderijen in de omgeving La Courtine in die tijd in het weekend de jeugd als een magneet zal hebben aangetrokken, valt er nog wat te beleven.

Ook voor de huidige vrouwelijke bewoners die zich dit allemaal nog kunnen herinneren als de dag van gisteren, een big smile op hun gezicht, geboortedata van rond 1940, inderdaad de onvergetelijke période hollandaise. Voor "onze jongens" vaak een eerste kennismaking met het buitenland, een période française. Misschien dat ze gewapend met een vleugje savoir vivre bij terugkomst meer kansen maakten op de Nederlandse huwelijksmarkt. Behalve huishoudelijke producten zo vertellen de winkeliers van toen met enige verbazing - gouden tijden - was ook dameslingerie zeer in trek. Hetgeen ook wat zegt over de schaarste economie die de jaren vijftig in Nederland waren na de Tweede Wereldoorlog. Alleen het noodzakelijke, veel zaken aanvankelijk nog op de bon, centraal geleide loonvorming, iedereen in z'n vertrouwde katholieke, protestantse, socialistische of liberale bubbel, doe maar gewoon dan doe je gek genoeg. Plotseling over de grenzen kijken, mag het ook iets frivoler? Geen wonder dat het Franse chanson ook achter de dijken populair werd.

Reactie van Suzanne op 3 Oktober 2020 op 11.34: Leuk Rob. In mijn gehucht woont een oud-kolonel die Nederlandse militairen trainde in een speciaal dorp voor missies naar Afghanistan. Hij vond dat de militairen niet genoeg respect voor hem toonden. Zijn Nederlandse buurman en vriend van ons vindt hij uit hetzelfde hout gesneden. De kolonel beklaagde zich bij mij erover. Tja geval van cultuurverschil.

Reactie van Suzanne op 3 Oktober 2020 op 11.41: Even op kaarrt en Wikepedia opgezocht. Ik denk nu dat dat misschien wel La Courtine was, waar hij oefende.

Reactie van Rob van der Meulen op 3 Oktober 2020 op 19.56: Van militair oefenterrein naar een terrein waar je soms ook offensief moet handelen, of vuur- of zichtdekking moet zoeken: de economie, de internationale concurrentie, wetenschappelijk onderzoek, de industriepolitiek van de overheid.

Goed, laten we beginnen met de Nederlandse Damesbeurs: een initiatief van de Amsterdamse Dameskroniek, een weekblad voor de ontwikkelde vrouw. In één woord: keurig. Hier de opening in 1929 van de beurs in het toen spiksplinternieuwe gebouw van de RAI. Ook de latere Huishoudbeurs blijft een gezellig dagje uit, kijken naar nieuwe nuttige of volledig onnuttige nieuwigheden, een hapje, een drankje, stands van de bladen Libelle en Margriet, op tijd weer naar huis, het eten moet op tafel komen.

In Frankrijk lijkt de hele aanpak toch wat meer ingebed te zijn geweest in een gericht overheidsbeleid: bevorderen van nieuwe industriële ontwikkelingen en toepassingsmogelijkheden. Producten die moeten worden afgezet, dus de citoyens et citoyennes moeten wel de smaak te pakken krijgen. Wanneer je kijkt naar de officiële plaatjes, dan valt dat meteen op: veel hoge heren. Hier bij de ontvangstbalie in 1928: "Le président Edouard Herriot, alors ministre de l'Instruction Publique et des Beaux Arts, est accuilli par Jules-Louis Breton sur le stand de la revue « L'Art Ménager », au deuxième plan, Louis Loucheur, ancien ministre." Om nog even met deze serie hooggeplaatste heren door te gaan: in 1929 komt ook de Président de la République op bezoek, Gaston Doumergue, compleet met erewacht. Kan het officiëler? Meer hebben we niet in Frankrijk. Soortgelijke plaatjes die het bredere economische belang van de Nederlandse Damesbeurs of Huishoudbeurs onderstrepen ben ik nog niet tegengekomen.

Wanneer ik de wachtenden bij de XVIe Salon daar in Parijs bekijk zie ik bijna evenveel dames als heren, toch net wat anders dan in Nederland. Misschien dat de in Frankrijk al belangrijke hotel- en restaurant sector zorgde voor ook allerlei professionele apparatuur op deze salons, dan wordt het toch al snel wat meer dan alleen maar een dagje uit. Hoewel de affiches uit de beginjaren toch wel een wat traditionele ondertoon hebben. In de tweede helft van de dertiger jaren wordt de invloed van uit Duitsland gevluchte architecten (Bauhaus invloeden) merkbaar. De "Salon de l'Art Ménager" wordt dan gecombineerd met de "Exposition de l'Habitation" en dat is te merken aan de affiches.