Franse overheid overweegt burgers te volgen via smartphone

De franse regering breekt zich momenteel het hoofd over de legale mogelijkheden om zolang de Coronacrisis duurt verplichte géolocalisation (geolocatie) in te voeren via smartphones, zoals momenteel al geldt in Duitsland, Oostenrijk, Spanje, de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Singapore, China, Israël, Polen, Taiwan, Rusland en (pas geleden ook ingevoerd in) Italië. De regering wordt daarin geadviseerd door de CARE (Comité Analyse, Recherche et Expertise), een commissie die met dit speciale doel op 24 maart jl. door president Macron is geïnstalleerd.

Het doel van geolocatie tijdens de Coronacrisis is tweeledig:

1. achteraf kunnen nagaan met welke personen de mensen bij wie een Coronabesmetting is vastgesteld of die dat zelf hebben gemeld, de laatste twee weken mogelijk in contact zijn geweest;
2. deze personen via een sms waarschuwen dat zij zich moeten laten testen en hun zonodig (afhankelijk van de testuitslag) een quarantaine opleggen.

De combinatie met (voldoende) testen is dus van groot belang! De maatregel zou voornamelijk dienen ter voorkoming van een tweede uitbraak van het virus, die deskundigen vrezen in het najaar.

Het is zeker niet de bedoeling van de franse regering om geolocatie te gebruiken om te controleren of burgers zich houden aan het opgelegde thuisblijf-gebod en of zij de gestelde beperkingen niet overtreden, zoals China en Rusland doen. Integendeel, de regering staat een model voor ogen zoals dat in Singapore wordt gehanteerd: de gegevens blijven in de smartphone van de persoon bij wie het virus is geconstateerd en hij komt niet aan de weet, wie hij mogelijk heeft besmet. Ook de via sms gewaarschuwde personen krijgen niet te horen wie hen misschien zou hebben besmet. Bovendien worden de gegevens slechts twee weken bewaard. Zo wordt zowel het medische beroepsgeheim als de privacy gerespecteerd. Toch blijft het in Frankrijk bijzonder lastig en vereist het veel tact en deskundigheid om een dergelijke maatregel in te voeren, omdat persoonlijke vrijheid (de heilige Liberté) hier vóór alles gaat, ondanks de vele slachtoffers die het Coronavirus eist (al meer dan 5000).

De parijse advocaat en voormalig secretaris-generaal van de CNIL (Commission Nationale de l'Informatique et des Libertés), Yann Padova, is van mening dat ondanks de uitgeroepen sanitaire noodtoestand hiervoor een speciale wet nodig is, waarin het doel van de maatregel en de beperkingen aan de overheidsbevoegdheid worden vastgelegd. Zolang dat niet is gebeurd, is het niet zeker dat een dergelijke overheidsmaatregel in overeenstemming is met EU-wetgeving, aldus Padova. Je zou je kunnen afvragen hoe onder meer Duitsland, Spanje en Italië dat dan doen.

Padova is bovendien bang dat de maatregel ook na de Coronacrisis in stand blijft, want volgens hem heeft de overheid nog nooit een informatiebron opgegeven, die zij eenmaal tot haar beschikking had gekregen. Dit is echter in tegenspraak met zijn bewering dat de speciale Corona overheidsmaatregel in strijd zou kunnen zijn met EU-wetgeving. Want de CNIL, die er speciaal voor is om internetgegevens van de burger tegen de overheid te beschermen, ziet er nauwlettend op toe dat de internet privacy niet door de overheid wordt belaagd en dat de franse overheid de EU-wetgeving op privacy- en internetgebied niet overtreedt. Ook de Europese Commissie houdt overtredingen door de lidstaten van de EU-wetgeving scherp in de gaten.

Een eventuele uitvoering van het plan zou via een app aan het publiek kunnen worden aangeboden, die via een overheidssite beschikbaar is. Er is al model van een app ontwikkeld, de zogenaamde "CoronApp", waarvan de ontwikkelaars garanderen dat de gegevens niet langer worden bewaard dan twee weken en dat de verzamelde gegevens niet zullen worden gedeeld met derden. Maar of de regering kiest voor dit model of voor een ander is nog onzeker. Anderen (bijvoorbeeld de president-directeur van Orange) zijn van mening dat het model van Zuid-Korea (een kaart waarop de gebieden zijn aangegeven waar veel en waar weinig Coronagevallen voorkomen) voor Frankrijk ruim voldoende is. Burgers zouden dan vanzelf de gebieden mijden waar vaker Corona voorkomt.

Bronnen: NotreTemps.com en Cnews.fr