Franse taal steeds minder populair op middelbare school

Het Algemeen Dagblad kwam vanochtend met een bericht over de verminderende belangstelling voor de Franse taal. Sinds 2000 is het aantal eindexamenkandidaten met meer dan 20% verminderd. Als reden wordt gegeven dat het taalonderwijs te saai zou zijn, woordjes leren, grammatica, dus opleuken die handel. Daar zit misschien wel wat in. Op de middelbare school kregen we dacht ik de tweede klas een andere leraar Frans, De Heer. Stevige persoonlijkheid, wanneer hij binnenkwam vulde hij meteen het hele lokaal. En: hij begon met de Assimil methode, eenvoudige zinnetjes uit het dagelijkse leven. Op zijn platenspeler werd dat dan uitgesproken door echte Fransen en Françaises, je kwam al bijna terecht in een ver buitenland, de magische lichtstad Parijs. Die dagdroom hielp bij het leren van de onvermijdelijke grammatica.

Die magie is tegenwoordig wat verminderd: backpackende jongeren vliegen hoog over Parijs heen naar verre exotische bestemmingen. Hoogstens een weekendje als tussendoortje naar Parijs of andere Europese hoofdsteden. Internet heeft de afstanden ook al verkleind, en ach, je hebt altijd translategoogle nog of steeds slimmer wordende vertaal-apps voor je smartphone. Waarom moeilijk doen?

Ik betwijfel of de standaard receptuur in het hedendagse onderwijs, opleuken van de lesstof om pijnlijk hersengeknars bij leerlingen te voorkomen, anders worden we nog aangeklaagd door ouders of de onderwijsinspectie wegens kindermishandeling, de oplossing is. Wat dat betreft beginnen we een beetje op de Britten te lijken: iedereen spreekt toch Engels, waarom zouden wij dan ons best moeten doen een andere vreemde taal te leren. U past zich maar ons aan, wij zijn de uitverkorenen onder de volkeren die een wereldtaal aan de ons omringende barbaarse stammen hebben geschonken: take it or leave it. Op universiteiten in Nederland lijkt Engels langzamerhand de voertaal te zijn geworden, docenten worden verzocht nog meer Engelstalige lespakketten te ontwikkelen (om nog meer buitenlandse studenten aan te trekken). Het Frans en Duits hebben het nakijken. De culturele vloedgolf van de andere kant van de Noordzee (Brexit of geen Brexit) en de Atlantische oceaan hou je niet tegen.

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20191015, Onderwijs

Reactie van Ineke Stofmeel op 15 Oktober 2019 op 12.21: Helemaal eens met dit verhaal, Rob! Doodzonde dat zo'n mooie taal als Frans weinig of niet meer gegeven wordt op de middelbare school. Er zijn zelfs al scholen die gewoon geen Frans meer geven. Dus de leerlingen hebben dan niet eens de mogelijkheid om dit vak te kiezen.

Natuurlijk wordt er (bijna) overal Engels gesproken. Maar zeker in een land als Frankrijk is het van het grootste belang dat je de taal spreekt als je daar zaken wilt doen. Zo werkt he nu eenmaal in Frankrijk. Onderzoek heeft aangetoond dat Nederland vele miljarden aan handel met Frankrijk verliest omdat we de taal niet spreken.

Reactie van Marja op 15 Oktober 2019 op 13.27: Het is heel jammer, dat een vak als Frans zou moeten worden opgeleukt. Uiteindelijk heb je toch met grammatica te maken, wil je de taal goed leren. Waarbij ik me overigens afvraag, of er nog goed Nederlandse les met grammatica wordt gegeven. De taalfouten in krantenartikelen en op sociale media zijn hemeltergend. Overigens heette mijn leraar Frans destijds ook De Heer. Ik heb altijd met heel veel plezier de Franse lessen gevolgd. Maar al in mijn schooltijd was er een afname van leerlingen, die voor het vak Frans kozen. Ik heb zelfs een jaar les gehad met 1 andere leerling. Voordeel was, dat ik een goede basis van de taal verkreeg.

Reactie van Ineke Stofmeel op 15 Oktober 2019 op 14.32: Geweldig, Harrien !

Reactie van Mieke op 15 Oktober 2019 op 14.48: Als we de geschiedenis bekijken verdwijnt er veel en komen er andere dingen voor in de plaats. Momenteel gaat dat verdwijnen erg snel of het is de leeftijd die mij parten speelt. Heel jammer van het Frans met al z'n cultuur. Het Nederlands verdwijnt nu ook zoetjes aan door alweer economische oorzaken zoals boven genoemd. Maar ja, we spreken ook geen Latijn meer wat we nu heel normaal vinden.

Toch schijnt het heel belangrijk te zijn je moedertaal grondig te kennen om een andere taal goed te kunnen leren. Het Engelse gebrabbel wat we tegenwoordig vaak moeten aanhoren in Nederland is om te huilen.

Ik vrees dat als er geen goed onderwijs meer is in een moedertaal, we langzamerhand verglijden naar allerlei plaatselijke brabbeltaaltjes, zoals ik ze dan noem. Lekker duidelijk voor de communicatie. Om je subtiel en genuanceerd te kunnen uitdrukken is een moedertaal essentieel. Je redden in een taal is wat anders dan je gedachten en gevoelens onder woorden brengen. Maar ja dat kost behoorlijk wat tijd en moeite...! Zelfs het Nederlands volkslied wordt niet meer geleerd op scholen; al die rare woorden. Er blijft weinig over van het Nederlands en dat het Frans helemaal niet interessant meer is verbaast me niet. Wel heel jammer van deze prachtige taal. Frankrijk doet nog steeds heel veel om het Frans wereldwijd te handhaven. Door haar koloniën zijn er nog veel francophone landen zoals in Afrika. Het wil nog steeds een wereldmacht zijn, wat Nederland allang heeft laten vallen en zich diep schaamt voor haar verleden. De Gouden Eeuw mag geen Gouden Eeuw meer genoemd worden. Een heleboel is niet goed te praten en was volledig verkeerd volgens onze huidige maatstaven. We zijn geëvolueerd en weten nu gelukkig beter...

Reactie van Ineke Stofmeel op 15 Oktober 2019 op 14.53: Heel goed en mooi gezegd Mieke!

Misschien mag ik eraan toevoegen dat de Alliance Française (de fameuze organisatie die zich inzet voor Franse taal en cultuur) wereldwijd gevestigd is (in 130 landen) en heel erg haar best doet om dit prachtige land, de Franse taal en cultuur te promoten.

Overleden Reactie van Koos Dulfer op 15 Oktober 2019 op 15.50: Eind jaren 50 kregen wij op de Hoogenkampschool te Zwolle in de 5e en 6e klas een uurtje Frans in de week. Op de ambachtschool Duits. Ach waar heb je dat nog?

Als kind er toentertijd geen enkel nut in gezien, als gepensioneerde het omgekeerde ;-)

Reactie van Rob van der Meulen op 15 Oktober 2019 op 22.46: Nog even terug naar de richting die wordt aangegeven voor het vernieuwende taalonderwijs: "Nu spreken ze na al die lesjaren de vreemde talen veelal nauwelijks --- Als ze op vakantie gaan, moeten ze dat nog helemaal leren --- meer aandacht voor communicatie".

Nog veel verder terug in de tijd, het voorwoord in "Frans zonder moeite":

" <Assimil> is een taalmethode bestemd voor een publiek dat na de drukke dagtaak zich niet meer wenst te vermoeien, maar wél bereid is zich dagelijks een kleine maar vruchtbare inspanning te getroosten.

Het bestuderen van dit boek mag niet als een lastig karwei gevoeld worden."

Onderwijsvernieuwing: laten we maar zeggen dat het een telkens terugkerend thema is, hoe kunnen we het gemakkelijker maken voor de leerling en beter laten aansluiten bij de praktijk van alle dag.

MIsschien niet helemaal toevallig begint het boekje dat ik hier zojuist terugvond meteen bij les 1 al met iets dat naadloos aansluit bij hen die op vakantie gaan en zich in den vreemde in simpele bewoordingen verstaanbaar willen maken.

Première leçon. Bon voyage!

Reactie van Wilna Maijenburg op 16 Oktober 2019 op 10.19: Ik heb ook Frans gehad in de 5e en 6e klas, op het lyceum daardoor een voorsprong, altijd goede cijfers, maar ook voor de andere talen en zelfs voor wiskunde. Maar toen ik de eerste keer in Frankrijk was viel het me vies tegen. Subjonctif en alle andere grammaticale wetenswaardigheden beheerste ik, brieven schrijven, boeken lezen, geen enkel probleem, maar het gesproken echte Frans was andere koek. Wij hadden nog geen cassettebandjes met teksten, de leraar sprak zelf haast nooit Frans met ons, alleen de rector sprak ons tijdens de les toe in het Frans. Of het goed klonk durf ik niet te zeggen. Toen ik besloot om mijn gesproken Frans wat op te krikken bij de Alliance Française bleek dat mijn uitspraak wel wat verbetering nodig had. Beaucoup sprak ik de p ook uit, verbindingen maken had ik nog nooit van gehoord. Maar de leraar verbaasde zich er over dat ik de subjonctif wel geregeld gebruikte. 20 jaar heb ik met veel plezier veel kunnen schaven aan mijn uitspraak, maak best nog wel eens een foutje, maar dat mag. Voor mij zouden ze op scholen veel meer de nadruk moeten leggen op de taal in de praktijk, de theorie komt er vanzelf bij. Er kwamen trouwens ook studenten Frans bij ons op de cursus om wat meer te spreken, daar kwamen ze bij de studie schijnbaar niet aan toe.

Reactie van Oscar de Pater op 16 Oktober 2019 op 10.41: In dit item mis ik vooral de negatieve houding van de Fransen tov de buitenlanders die proberen Frans te spreken, en dan bedoel ik met name het gedrag van de Parijzenaars: ongeïnteresseerd, agressief zelfs en in ieder geval onbeschoft. Parijs is vaak de eerste ervaring van jongeren die een weekendje zelf of met hun ouders beleven. Hun gedrag nodigt in ieder geval niet erg uit om de Franse taal te gaan beheersen; in economische zin speelt Frankrijk ook niet de grootste rol in het Europese, en de manier van zaken doen is erg ver van onze cultuur weg.....

zeker niet als je niet vroeg met de Franse taal bent geconfronteerd, zoals de (extra) lessen op de basisschool en Frans op de middelbare school. Ook ivm de ingewikkelde taalstructuur kijken de jongeren meer naar andere talen uit, als Engels of Spaans.....

Reactie van Rob van der Meulen op 16 Oktober 2019 op 20.58: @ Louise, ter verdediging van mijn leraar Frans zij opgemerkt:

- Hij pakte dat boekje er slechts één keer per maand bij met een platenspeler. Om ons vertrouwd te maken met de goede uitspraak. Een soort talenpracticum avant la lettre. Hij liet ons ook oefenen, tweespraakjes aan de hand van die teksten. Verder hield hij zich keurig aan de officiële leerstof, boeken met namen als Gallia I en II, Mots et tournures difficiles en nog meer van dat fraais, woorden, grammatica, oefeningen.

- Boekje rommelig? Zijn er dan talen die rechtlijnig en volledig logisch zijn? Regels gevolgd door uitzonderingen in het kwadraat. Het inspireerde mij in elk geval, al die verhaaltjes en tekeningen, een defecte bandrecorder te kopen, te repareren en te luisteren naar wat ik er zelf van bakte met m'n moderne talen. En wanneer het even kon luisteren naar de BBC, Franse en Duitse radiozenders. Je kunt natuurlijk uitermate methodisch lesstof aanreiken, wanneer er geen motiverende vonk overslaat dan blijft het allemaal wat moeizaam.

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.