Heeft het laatste uur geslagen voor de zomertijd?

Komend weekend gaan we de klok weer verzetten. In de nacht van zaterdag op zondag is het om twee uur plotseling drie uur. Vroege opstaanders merken de volgende morgen tot hun ergernis dat ze zich weer in het donker moeten aankleden, net nu het na de winter 's ochtends weer lekker licht begon te worden. Avondmensen daarentegen genieten van het extra uurtje licht aan het einde van de dag.

Het twee keer per jaar verzetten van de klok werd in de zeventiger jaren van de vorige eeuw na de energiecrisis in diverse landen (waaronder Frankrijk) ingevoerd om energie te besparen. De bedoeling van de zomertijd was om dagelijkse activiteiten zoveel mogelijk bij daglicht te doen plaatsvinden. In 1998 werd de maatregel van kracht voor alle landen van de EU. Uiteindelijk blijkt de zomertijd echter nauwelijks effect te hebben op het totale energieverbruik. Daarentegen hebben veel mensen klachten als gevolg van de verstoring van hun bioritme. In de dagen na het verzetten van de klok zouden meer hartaanvallen en beroertes voorkomen en ook het aantal verkeersongevallen zou toenemen. Boeren melden dat hun dieren volkomen van slag raken.

Om deze redenen heeft het Europese Parlement zich deze maand voor het eerst gebogen over het twee keer per jaar verspringen van de tijd. Op initiatief van onder meer nederlandse europarlementariërs werd een motie ingediend om het klok verzetten af te schaffen. Die motie behaalde niet de vereiste meerderheid. De zuidelijke EU-landen, rijkelijk bedeeld met zon, zien het probleem niet. Maar steeds meer noordelijke EU-landen verzetten zich tegen de uurwisseling. Polen heeft al besloten om de zomertijd af te schaffen, hoewel dat niet tot de nationale bevoegdheden behoort. Het afschaffen van de zomertijd is namelijk een EU-bevoegdheid waarvoor alle lidstaten moeten voorstemmen. In Finland wordt er binnenkort een referendum over gehouden. Uit peilingen blijkt dat ruim driekwart van de nederlandse bevolking vóór afschaffing van het klokverzetten is.

Het Europese Parlement stemde wel in met een motie om de invloed van het verspringen van de tijd op het bioritme van mens en dier te bestuderen. Ook moet worden berekend wat het effect is op het totale energieverbruik. Diverse studies hebben al aangetoond dat de energiebesparing minimaal is. Dat komt mede doordat vrijwel overal spaarlampen worden gebruikt.

Volgens Europarlementariër Peter van Dalen (Christenunie-SGP) is het nieuwe onderzoek dan ook volstrekt overbodig: "Veel mensen en dieren zijn enkele uren, dagen of zelfs weken van slag. Bovendien zijn er tegenstrijdige berichten over de milieuvoordelen van de maatregel. Stoppen met die klokwisseling."

Bronnen: Europa-nu.nl, Service-public.fr, Ademe.fr en HLN.be