Het franse zorgsysteem

Omdat in dit forum door nieuwkomers in Frankrijk regelmatig vragen verschijnen over het franse zorgsysteem, heb ik besloten mijn standaardantwoord op die vragen vast te leggen in een artikel. Dan kan ik daar in het vervolg simpelweg naar verwijzen.

Het basiszorgverzekeringssysteem in Frankrijk is heel anders is geregeld dan in Nederland. Het franse basiszorgstelsel is vastgelegd in de Wet PUMa (Loi de la Protection Universelle Maladie). In het algemeen kun je stellen dat de basisverzekering vrijwel alles vergoedt. Maar niet volledig, zoals in Nederland. (Aan de andere kant betaal je hier ook geen jaarlijkse eigen bijdrage.) In de basisverzekering zijn voor alle medische verrichtingen en voor bezoeken aan artsen, specialisten en tandartsen en voor hun medische handelingen basistarieven vastgesteld. Die zijn laag. Van die lage tarieven vergoedt de basisverzekering (Caisse Primaire d'Assurance Maladie oftewel CPAM) in het algemeen 70%.

Omdat de vastgestelde basistarieven zo laag liggen, rekenen veel specialisten en tandartsen véél meer dan het basistarief. Toch krijg je als patiënt maar 70% van het basistarief vergoed. Alleen wanneer je lijdt aan een erkende chronische ziekte (ALD = Affection de Longue Durée), krijg je 100% van de basisvergoeding terug. ("Erkend" wil zeggen dat de ziekte op een vastgestelde lijst met chronische ziektes voorkomt.) Zie voor de lijst met erkende chronische ziektes bijvoorbeeld Service Public. De overschrijdingen van de tarieven door specialisten komen dan nog steeds (gedeeltelijk) voor eigen rekening. Zie Ameli.fr.

Ook voor hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld hoortoestellen en brillen waren in het verleden bijzonder lage basisvergoedingen vastgesteld, waardoor je als patiënt heel veel moest bijbetalen. Per 1 januari 2020 zijn nieuwe vergoedingen voor brillen en mondprotheses ingegaan, waardoor je daarvoor (althans voor bepaalde goede modellen) niets meer hoeft bij te betalen, wanneer je tenminste naast je basisverzekering ook een aanvullende verzekering hebt. In 2021 volgen de hoortoestellen. Je moet wel kenbaar maken dat je in het kader van deze nieuwe regeling een bril, mondprothese of hoortoestel wilt aanschaffen!

Voor al die niet-vergoede ziektekosten kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Die wordt in Frankrijk aangeduid met "complémentaire", hoewel vaker het woord "mutuelle" wordt gebruikt. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS. Zie Droit-Finances.com. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS.

Ook deze aanvullende verzekeringen zijn anders geregeld dan in Nederland. De premie wordt bepaald naar leeftijd en zij werken met percentages (behalve de CSS). Je kunt je bijvoorbeeld voor 100% verzekeren, voor 200% of voor 300%. Dan vult de mutuelle de 70% vergoeding van de basisverzekering aan tot respectievelijk deze percentages. Wanneer een specialist bijvoorbeeld 2,5 keer de vastgestelde basisvergoeding vraagt, krijg je met een 300%-verzekering alles vergoed, maar met een 100%-verzekering slechts het vastgestelde basisbedrag. Een voordeel van de meeste mutuelles à 300% is ook dat je in een ziekenhuis recht hebt op een eenpersoonskamer (voorzover beschikbaar).

Bij sommige mutuelles kun je ook bij lagere verzekerings-percentages tegen bijbetaling kiezen voor het recht op een eenpersoonskamer. Daarnaast bieden mutuelles vaak een verzekering aan die alleen geldt voor ziekenhuisopname. De premie daarvoor is uiteraard lager.

Maar... mutuelles (behalve de CSS) rekenen in Frankrijk premie naar leeftijd. Voor 65-plussers zijn deze premies niet mis. En wanneer de CPAM een bepaald medicijn of een behandeling niet vergoedt, vergoedt ook de mutuelle niets.

Je kunt je als verdragsgerechtigde ook in Nederland laten behandelen. Met de EHIC-kaart (aan te vragen bij o.a. het CAK) heb je recht op de voorzieningen van de NL basisverzekering. Maar eventuele bijkomende kosten moet je zelf betalen, want de franse basisverzekering vergoedt geen ziektekosten in het buitenland en de mutuelle dus ook niet.

Extra aandacht verdient de CMUNF (Club van Medische Uitvoerders voor Nederlanders in Frankrijk). Deze vereniging is opgericht door verzekeringskantoor Butet en De Jong (met enkele NL-sprekende medewerkers), met als doel om lagere premies te kunnen bedingen bij mutuelles. Bovendien geeft de CMUNF voorlichting over medische zorg aan Nederlanders die in Frankrijk wonen. Ook aan April-international.com (Frans, Duits en Engels), waar de CMUNF haar ziektekostenverzekering heeft ondergebracht, zijn diverse NL-sprekende medewerkers verbonden.

Deze gids biedt ook veel informatie voor NL verdragsgerechtigden, evenals de FANF-website. De gids is inmiddels wel verouderd, ZIN is bijvoorbeeld CAK geworden, maar hij biedt nog steeds veel nuttige informatie.

(De CPAM gaat over de basisverzekering voor burgers in het algemeen. Voor agrariërs is dat de MSA (Mutualité Sociale Agricole). Voor mensen zonder (voormalig) arbeidsinkomen (werk, pensioen) bestaat de CMU (Couverture Maladie Universelle). Daarvoor kun je eventueel in aanmerking komen wanneer je minimaal drie maanden legaal in Frankrijk verblijft, bij immigratie een ziektekostenverzekering hebt en kunt aantonen dat je voldoende middelen van bestaan hebt om geen beroep te hoeven doen op de franse openbare kas.

Er bestaat ook een engelstalige hulplijn van de CPAM. Het telefoonnummer is 3646 of 08 11 36 36 46. Bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.30 uur.

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20200831, Geldzaken, Gezondheid, Sport en Spel

Reactie van Renger Tijhuis op 7 December 2020 op 13.06: Waarom nou Janny, werkelijk.....

Overleden Reactie van Theodora Besse op 7 December 2020 op 14.59: Leopold, je hebt geen twee basisverzekeringen. Je hebt als verdragsgerechtigde zelfs helemáál geen basisverzekering. Daarom wordt het geld dat je aan het CAK betaalt een "bijdrage" (verdragsbijdrage) genoemd en geen "premie". Het heeft ook totaal niets met staatspensioenen te maken. Voor mij, met een niet-staatspensioen, geldt precies hetzelfde.

Je maakt ten onrechte geen onderscheid tussen belastingen en sociale verzekeringen.

Belastingen worden geregeld in bilaterale belastingverdragen tussen twee landen. Daar bemoeit de EU zich niet mee. In het verdrag tussen NL en Frankrijk is bepaald dat gepensioneerde ambtenaren belasting betalen in het land, waaruit zijn hun pensioen ontvangen. Maar sociale verzekeringen, waaronder ziektekosten, zijn door het EU-verdrag geregeld.

Die EU-regeling is zo, dat je als NL verdragsgerechtigde (verdragsplichtige) in Frankrijk recht hebt op de voorzieningen van de basisverzekering. Je bent er dus niet verzekerd, hoewel het in de praktijk op hetzelfde neerkomt, maar betalen daarvoor moet je aan Nederland, omdat dat land de door NL gepensioneerden en uitkeringsgerechtigden gemaakte ziektekosten aan Frankrijk vergoedt.

Daarbij geeft het EU-verdrag aan verdragsgerechtigden bovendien recht op de voorzieningen van de basisverzekering in het land van oorsprong, zonder dat ze ook daar zijn verzekerd. In Nederland wordt voor een basisverzekering ingezetenschap vereist. Je hebt dus nergens recht op een basisverzekering; alleen heb je in twee landen (NL en FR) recht op de voorzieningen van de basisverzekering. Daarnaast mag je in je woonland een aanvullende verzekering afsluiten. Maar noch de CPAM noch de aanvullende verzekering vergoedt in het buitenland gemaakte ziektekosten.

Wel heb je op vertoon van de EHIC-kaart (door verdragsgerechtigden aan te vragen bij het CAK) ook recht op urgente zorg in alle lidstaten van de EU, volgens de basisverzekering van de betreffende lidstaat.

Hopelijk verschaft dit verhaal enige duidelijkheid.

Reactie van Frans Scheen op 7 December 2020 op 16.02: Theodora, dat zijn de dikke punten op een grote i. Complimenten !

Reactie van Janny O. op 7 December 2020 op 17.45: Remie, je woont in Frankrijk, dan ga je daar toch naar de tandarts?

En dan zal ik eerlijk zijn, wij ko.en regelmatig in Nederland, hebben daar ook nog een tandarts. Dan moet je het zelf betalen. Dat doen we zonder mokken, hebben we altijd al gedaan, dat zelf betalen, toen we nog in Nederland woonden.

Reactie van Renger Tijhuis op 7 December 2020 op 18.52: Beste Janny, ik vond de opmerking niet bijdragen aan de discussie, that's all.

Reactie van Janny O. op 7 December 2020 op 19.19: Remie, eigenlijk begrijp ik het niet. Iemand vertelt dat je eigenlijk wel veel pech hebt als je via Nederland verzekerd bent voor zorg. Ik vind dus dat helemaal niet. Dus reageer ik daar op. Maar goed, daar kun je van menig over verschillen.

Reactie van Renger Tijhuis op 7 December 2020 op 22.13: Beste Theodora, wij krijgen onze zorg die we in nederland laten doen deels vergoed door onze mutuelle. Alleen niet het volle bedrag. We vullen een formulier in van onze mutuelle dat we in het buitenland onze zorg hebben genoten, facturen erbij, en het loopt. Duurt eeuwig, maar werkt wel.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 8 December 2020 op 7.01: Dat is heel mooi, Remie. Bij welke mutuelle ben je aanvullend verzekerd? En is dat echt een aanvullende verzekering op de CPAM? Dan is het misschien interessant voor verdragsgerechtigde leden van dit forum, die zich van tijd tot tijd in Nederland laten behandelen.

Zelf heb ik ook een verzekering (APRIL), waarbij is inbegrepen dat alternatieve behandelingen, die door de CPAM niet worden vergoed, toch (gedeeltelijk) door APRIL worden vergoed. Dat kwam ik onlangs toevallig tot de ontdekking. Ik zal mijn artikel dus nogmaals moeten aanpassen door erbij te schrijven dat "in het algemeen", wanneer de CPAM niet vergoedt, de mutuelle ook niet vergoedt. Daar zal ik binnenkort even voor gaan zitten. Dankjewel voor je opmerking! Zelf had ik helemaal niet meer aan dit artikel gedacht, toen het mij pas geleden overkwam.

Reactie van Janny O. op 8 December 2020 op 8.54: Ik ben ook wel benieuwd welke aanvullende zaken voor Nederland dat zijn voor verdragsgerechtigden.

Theodora, het is heel aardig als je je artikel weer aanvult, maar ik ben bang dat het eigenlijk net zo ondoenlijk is als dat je het voor aanvullende verzekeringen in Nederland zou doen. Die verschillen per verzekering flink, en dan ook nog eens van jaar tot jaar.

Reactie van Brittany op 8 December 2020 op 9.15: Alles is een kwestie van wat je verzekert. Je kunt verzekeren dat je hetgeen de artsen etc vragen boven de 100% vergoeding door het CPAM. Je kunt zorg laten vergoeden die het CPAM niet vergoedt Bijvoorbeeld Osteopathie of accupunctuur, meestal 4X per jaar. en dus waarschijnlijk ook een deel van de zorg in het buitenland. Of een eigen kamer bij een ziekenhuisopname. Dat zijn allemaal opties waardoor je premie hoger wordt. En dat gaat snel hoor. Dus als je zeker weet dat je in de loop van het jaar (.Sinds 1 december 2020 kunnen verzekerden hun ziekenfondsverzekering op elk moment en zonder opgaaf van reden opzeggen. De enige vereiste is dat hegt contract een jaar oud was) En vanaf 1 januari 2021 worden ook gebitten 100% vergoed. Dus om een goede aanvullende verzekering te hebben moet men goed afwegen wat men nu echt nodig heeft en of de prijs die men betaalt aan premie niet te duur is in verhouding van wat men nodig heeft. Voorbeeld:

Ik betaal 55 € per maand. daarvoor is alles wat de CPAM niet 100% betaalt vergoed. Maar alles dat boven die 100% uitkomt niet. Oook geen eigen kamer en ook geen "dépassement" door een arts. Geen osteopathie etc.

Als ik deze zaken erbij wil hebben ben ik 115 € per maand kwijt. Ik betaal nu dus per jaar 660€ per jaar. de nieuwe premie wordt nu 1380 € per jaar Dus 720 € meer. Laat ik 4 keer per jaar naar een osteopaat gaan. 4X50=200 € Ik zie een arts 4Xper jaar, die vraagt 20 € meer dan wat de CPAM vergoedt =80 € Laat het zijn dat ik wordt opgenomen en een eigen kamer wil. Gezien de opnames steeds korter worden kan ik toch 10 dagen een eigen kamer krijgen voor 10X30 =300 €. 200 +80 +300 = 580 €. Ik kan dus doorgaan met het betalen van 660 € aan verzekering want de rest is minder dan de nieuwe premie.