Een Frans handgeschreven testamentje met grote gevolgen

Door Mr. Monique Rombouts, Frankrijknotaris

Ik denk dat er in Nederland en Frankrijk heel wat handgeschreven Franse testamentjes rondzwerven, diep in lades en kasten weggestopt. Franse notarissen toveren bij de overdracht van een woning in Frankrijk meestal een vel papier tevoorschijn dat u moet overschrijven: een Frans testament. Geheel ten onrechte stellen veel Franse notarissen namelijk dat het Nederlandse testament niet geldt voor bezit in Frankrijk. Heeft u ook zo’n handgeschreven testament in de la liggen? Dat kan grote gevolgen hebben. Zeker met de nieuwe Europese erfrechtvordering, waarmee erfenissen volgens nieuwe regels worden afgewikkeld.

Een voorbeeld uit de praktijk:

Frans en Ria zijn al twintig jaar gelukkig getrouwd. Het is hun tweede huwelijk en allebei hebben ze twee kinderen uit hun eerste huwelijk. Samen hebben ze geen kinderen gekregen. Een typisch samengesteld gezin dus, zoals je ze heden ten dage vaak ziet. Omdat ze alle vier de kinderen gelijk willen behandelen, hebben zij in 2003 in Nederland een langstlevende testament gemaakt. Bij overlijden van de langstlevende zou de helft van Frans naar zijn kinderen gaan en de helft van Ria naar haar kinderen, een zogenaamd tweetrapstestament. Ze hebben hier met hun Nederlandse notaris veel zorg aan besteed.

In 2005 kopen Frans en Ria een huis in Frankrijk. De Franse notaris haalt het papiertje uit zijn lade dat ze moeten overschrijven. Hij verzekert hun dat de langstlevende op deze manier naar Frans recht optimaal beschermd zal zijn tegen aanspraken van de kinderen, voor wat betreft het Franse bezit.

Enkele jaren later besluiten Frans en Ria zich definitief te vestigen in Frankrijk en hun hele Nederlandse bezit te verkopen. Ze zijn inmiddels bijna het hele jaar door in Frankrijk en voelen zich helemaal thuis in hun dorpje. Na enkele onbezorgde jaren in Frankrijk overlijdt Frans in 2016. Ria wendt zich, samen met de vier kinderen, tot de Nederlandse notaris en overhandigt haar niet alleen het Nederlandse testament uit 2003, maar ook het Franse handgeschreven testamentje uit 2005.

Doordat Frans en Ria inmiddels hun hele bezit in Frankrijk hadden en zowel het Nederlandse als het Franse testament nooit meer herroepen hebben, kan de Nederlandse notaris slechts concluderen dat het Franse testament het enige geldige testament is. Het is immers van latere datum.

Ria is verbijsterd. Hun zorgvuldig opgezette plan om alle kinderen gelijk te behandelen na het overlijden van hen beiden, is teniet gedaan door dat ene Franse testamentje. Nu is niet Ria enig erfgename, maar de kinderen van Frans! Het enige dat voor Ria overblijft is het vruchtgebruik. Gelukkig heeft Ria een goede relatie met alle kinderen en kwamen ze in onderling overleg tot een goede oplossing. Maar ik zou ze de kost niet willen geven waar de verhoudingen zo slecht zijn, dat het vinden van een oplossing bijna onmogelijk is.

Dat Franse testamentje kan dus grote gevolgen hebben. Ligt er bij u ook nog zo’n handgeschreven papiertje in een la? En heeft u daarnaast een Nederlands testament? Laat u dan goed adviseren over de gevolgen daarvan en tref tijdig maatregelen. Dan weet u zeker, dat na overlijden alles zo wordt afgehandeld als u zelf wilde.

* Uit privacy-overwegingen zijn de namen van Frans en Ria gefingeerd

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20160830, Geldzaken, Overheid

Reactie van Lucia op 31 Augustus 2016 op 9.38: Ik begrijp dit verhaal niet want je moet wel héél stom zijn om een papiertje wat de notaris uit zijn la haalt zomaar over te schrijven zonder dat je weet waar het over gaat en zonder dat het woord testament valt. In de afrekening moet dan minimaal staan dat er een testament gemaakt is.

Vind dit een verkeerde voorstelling van zaken die mensen die naar Frankrijk verhuizen afstempelen als dom zo niet als oerdom. Is dit niet gewoon een slinkse advertentie voor uw eigen praktijk??

Reactie van Fre@ op 31 Augustus 2016 op 11.14: Geweldig, deze info, Monique. Fijn dat je zo nu en dan ons helpt met allerlei informatie die van belang is om te beseffen wat de gevolgen ervan kunnen zijn. Dank je wel!

Reactie van wilma op 31 Augustus 2016 op 22.59: Monique ik zou U graag een specifieke vraag willen stellen, kan ik U mailen ?

Reactie van Monique Rombouts op 1 September 2016 op 7.58: Dag Wilma,

Natuurlijk kan dat. Dat mag via onze website of aan frankrijk@vgogh.nl

Reactie van edith janzen op 1 September 2016 op 12.58: Goede info, Monique. Jammer dat de franse gewoontes zelfs in jouw kantoor dpoorgedrongen zijn. Niemand (vakinhoudelijk) te spreken krijgen, en dan vooral niet terugbellen. Laten we het maar integratie noemen. Gemiste kans, afrader dus.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 1 September 2016 op 21.29: Persoonlijk heb ik goede ervaringen met de adviezen van Monique, hoewel ze er in mijn geval geen enkel zakelijk belang bij had. Kort, duidelijk en ter zake.

Wat Lucia vergeet is dat je niet dom hoeft te zijn om, net uit Nederland, bij de overdracht van je nieuwe woning bij een franse notaris niet alles precies in de gaten te kunnen houden wat er allemaal gebeurt. Je bent opgewonden, want wow! je krijgt de sleutel van je nieuwe huis! 't Gaat in rap Frans en je moet van alles en nog wat paraferen en ondertekenen. Dus dat doe je dan maar, des te eerder is de hele poespas achter de rug. Lucia is natuurlijk héél anders, zij laat zich kennelijk nooit iets wijsmaken, maar zo gaat het in de praktijk vaak met gewone mensen, zoals ik. Ik vind het dan ook prima dat Monique even wijst op eventuele vervelende gevolgen van het ondertekenen van een papiertje dat de notaris je in die situatie voorlegt. Menigeen denkt immers: "Hij is Frans en hij heeft er voor gestudeerd, dus hij zal het wel weten."

Wat Edith vergeet is dat notarissen (en advocaten) wel iets anders te doen hebben dan de hele dag mensen te woord te staan of er achteraan te bellen. Daar is het secretariaat voor. Mensen denken altijd dat ze de enige klant zijn en dat hún probleem het allerbelangrijkste is. Maar iedere notaris heeft ik weet niet hoeveel zaken tegelijkertijd, die allemaal veel tijd en aandacht vragen.

Een email met bv. "kan ik u even bellen en welke tijd schikt u?" is toch een kleine moeite? Dat heb ik zelf gedaan en ik kreeg prompt antwoord van Monique: dan en dan, tussen die en die tijd. Een aanrader dus.

Reactie van Tessa48 op 9 Januari 2017 op 8.09: Uitstekende voorlichting. Ondanks het feit, dat wij een uitgebreid testament bij de Franse notaris hadden ondergebracht, hebben wij, na augustus 2015, ons testament door de Nederlandse notaris, naar Nederlands recht, doen opmaken.

Reactie van La VV op 18 Januari 2019 op 16.03: Ik ben eigenlijk heel benieuwd naar de oplossing van Monique, want bij mijn weten is het alleen Johnny Halliday gelukt, middels een Amerikaanse trust, om een deel van zijn kinderen te onterven...... ik dacht dat het onmogelijk is hier. grt Lie

Reactie van Henriette Kuit-van Oers op 12 Maart 2019 op 18.05: Ik heb u gisteren een email gestuurd via frankrijk@vgogh.nl. Hopenlijk hebt u deze goed ontvangen. Bij voorbaat dank voor uw antwoord, Hans en Henriette Kuit