Het franse zorgsysteem

Omdat in dit forum door nieuwkomers in Frankrijk regelmatig vragen verschijnen over het franse zorgsysteem, heb ik besloten mijn standaardantwoord op die vragen vast te leggen in een artikel. Dan kan ik daar in het vervolg simpelweg naar verwijzen.

Het basiszorgverzekeringssysteem in Frankrijk is heel anders is geregeld dan in Nederland. Het franse basiszorgstelsel is vastgelegd in de Wet PUMa (Loi de la Protection Universelle Maladie). In het algemeen kun je stellen dat de basisverzekering vrijwel alles vergoedt. Maar niet volledig, zoals in Nederland. (Aan de andere kant betaal je hier ook geen jaarlijkse eigen bijdrage.) In de basisverzekering zijn voor alle medische verrichtingen en voor bezoeken aan artsen, specialisten en tandartsen en voor hun medische handelingen basistarieven vastgesteld. Die zijn laag. Van die lage tarieven vergoedt de basisverzekering (Caisse Primaire d'Assurance Maladie oftewel CPAM) in het algemeen 70%.

Omdat de vastgestelde basistarieven zo laag liggen, rekenen veel specialisten en tandartsen véél meer dan het basistarief. Toch krijg je als patiënt maar 70% van het basistarief vergoed. Alleen wanneer je lijdt aan een erkende chronische ziekte (ALD = Affection de Longue Durée), krijg je 100% van de basisvergoeding terug. ("Erkend" wil zeggen dat de ziekte op een vastgestelde lijst met chronische ziektes voorkomt.) Zie voor de lijst met erkende chronische ziektes bijvoorbeeld Service Public. De overschrijdingen van de tarieven door specialisten komen dan nog steeds (gedeeltelijk) voor eigen rekening. Zie Ameli.fr.

Ook voor hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld hoortoestellen en brillen waren in het verleden bijzonder lage basisvergoedingen vastgesteld, waardoor je als patiënt heel veel moest bijbetalen. Per 1 januari 2020 zijn nieuwe vergoedingen voor brillen en mondprotheses ingegaan, waardoor je daarvoor (althans voor bepaalde goede modellen) niets meer hoeft bij te betalen, wanneer je tenminste naast je basisverzekering ook een aanvullende verzekering hebt. In 2021 volgen de hoortoestellen. Je moet wel kenbaar maken dat je in het kader van deze nieuwe regeling een bril, mondprothese of hoortoestel wilt aanschaffen!

Voor al die niet-vergoede ziektekosten kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Die wordt in Frankrijk aangeduid met "complémentaire", hoewel vaker het woord "mutuelle" wordt gebruikt. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS. Zie Droit-Finances.com. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS.

Ook deze aanvullende verzekeringen zijn anders geregeld dan in Nederland. De premie wordt bepaald naar leeftijd en zij werken met percentages (behalve de CSS). Je kunt je bijvoorbeeld voor 100% verzekeren, voor 200% of voor 300%. Dan vult de mutuelle de 70% vergoeding van de basisverzekering aan tot respectievelijk deze percentages. Wanneer een specialist bijvoorbeeld 2,5 keer de vastgestelde basisvergoeding vraagt, krijg je met een 300%-verzekering alles vergoed, maar met een 100%-verzekering slechts het vastgestelde basisbedrag. Een voordeel van de meeste mutuelles à 300% is ook dat je in een ziekenhuis recht hebt op een eenpersoonskamer (voorzover beschikbaar).

Bij sommige mutuelles kun je ook bij lagere verzekerings-percentages tegen bijbetaling kiezen voor het recht op een eenpersoonskamer. Daarnaast bieden mutuelles vaak een verzekering aan die alleen geldt voor ziekenhuisopname. De premie daarvoor is uiteraard lager.

Maar... mutuelles (behalve de CSS) rekenen in Frankrijk premie naar leeftijd. Voor 65-plussers zijn deze premies niet mis. En wanneer de CPAM een bepaald medicijn of een behandeling niet vergoedt, vergoedt ook de mutuelle niets.

Je kunt je als verdragsgerechtigde ook in Nederland laten behandelen. Met de EHIC-kaart (aan te vragen bij o.a. het CAK) heb je recht op de voorzieningen van de NL basisverzekering. Maar eventuele bijkomende kosten moet je zelf betalen, want de franse basisverzekering vergoedt geen ziektekosten in het buitenland en de mutuelle dus ook niet.

Extra aandacht verdient de CMUNF (Club van Medische Uitvoerders voor Nederlanders in Frankrijk). Deze vereniging is opgericht door verzekeringskantoor Butet en De Jong (met enkele NL-sprekende medewerkers), met als doel om lagere premies te kunnen bedingen bij mutuelles. Bovendien geeft de CMUNF voorlichting over medische zorg aan Nederlanders die in Frankrijk wonen. Ook aan April-international.com (Frans, Duits en Engels), waar de CMUNF haar ziektekostenverzekering heeft ondergebracht, zijn diverse NL-sprekende medewerkers verbonden.

Deze gids biedt ook veel informatie voor NL verdragsgerechtigden, evenals de FANF-website. De gids is inmiddels wel verouderd, ZIN is bijvoorbeeld CAK geworden, maar hij biedt nog steeds veel nuttige informatie.

(De CPAM gaat over de basisverzekering voor burgers in het algemeen. Voor agrariërs is dat de MSA (Mutualité Sociale Agricole). Voor mensen zonder (voormalig) arbeidsinkomen (werk, pensioen) bestaat de CMU (Couverture Maladie Universelle). Daarvoor kun je eventueel in aanmerking komen wanneer je minimaal drie maanden legaal in Frankrijk verblijft, bij immigratie een ziektekostenverzekering hebt en kunt aantonen dat je voldoende middelen van bestaan hebt om geen beroep te hoeven doen op de franse openbare kas.

Er bestaat ook een engelstalige hulplijn van de CPAM. Het telefoonnummer is 3646 of 08 11 36 36 46. Bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.30 uur.

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20200831, Geldzaken, Gezondheid, Sport en Spel

Reactie van Peter A. Schrage op 1 September 2020 op 9.35: Als aanvulling op Theodora haar uitleg: De basis van de vergoedingen en de tarieven voor medische hulp, liggen vast in een z.g. conventie. Op basis van de tarieven in deze conventie, vergoed o.a. de CPAM de kosten van de medische hulp. Als voorbeeld: De kosten van een bezoek (consult) aan de huisarts is volgens de conventie vastgesteld op € 25,- per consult. De CPAM vergoedt maximaal 70% daarvan of een bedrag van € 17,50. Het verschil € 7,50 is voor eigen rekening of bij een 100% dekking via de Mutuelle vergoedt de mutuelle het verschil. Als artsen en specialisten meer in rekening brengen dan hetgeen is vastgelegd in de conventie wordt het meerdere niet vergoed door de CPAM. Veel huisartsen en specialisten vermelden in hun tariefstelling of zij zich aan de Conventie houden. Bij twijfel is het verstandig om te vragen of een arts ook "conventioneel" werkt.

Reactie van Daan op 1 September 2020 op 10.09: Theodora, mooi, duidelijk samengevat! Mag ik het op m'n site plaatsen? (met bronvermelding?)
Wel een vraagje, waar heb je het vandaan dat verdragsgerechtigden geen recht hebben op een CMU/CSS?(Op allesfrans staat nl dat je dat wél hebt!)

Reactie van Daan op 1 September 2020 op 10.11: op infofrankrijk zei je het zelf destijds dat ze wél recht er op hebben, was wel paar jaar geleden...

Overleden Reactie van Theodora Besse op 1 September 2020 op 11.09: Daan kun je misschien even een link geven naar waar dat staat op Alles Frans? Ik heb gezocht, maar kan het niet vinden. Ook graag een link naar InfoFrankrijk, waar ik dat zou hebben gezegd.

Ik kan het me bijna niet voorstellen, want de verplichte verdragsgerechtigdheid is een vóórliggende voorziening vanuit het EU-recht, dat zoals je weet boven het nationale recht van de lidstaten gaat.

Reactie van Jako op 1 September 2020 op 11.38: Verdragsrecht is inderdaad een plicht. Het zou nogal onlogisch zijn als Frankrijk de Nederlandse gepensioneerden met een laag inkomen (bijna-) gratis zou verzekeren terwijl Nederland daarvoor verantwoordelijk is.

Dat is nu juist de reden dat er ooit in de EU 'verdragsrecht' voor gepensioneerden is afgesproken. De zuidelijke landen wilden niet dat hun sociale stelsel zou worden overlopen door gepensioneerden uit het noorden, terwijl tegelijk wel het recht op vrije vestiging wordt gewaarborgd.

Reactie van Leonard Rh op 1 September 2020 op 12.05: Om te kunnen profiteren van CSS moeten jouw ziektekosten vergoed worden door l'Assurance Maladie (zie hier). Dat is volgens mij voor verdragsgerechtigden niet het geval.

Reactie van jaap op 1 September 2020 op 12.30: Op zich natuurlijk een mooi gezondheids-verzekeringssysteem voor de deelnemers/inwoners van Frankrijk (62 miljoen.....), die sécurité sociale...... en goed uitgelegd door Theodora, maar ik heb het al eerder ge/vermeld:

Hoelang gaat Frankrijk dit nog volhouden? (zeker gezien het alsmaar uitbreidende verzekerd pakket en de huidige crisis EN het nog steeds muurvast vastzittende bijna onbetaalbare pensioenstelsel)

Totale kosten van de sécurité op dit moment 470 miljard (ca 25% van het BNP) sinds 10 jaar toegenomen met zo'n 30%

Bron

Overleden Reactie van Theodora Besse op 1 September 2020 op 12.37: Het is totaal onbegrijpelijk, waarom Daan deze vraag hier nu wéér stelt. Hij heeft namelijk zelf vorig jaar november een bericht geschreven, getiteld: "Verdragsbijdrage voor niets?" Daarin hebben zowel Jeannette als ik hem uitgelegd, hoe het zat met verdragsgerechtigdheid en de CMU/CSS. Ik schreef destijds als antwoord:

"Het is toch zó eenvoudig waarom je redenering niet klopt, Daan: je bent verdragsgerechtigd op grond van het EU-verdragsrecht. Verdragsrecht gaat altijd voor, boven het nationale recht, in dit geval boven het FR recht. Simple comme bonjour."

Daan antwoordde toen:

"helder, jullie hebben helemaal gelijk, Jeanette en Theodora, wilde even kijken of jullie wakker waren..., neehoor geintje, het was een hersen spinseltje van me, ik vroeg het me gewoon af."

Kennelijk is het óf niet blijven hangen óf toch niet goed tot zijn hersenspinseltje doorgedrongen...

Reactie van Leonard Rh op 1 September 2020 op 12.53: @Theodora
Het lijkt me toch handig om hier een onderscheid te maken tussen de basisverzekering en CMU-C, tegenwoordig CSS. In het door jouw aangehaalde bericht gaat het alleen om de basisverzekering.

Reactie van Daan op 1 September 2020 op 14.01: Theodora, tuurlijk hadden jullie gelijk in die discussie destijds. PUMA verplicht verdragsrecht, het is geen keuze meer. Het gaat mij om die gratis mutuelle die door de Franse staat wordt aangeboden aan kleine inkomens. (0 of 1 eu per maand). Dat heet volgens mij tegenwoordig CSS en voorheen CMU-C. Hier de link van amelie om hem aan te vragen, staat niets over verdragsrecht. Hier die van allesfrans (ongeveer de 30e regel, "ook nederlanders in frankrijk met enkel een...") en hier infofrankrijk, hoewel als ik die laatste discussie weer eens lees is het me toch weer niet duidelijk of je nu wel of niet recht hebt op die 0 of 1 euro mutuelle...