Fluctuart, het eerste drijvende museum van Parijs

De trouwe lezers van mijn blog weten dat ik verzot ben op street art in Parijs. Regelmatig besteed ik er ook aandacht aan, zoals bijvoorbeeld in mijn blog ‘Straatkunst in Parijs’ (13 september 2018), ‘Street art Paris, kunst of vervuiling’ (23 juni 2014) of onlangs, ‘Street Art 13, het grootste Urban Art museum van Parijs’ (3 februari 2019). Sinds juni heeft Parijs het eerste drijvende museum voor urban art. Het schijnt zelfs het eerste drijvende museum ter wereld te zijn! Fluctuart heet dit nieuwe ‘Centre d’Art Urbain en drijft ter hoogte van de Pont des Invalides schuin tegenover de achterzijde van het Grand Palais. Dit drijvende museum is de winnaar van een initiatief van de Parijse burgemeester, Anne Hidalgo’, op zoek naar projecten die de iconische rivier zouden kunnen vernieuwen. ‘Réinventer la Seine’ lanceert maar liefst 40 projecten langs haar oevers.

Fluctuart het eerste drijvende museum van de wereld - Photo Fluctuart

Al sinds 2013 hebben de kades van de Seine, Les Berges, een extra dimensie gekregen. Op de linkeroever vind je vanaf het Musée d’Orsay richting de Eiffeltoren een wereldplek voor jong en oud. Een boulevard van 2,3 kilometer met in en langs de Seine, drijvende tuinen, wandelpaden, sportveldjes atletiekbanen, grote foto-exposities en klimmuren voor kinderen. Dit alles links en rechts gelardeerd met vers gras, plantenkassen, zitbanken, strandstoelen en heel, heel veel bloemen. Met een drijvende tuin, een promenade van 1800 m²  gebouwd rond vijf eilanden. Met meer dan 6 miljoen bezoekers verwelkomd in drie jaar, is het voetgangersgebied van de linkeroever van de Seine, van Pont-Royal naar de Alma-brug, een succes dat nu door iedereen wordt erkend en geprezen door de Parijzenaars en toeristen. Op basis van dit onbetwiste succes lanceerde Anne Hidalgo in mei 2015 wet II van de herovering van de oevers van de Seine, die voorziet in de ontwikkeling van de rechteroever. En nu is er weer een attractie aan toegevoegd.

Prachtig gelegen aan de 'Berges de Seine' bij de Pont des Invalides - Photo Fluctuart

Vier jaar lang hebben wij gedroomd over een plek voor urban art zegt Nicolas Laugero-Lasserre, mede-oprichter en zelf een groot verzamelaar met een verzameling van bijna 500 stuks thuis. Kunst aan het water, Fluctuart, is een dynamische toevoeging aan de Seine en houdt het midden tussen een urban art museum en een cultureel centrum 2.0. Hier ontdek je de artiesten van morgen, in de inspirerende nabijheid van alle grote klassieke kunstwerken die Parijs telt. De naam is een verwijzing naar het devies van Parijs: Fluctuat nec mergitur (het schommelt op de golven, maar gaat niet onder). Nicolas Laugero-Lasserre, Géraud Boursin en Eric Phillippon zijn de initiatiefnemers. De boot, 43 meter lang en 11,40 meter breed is gebouwd in Dieppe en afgebouwd in Rouen. Het concept van dit drijvende gebouw is bedacht door de architect Gérard Ronzatti van Seine Design in samenwerking met Artistik Rezo.

Het concept van dit drijvende gebouw is bedacht door de architect Gérard Ronzatti van Seine Design - Artist Impression by Seine Design

Met een oppervlakte van 850 m² verdeeld over drie niveaus en volledig modulair. Het hoofdniveau bevat de permanente collectie, een boekwinkel, een bibliotheek met gespecialiseerde boeken en een bar. Drie keer per jaar wisselen de tentoonstellingen die het gehele jaar gratis, zeven dagen per week, te bezichtigen zijn. Sommige solo anderen weer collectief. Het publiek zal worden uitgenodigd om kunstenaars met verschillende achtergronden te ontdekken. Historische pioniers zoals Futura 2000 Jr, Keith Haring, of wereld beroemde kunstenaars zoals Shephard Fairy, Invader en Banksy.

Het museum is geheel gewijd aan urban art - Photo Fluctuart

Op het dakterras een tweede bar en een klein restaurant waar je terecht kunt voor gezonde gerechten geserveerd in bento doosjes zoals krab- en grapefruit salade of gerookte tonijn met avocado en mango tartine.  ’s Avonds verandert het dakterras weer in een cocktailbar. Het museum is namelijk geopend van 12.00 ’s middags tot 24.00 uur ’s avonds. Op slechts 6 meter afstand en op gelijke hoogte met de Pont des Invalides, kun je zelfs van dichtbij de weerbestendige sculpturen van de brug bewonderen.

Swoon, echte naam Caledonia Curry, bijt de spits af haar werk is te zien t/m 22 september 2019 - Photo Fluctuart

De eerste tentoonstelling is gewijd aan Swoon, echte naam Caledonia Curry, een straatkunstenares uit Brooklyn, New York, die ook in Parijs op diverse plekken te zien is. Swoon (geboren in 1977) is een mixed-media-kunstenaar die is gespecialiseerd in levensgrote portretten, gemaakt van tarwepasta en papierknipsels van menselijke figuren. Ze kreeg  erkenning voor haar straatkunst rond 1999 en snel daarna door grootschalige installaties.  Sindsdien te zien in grote musea en galeries over de gehele wereld. Haar werk in Fluctuart bestaat uit een Time Capsule, een chronologische reis door het werk van de kunstenaar en is te zien tot 22 september 2019.

Street art van Shephard Fairy te zien in het 13e arrondissement onderdeel van Street Art 13

Het museum is het gehele jaar gratis toegankelijk dus ik vroeg mij af wat is dan het verdienmodel? Elk jaar trekken de Seinekades zo’n 2 miljoen bezoekers. De opbrengst moet vooral komen uit de opbrengsten van de boekhandel en de horeca. En dat mag ook wel want de investering in Fluctuart is zo’n slordige 4 miljoen euro. Geheel opgebracht door kunstliefhebbers, net zoals ik aldus Nicolas Laugero-Lasserre.”

 In Parijs vindt je op onverwachte plaatsen vaak prachtige 'graffity pieces' 

Het klinkt raar maar Parijs is de wereldhoofdstad van de straatkunst. Nergens ter wereld is het aantal kunstenaars hoger. Geschat wordt dat urban art alleen al goed is in Frankrijk voor een omzet van zo’n slordige 150 miljoen euro per jaar. Urban Art kreeg zo rond mei 1968 bekendheid in Frankrijk. De periode bekend van de studentenopstand, de Parijse studentenrevolte genaamd. Maar de beweging is 'officieel' in de vroege jaren 1980, onder invloed van onder meer de modeontwerpster Agnès B tot volle bloei gekomen.

Association LE M.U.R - Elke twee weken verschijnt hier een nieuw kunstwerk op een muur van 3 x 8 meter

In Parijs vindt je op onverwachte plaatsen vaak prachtige 'graffity pieces' die zonder dat wij het weten zijn aangebracht door wereldberoemde graffitikunstenaars waaronder Cope 2 (zijn echte naam is Fernando Carlo) Banksey, Fairey, Jef Aerosol, Speedy Graphito en Rero. Vandaag de dag wordt street art gezien als kunst, gevoed door grote retrospectieven in het Londense Tate Modern, het Los Angeles Museum of Contempory Art, het Palais de Tokyo en zelfs in het Grand Palais, waar in 2009 de befaamde tentoonstelling T.A.G. (Tag and Graff) werd georganiseerd door de Franse collectioneur van street art, Alain Dominique Gallizia. Gallizia is een gevierd Frans architect, woont en werkt in Paris-Boulogne, en een gepassioneerd verzamelaar van graffiti-kunst. TAG toonde 300 werken van meer dan 150 graffitikunstenaars uit de gehele wereld. De tentoonstelling werd georganiseerd onder het beschermheerschap van Christine Albanel, de toenmalige minister van Cultuur en Communicatie. Het is dan ook geen wonder dat de grootste en beste galeries gespecialiseerd in street-art te vinden zijn in Parijs, waaronder Galerie Perrotin (3e), Galerie Jerôme de Noirmont (8e), Galerie Itinerrance (13^e) en Galerie du Jour (4e en eigendom van Agnès B.)

Het gestolen kunstwerk van Banksy op een van de nooddeuren van de Bataclan

Het Parijse veilinghuis Artcurial was de eerste in de wereld om een veiling te houden uitsluitend gewijd aan street art. Niet zo gek, aangezien een werk van de Britse graffity kunstenaar 'Banksy,' gemaakt samen met Damien Hirst, de lieve som van $ 1,9miljoen op bracht. Een ander werk van Banksy werd legaal uitgesneden uit een muur door de eigenaren van een Londens pand en geveild in London voor de som van $ 1,1 miljoen. En onlangs werd de nooddeur van het Bataclan theater in de nacht compleet uit zijn hengsels getild. Oorzaak de nooddeur was voorzien van een gestencilde muurschildering van Banksy, een beeld van een in rouw gesluierde vrouw als ode aan de slachtoffers van de november 2015 aanslagen in Parijs.

Het klinkt raar maar Parijs is de wereldhoofdstad van de straatkunst

Jérôme Coumet, de 52-jarige burgemeester van het 13e arrondissement kwam een aantal jaren geleden met een bijzonder initiatief. Hoewel dit arrondissement tal van historische gebouwen bezit, zoals de 17e-eeuwse Manufacture des Gobelins, wordt de omgeving gedomineerd door saaie en vaak lelijke jaren 1960 en 1970 woonprojecten voor kansarmen, inclusief immigranten uit Afrika, Azië en het Midden-Oosten. Om kunst buiten musea te stimuleren en te zorgen voor een verbetering van de levenskwaliteit voor de bewoners, is Coumet een samenwerking aangegaan Galerie Itinerrance en een aantal Franse- en internationale street art kunstenaars, om reusachtige muurschilderingen uit te laten voeren op meerdere muren en gebouwen in zijn arrondissement. Het idee leunt op verhuurders en scholen die vrijwillig hun buitenmuren ter beschikking stellen voor straatkunst. De deelnemende kunstenaars worden door het stadhuis gratis voorzien van steigers en materiaal, tevens worden ook hun reiskosten vergoed. Bewoners krijgen drie ontwerpen in hun brievenbus en mogen gezamenlijk een keuze maken welk design het beste bij hun gebouw past. Het 13^e is inmiddels het grootste openlucht urban art museum van Parijs onder de naam Street Art 13. Echter, onlangs slaagde een architect er in om via een gerechtelijke procedure een einde te maken aan de uitbreiding van dit fantastische project.

Het woonhuis van Serge Gainsbourg in de rue de Verneuil

Parijs kent vele plaatsen met street art in een veelheid aan technieken; tags, blaze letters, stencils, collages, mozaïeken, fresco’s en sculpturen. Vooral in het 13^e – boulevard Vincent Auriol, la Butte aux Cailles, de buurt van het Centre Pompidou, Belleville en het Canal de la Villette. Niet te vergeten het woonhuis van Serge Gainsbourg in de rue de Verneuil 5bis. En het 11e arrondissement op de zijwand van het café Charbon aan de rue Oberkampf 107 een bijzonder initiatief van Le M.U.R.  Een Franse vereniging; Association LE M.U.R Modulable Urbain Reactif, opgericht in 2003 met als doel de hedendaagse straatkunst te bevorderen. Elke twee weken verschijnt hier een nieuw kunstwerk op een muur van 3 x 8 meter. Het eerste kunstwerk in 2003 was van de Franse kunstenaar Gerard Zlotykamien, geboren in 1940 en samen met Daniel Buren en Ernest Pignon-Ernest, een van de initiatiefnemers van Urban Art in Frankrijk. Inmiddels zijn er al honderden (legale) muurschilderingen annex kunstwerken verschenen.

Parijs kent vele plaatsen met street art in een veelheid aan technieken; tags, blaze letters, stencils, collages en mozaïeken

Maar hoe onderscheid urban art zich van simpele graffity en wanneer wordt een tag straatkunst? Nicolas Laugero-Lasserre is hierover een boek aan het schrijven en dat zal zeer zeker binnenkort te koop zijn in de boekwinkel van Fluctuart. Meer informatie vind je op fluctuart.fr – De boot ligt aangemeerd ter hoogte van de Pont des Invalides, Port du Gros Caillou 2.

Metrostation Invalides (lijn 8, 13), Champs Élysées Clémenceau (lijn 1, 13), Franklin D. Roosevelt (lijn 1, 9)