‘De verboden stad’ of ‘het getto van de elite’

Velen van jullie zullen de serie CHANSONS hebben bekeken, naar de heerlijke chemie tussen Mathijs van nieuwkerk en Rob Kemps. Dan is het zeker leuk om te weten dat op dit moment druk wordt gewerkt aan een nieuw seizoen aldus Petra Ponfoort, location scout in Parijs die ik al weer jaren ken van mijn Parijse netwerk.

De ingang van de 'verboden stad', Villa Montmorency

Weet je nog de aflevering l’Amour, waar een bezoek werd gebracht aan Dave en de eerste ontmoeting plaats vond is zijn woonhuis in het 16^e arrondissement. Om precies te zijn in Villa Montmorency. In Parijs beter bekend als de ‘verboden stad’ of het ‘getto van de rijken’. Een van de duurste stukjes in de Franse hoofdstad volgens de Nederlander Otto-René Weijsenfeld de Grave, al jaren werkzaam in het topsegment van de Parijse onroerend goed markt. ‘Belles-Demeures de France Paris’, behoort tot de slechts 1200 geselecteerde kantoren werkzaam in 45 landen geselecteerd door Christie’s International Real Estate. Als basisprijs wordt een verkoopprijs van minimaal 1 miljoen euro gehanteerd. “Ons kantoor is goed voor meer dan 30% van de markt tot 4 miljoen euro. Van 4 miljoen tot 5 miljoen euro pakken wij 50% en alles wat daar boven ligt hebben wij maar liefst 70% van de markt. Dat wil zeggen dat de overige 30% van deze onroerend goed markt wordt afgehandeld door 2500 makelaars”, aldus Otto. “Onlangs hebben wij daar weer een pand verkocht. De verwerving van een eigendom tussen de Eiffeltoren en het dorp Auteuil blijft een uiterlijk teken van maatschappelijk succes, een soort Rolex van onroerend goed”.

In de serie Chansons brachten Mathijs en Rob een bezoek aan Dave in zijn woning in Villa Montmorency - Foto stills uit de BNN Vara serie

Dave behoeft geen introductie. We kennen hem van de hit ‘Dansez Maintenant’ die hem grote bekendheid bracht in Nederland. Maar in zijn tweede vaderland Frankrijk, waar Dave al sinds 1965 woont, is hij pas echt een grootheid. Hij verkocht meer dan 50 miljoen platen en cd’s. Inmiddels bijna 78 jaar treedt hij nog steeds op, van pensioen wil hij niets weten. Door het bezoek van Mathijs en Rob werd ook ik geattendeerd op dit high-end vastgoedparadijs gelegen in het hart van het dorp Auteuil aan de westkant van Parijs. Dit landgoed, 10 hectare groot wordt begrensd door de rue Poussin, rue Bosio, rue Pierre-Guérin, rue Raffet en de boulevard de Montmorency. De onroerendgoedprijzen zijn hier extreem hoog, gemiddeld van € 12.000 tot € 20.000 per m² in 2020, zo’n 3 tot 50 miljoen per pand of 36 keer de gemiddelde waarde van een woning in Frankrijk. Niet alleen door de vele woningen met opmerkelijke architectuur maar vooral dankzij het private karakter. Deze wijk van Parijs staat bekend als een rustige privéstad gehuisvest op de top van een heuvel. Hoge poorten bij de ingang, feilloze bewaking, bij de hoofdingang. Het eerste rode bakstenen gebouw is gereserveerd voor de 24/7 bewaking. Overdag wisselen drie paren conciërges elkaar af terwijl twee wachters ’s nachts de wacht houden. Een netwerk van honderden bewakingscamera’s beschermen dit mini dorp van zo’n 120 woningen, een paradijs voor vooraanstaande zakenmensen en showbizz-beroemdheden. Pottenkijkers worden geweerd en je krijgt alleen toegang op vertoon van legitimatie. Je bezoek moet vooraf zijn aangekondigd en na 20.00 uur komt het zelfs voor dat de conciërge de bewoner belt om te controleren of de bezoeker inderdaad wordt verwacht.

Villa Montmorency in het 16e arrondissement - Foto Google Earth

Maar de ‘verboden stad’ heeft ook zijn ‘onaanraakbaren’, dat zijn de erfgenamen, vaak berooid, die het huis hebben verworven uit familiebezit en ‘kleine huurders’ met een huur van € 2.500 tot € 4.000 per maand, wonend in de kleine gebouwen. Dit is verre van de rijken van de eerste categorie die zich gemakkelijk een huis kunnen veroorloven voor meer dan 10 miljoen euro. Maar het zijn vooral de ‘erfgenamen’ en de ‘kleine eigenaren’ die de Villa een menselijk gezicht geven en vriendelijk maken, echter van tijd tot tijd gespannen relaties onderhouden met de neo-fortuinlijken. Gemiddeld worden hier slechts vier tot vijf woningen per jaar zeer discreet verkocht. Bijna uitsluitend aan Fransen want de nieuwe Russische, Chinese of Saoedische miljardairs hebben geen zin om zich hier te vestigen. Zij kiezen de omgeving van de ‘gouden driehoek’, de avenue Montagne, avenue Georges V en de Champs Elysées. Want hier zitten de luxe boetieks, activiteiten voor hun vrouwen. Het is zeker niet om te pronken dat men hier komt wonen. Geparkeerd langs de privélanen lijken een enkele Rolls en twee of drie Porsche Cayennes een zeldzaamheid tussen de Smarts, Clio’s Golf’s en Mini’s, aldus Marie-Hélène Lundgrun, directeur van het agentschap Belles Demeures de France.

Een verstild dorp, een oase in de stad

Wonen tussen miljardairs brengt ook aanzienlijke kosten met zich mee. Bewaking, onderhoud, voorzieningen, tuinmannen, vuilnisophaaldienst en meer (het verwijderen van huisvuil gebeurt met kleine elektrische kiepbakken om de bewoners niet te storen), alles is de verantwoordelijkheid van de bewoners van deze exclusieve enclave. Vastgelegd in een intern reglement dat sinds 1853, ja je leest het goed, regelmatig wordt bijgewerkt. Elke nieuwe bewoner ontvangt dit huishoudelijk reglement. Een chique gebonden notitieboekje van zo’n 40 pagina’s. De stijl van dit boekje schommelt tussen poëzie en een handboek over landrecht. Om te beginnen schijnt het te zijn vastgelegd dat de groene enclave bedoeld is voor een tweede woning. In de ‘landhuizen’ is het verboden om een professionele activiteit uit te oefenen die de rust van dit gehucht, gewijd aan gezinshuisvesting kan verstoren. Dus geen nachtelijke feesten, zelfs barbecueën in de tuin is verboden. Het personeel; chauffeurs, butlers en ander huishoudelijk personeel die zorgen voor een ordelijke organisatie van elk herenhuis, voor hen is het ten strengste verboden om met hun voertuig de Villa binnen te komen en te parkeren. Alleen eigenaren mogen over de gangpaden rijden waar de snelheid is beperkt tot 25 km/u. Parkeren voor het huis mag op voorwaarde dat ze een villabadge hebben zichtbaar op de voorruit. Ook is er een verbod om je auto te wassen met een tuinslang. Zo mag je ook geen kamer verhuren aan je ‘dienstmeisje’. Appartementen die worden verhuurd moeten een minimale grootte hebben van 150 m². De hoogte van elk gebouw is beperkt tot maximaal 9 meter en de bouw van een veranda vereist instemming van de buren. Verder moeten alle esthetische decoraties van de gevels op elkaar worden afgestemd. Tenslotte is goed onderhoud verplicht. Aanbevolen wordt om de poort, indien nodig, opnieuw te schilderen en overhangende takken te snoeien. Oh ja en het is kinderen verboden om kiezels te gooien in de fontein op het centrale middenplein. Bij het in gebreke blijven, zo blijkt uit het reglement, zal de vereniging van eigenaren de werken laten uitvoeren en vervolgens de facturen naar de betrokken eigenaars sturen (hoofdstuk V, artikel 1). Het is maar dat je het weet, mocht je plannen hebben. Bezint eer dat gij begint.

Exclusief slapen in Villa Montmorency. Deze villa met vijf slaapkamers en vijf badkamers is te huur bij Tripsite vanaf     € 7250 per nacht

Villa Montmorency kent een rijke geschiedenis, heel toepasselijk voor dit ‘getto van de rijken’. Het staat op het grondgebied van het vroegere Château de Boufflers. De ingang van het kasteel bevond zich ter hoogte van nummer 60 van de huidige rue d’Auteuil, en omvatte een groot park in Engelse stijl. Lange tijd wisselde het grondgebied van diverse eigenaars, allemaal afkomstig uit de Franse adel tot het in 1852 in handen kwam van de gebroeders Émile en Isaac Pereire, eigenaars van de Compagnie du chemin de fer de Paris à Saint-Germain. Het kasteel verdwijnt en het land wordt opgedeeld om de aanleg van de Auteuil-spoorlijn en het gelijknamige station mogelijk te maken. De wijk was toen nog weinig verstedelijkt. Rondom worden straten aangelegd en wordt besloten tot de oprichting van een vastgoedproject op een perceel van het oude domein. Het wordt ‘villa Montmorency’, een prestigieuze naam bedoeld om een deftige en vooraanstaande klantenkring aan te trekken. De bouw wordt gepland op het steile deel van het oude park, dat toen de Clos d’Aligre heette, dit om het uitzicht van de woningen vrij te houden. Vanaf het begin wordt de villa ommuurd.

De ingang van de Villa aan de rue de Poussin. Het rode bakstenen gebouw is voor de 24/7 bewaking

Het was de architect Théodore Charpentier die de Villa Montmorency ontwierp, in de geest van de bekende villa's aan zee aan de Atlantische kust. Aan het einde van de bouw in 1860,  bestaat het uit ongeveer vijftig huizen, gescheiden door zes, met bomen omzoomde lanen, pompeus genaamd ‘avenues’: avenue de Montmorency, avenue du Square, avenue de Bouffers, avenue des Sycomores, avenue des Tileul en de avenue des Peupliers. Deze komen samen op een centraal middenplein met een fontein. De onderverdeling is in de loop van de tijd nooit gestopt met evolueren, aangezien het in 1977 106 huizen had, op dit moment 120. Het was in de jaren ‘70 dat de eerste persoonlijkheden uit de entertainmentwereld zich vestigden in de Villa Montmorency, daarna volgden grote ondernemers in de jaren 80.

Uitzicht vanuit een van de herenhuizen - Foto Belles Demeures de France

Onder de illustere bewoners van de Villa Montmorency, door de geschiedenis heen, vinden we namen als: Victor Hugo die zich er in 1873 voor 3 jaar vestigde, maar ook André Gide die er aan het begin van de 20e eeuw een modernistisch chalet liet bouwen waar hij Guillaume Apollinaire in 1916 ontving nadat hij was teruggekeerd uit de loopgraven. Verder de filosoof Henri Bergson (1859-1949), actrice Sarah Bernhardt (1844-1923), de schilder en mode-illustrator Félix Fournery (1865-1938) en beeldhouwers André Vermare (1869-1949) en Paul Roussel (1867-1928).

De herenhuizen zoals je ze ziet aangeprijsd in de luxe catalogi van makelaars waaronder Barnes en Daniel Féau

Daarna volgen kunstenaars, filmsterren, chansonniers, bankiers, renteniers en de crème de la crème van de Franse zakenwereld. Onder hen miljardairs zoals Vincent Bolloré eigenaar van Vivendi, een Frans mediaconglomeraat  waaronder Canal + en Universal Music. Martin Bouygues; bouw, vastgoedontwikkeling en zijn zus Corinne, media (TF1) en telecommunicatie. Laurent Dassault; mede-directeur van Dassault Group (vliegtuigbouw), Wladimir Taittinger van het champagnehuis Taittinger, Christine de Vaureix dochter van Jacques Louis Vuitton (de beroemde koffermaker). George Tranchant, politicus, zakenman en eigenaar van diverse casino’s (overleden in 2020), Tarak Ben Ammar een Tunesisch-Franse filmproducent en distributeur en eigenaar van het Franse productie- en distributiebedrijf Quinta Communications. Zij hebben allemaal meerdere huizen, sommige zelfs drie, om hun nakomelingen in deze chique enclave te huisvesten.

Verder Dominique Desseigne, eigenaar van de Groupe Barrière, exploiteert casino's  in Frankrijk, Zwitserland en elders in Europa. De groep is ook actief in de Franse luxehotelindustrie en in de horeca- en vrijetijdsindustrie. Hij zorgde nog voor onrust in Villa Montmorency door in 2007 in zijn huis onderdak te bieden aan Nicolas Sarkozy dichtbij zijn ‘amour’ Carla Bruni die de ‘pech’ had te wonen in de rue Pierre-Guérin, net achter Villa Montmorency. Deze gastvrijheid leidde tot heel wat ongemakken voor de bewoners; geblokkeerde wegen, konvooien met zwaailichten en de aanwezigheid van lijfwachten. Zelfs als Nicolas Sarkozy aan het joggen was op het domein, volgden twee voertuigen hem door de gangpaden. Snel daarna nam hij zijn intrek in het herenhuis van zijn nieuwe partner Carla Bruni op loopafstand van het huis van Desseigne en met een achteruitgang naar de buitenkant van de villa. Beiden woner er nog steeds.

Voor dit soort huizen is een dikke portemonaie gewenst - Foto's: Daniel Féau

Het mooiste huis in de villa is van Alain Afflelou, een Franse opticien en zakenman. Hij is de oprichter en eigenaar van een keten van optiekwinkels die zijn naam draagt. Een perceel van1.400 m², een grote binnenplaats, een zwembad, sauna en een Engelse tuin. Hij zou er wel afstand van willen doen voor de prijs van 48 miljoen euro. Tot zover de namen die allemaal voorkomen in de Franse lijst van puissant rijke personen. Deze lijst telt maar liefst 55 miljardairs.

Huizen kosten hier zo’n 3 tot 50 miljoen of 36 keer de gemiddelde waarde van een woning in Frankrijk

Ook de showbizz is of was rijkelijk aanwezig waaronder Isabelle Adjani, Carole Bouquet, Gerard Depardieu, Mylène Farmer, Rika Zarai, Céline Dion, Dave en Sylvie Vartan. Sylvie woont er nog steeds met haar tweede echtgenoot de Amerikaanse producer Tony Scotty.  Daarvoor deelde ze de woning met johnny Hallyday die door de bewaking werd aangezien voor een dakloze toen hij stomdronken uit het huis van Sylvie kwam. Dave woont er met zijn vaste vriend en liedjesschrijver Patrick Loiseau. Dave kwam begin dit jaar in het nieuws vanwege een zware val in zijn huis waardoor hij moest worden opgenomen in het ziekenhuis. Bovendien was er sprake van dubbele pech aangezien de eigenaresse van zijn huis in de Villa de huur heeft opgezegd. Hij heeft drie maanden de tijd om uit te kijken naar een nieuw huis in de toch al overspannen huizenmarkt in Parijs. Gelukkig krijgt hij daarbij hulp van zijn vriendin Sylvie Vartan.

De ‘verboden stad’ heeft ook zijn ‘onaanraakbaren’, dat zijn de erfgenamen, vaak berooid, die het huis hebben verworven uit familiebezit - Foto: Barnes 

Toch is het niet alleen rozengeur en maneschijn in dit Parijse paradijs. Hoewel de veiligheid is gewaarborgd door een groot aantal bewakers vertoonde deze toch een aantal tekortkomingen. In februari 2003 kwam een voormalige bediende  terug,  op nr. 35 van de zeer rustige avenue des Peupliers, om zijn vrouw, de kok en de hospita die daar was, te vermoorden, waardoor de Villa Montmorency publiciteit kreeg die zeer weinig werd gewaardeerd door de bewoners. Twee jaar later was het de beurt aan architect Olivier-Clément Cacoub (de ontwerper van het mausoleum van Bourguiba in Monastir) en zijn vrouw, beiden boven de tachtig, die door inbrekers vast werden gebonden en beroofd. In 2008 vindt er weer een inbraak plaats; de Braziliaanse voetballer Thiago Silva werd daar het slachtoffer van een diefstal van goederen, met een geschatte schade waarde van 16  miljoen euro. Op 12 september 2020, slaagde een groep gele hesjes en demonstranten die vijandig stonden tegenover de 'oligarchie' erin de villa binnen te dringen.

Alleen eigenaren mogen over de gangpaden rijden waar de snelheid is beperkt tot 25 km/u

Het Depardieu-syndroom

In 2012 leverde acteur Gérard Depardieu met veel bombarie zijn paspoort in, omdat hij dat jaar 85 procent belasting over zijn inkomsten moest betalen vanwege een ‘buitengewone vermogensbijdrage zonder plafond’. Uit de mond van president François Hollande werd opgetekend dat hij ‘een hekel heeft aan rijken’. De socialist kwam tevens met een omstreden belasting van 75 procent op inkomens van meer dan 1 miljoen, de ISF Impôt de solidarité sur la fortune – de solidariteitsbelasting op vermogen. Die taks was tijdelijk, maar de toon was gezet. In december 2012 kreeg Depardieu kritiek omdat hij een huis kocht in Néchin in België om de nieuwe Franse belasting op topinkomens te ontwijken. Op 3 januari 2013 werd hij Russisch staatsburger. Het Franse weekblad ‘Les Inrockuptibles’ zette uit ongenoegen over alle controverses in januari 2013 een 'overlijdensbericht' op de cover. "Bij Inrocks houden we van Depardieu de acteur. Het genie. Maar vandaag nemen we afscheid van hem, hoewel we huiveren van zijn recente waanzin maar het is altijd beter zich de mooie zaken te herinneren... Dat helpt om te rouwen", schreef redactiedirectrice Audrey Pulvar in haar editoriaal. Maar de daad bleek grote gevolgen te hebben. In 2014 stonden plotseling maar liefst tussen de 15 en 25 herenhuizen te koop. Ongehoord sinds 1860, de datum van de oprichting van de Villa de Montmorency. De rijken voelden zich verplicht om in fiscale ballingschap te gaan. Gelukkig is tijdens het presidentschap van Sarkozy is de rust weergekeerd. DE ISF is vervangen door de IFI een vermogensbelasting op onroerend goed.

De 'wraak cover' van het Franse weekblad ‘Les Inrockuptibles’ 

Het is weer vreedzaam wakker worden met het getjilp van vogels, ontbijten op je terras van 120 vierkante meter met de geur van blauwe regen en een vers gemaaid gazon zonder nieuwsgierige blikken en indringers, in alle rust en luxe op dit stukje platteland waar het leven goed is. Alleen het gezoem van de sprinklerinstallatie lijkt het getjilp van de mussen te mogen verstoren. Een privédorp in een megalopolis met twee miljoen bleke gezichten die uitlaatgassen inademen, slalommen tussen de fietsen en stepjes en uitglijden over de hondenpoep.

Bronnen: Belles Demeures, Barnes, Daniel Féau, Le Point, Michel Pinçon en Monique Pinçon-Charlot, Walker’s Guide to the 16th arrondissement, Vanity Fair, Sipa Media