De meewerkend echtgenoot/echtgenote

De Franse overheid heeft met veel tamtam een nieuw systeem aangekondigd voor rechthebbende (ayant droits) onder de verzekering van een ondernemer, als onderdeel van het PUMA-initiatief, wat een belangrijke hervorming zal inhouden van het sociale stelsel, ingaande in 2019.

Daarnaast zijn er wat recente gebeurtenissen, waardoor ik dacht dat het misschien handig zou zijn om eens een overzichtje te maken van de HUIDIGE regels t.a.v. meewerkende echtgenoten. Let op: vanaf 2019 wordt het allemaal helemaal anders (tenzij de nieuwe President natuurlijk terugdraait wat de huidige President heeft bedacht, niet ongebruikelijk in Frankrijk…)

Ik wil me in dit stukje beperken tot de positie van de ‘conjoint-collaborateur’ Er zijn nog twee andere posities die de echtgenoot (overal waar ik echtgenoot schrijf kan ook echtgenote worden gelezen) van een ondernemer kan hebben: conjoint associé (=echtgenoot/mede-aandeelhouder : alleen in geval er sprake is van een vennootschap) en conjoint salarié (een als werknemer beschouwde echtgenoot, in bijna alle gevallen financieel minder aantrekkelijk dan de conjoint collaborateur).

De rol van conjoint collaborateur is slechts mogelijk indien de conjoint is getrouwd met de ondernemer, dan wel met de ondernemer een notarieel samenlevingscontract heeft getekend. Dat hoeft niet een Frans samenlevingscontract (genaamd PACS) te zijn, maar mag ook een contract zijn dat is getekend bij een Belgische of Nederlandse notaris. U moet aangeven of u uw echtgenoot de rol wil geven van conjoint collaborateur, voordat u uw bedrijf inschrijft. Het is een vrije keuze. Soms is het financieel minder aantrekkelijk om dit te doen, maar in de meeste gevallen is het een goed idee.
Verder moet de conjoint collaborateur de tijd hebben om daadwerkelijk de ondernemer bij te staan in zijn onderneming. Er zijn geen harde regels om dit te meten, maar in de regel wordt aangehouden dat de conjoint collaborateur geen bezigheden elders heeft voor meer dan een halve werkweek (=17.5 uren/week).
Ook in geval de echtgenoot met pension is of student of werkloos, mag hij kiezen voor de status van conjoint collaborateur.
Tenslotte mag de conjoint-collaborateur geen eigen salaris ontvangen van de onderneming

Dit zijn de voordelen van het kiezen van de status van ‘conjoint collaborateur’ voor de echtgenoot van de ondernemer:

- de meewerkend echtgenoot is GRATIS meeverzekerd voor de basis ziektekostenverzekering
- de meewerkend echtgenoot mag formeel optreden namens de onderneming (slechts enkele hele specifieke taken zoals het tekenen van de jaarstukken zijn voorbehouden aan de ondernemer)
- gemakkelijke rechtsopvolging in geval van overlijden van de ondernemer
- de meewerkend echtgenoot bouwt een eigen Frans pensioen op (de ondernemer moet dan wel zijn pensioenpremie betalen!)

Door een recente uitspraak van de rechter in Nederland is de situatie veranderd voor Nederlandse gepensioneerden die naar Frankrijk emigreren en daar ondernemer worden. Door het starten van een onderneming komt de ondernemer in aanmerking voor het sociale verzekeringspakket (incl ziektekostenverzekering) van de RSI en kan daarmee de status van ‘verdragsgerechtigde‘ (zie elders op deze site, daar is al veel over geschreven) vermijden en daarmee de korting die Nederland inhoudt op zijn pensioenuitkering. Overigens is deze keuze lang niet altijd voordelig, dus moet je van geval tot geval bekijken of het kiezen voor de status van ondernemer beter past bij de gepensioneerde dan de status van verdragsgerechtigde.

Tot aan die rechtszaak kon de echtgenoot worden aangemeld als conjoint collaborateur en dus worden meeverzekerd op het RSI-pakket van de ondernemer. Het Zorginstituut Nederland heeft echter bepaald dat de meewerkende echtgenoot daarmee geen zelfstandig recht heeft op een Franse ziektekostenverzekering en dus nog altijd moet worden beschouwd als verdragsgerechtigde (incl. de korting op zijn pensioenuitkering). De rechter is volledig meegegaan in deze redenering. Dus voor een gepensioneerd getrouwd of samenwonend stel is het een stuk minder aantrekkelijk geworden om te kiezen voor de status van ondernemer. Natuurlijk is het mogelijk dat de echtgenoot een zelfstandig recht opbouwt als ondernemer in Frankrijk, maar zonder de gratis ziektekostenverzekering blijft er van de voordelen van de status van conjoint collaborateur een stuk minder over.

Wim

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20161203, Geldzaken, Midden- en Kleinbedrijf

Reactie van Wim van Teeffelen op 4 December 2016 op 16.02: @Peter, dan zou best eens kunnen, zoals ik al schreef: ik ben niet deskundig op het gebied van verdragsgerechtigden. Misschien kan iemand hier zijn licht over laten schijnen die het wel weet?

Wim

Overleden Reactie van Theodora Besse op 4 December 2016 op 16.36: Alleen Jan de Voogd is écht deskundig op het gebied van verdragsrecht. Maar het antwoord op deze vraag weet ik toevallig. Wanneer je een frans pensioen hebt opgebouwd, hoe klein ook, en dit komt tot uitkering, dan ben je in Frankrijk basisverzekerd en word je dus niet verdragsgerechtigd.

Verder opnieuw een vraag aan Wim. Ik had het hierboven wel over vennootschap onder firma, maar als franse tegenhanger bedoelde ik niet de SNC (had daar zelfs nog nooit van gehoord). Ik bedoelde wanneer je als echtpaar of als samenwoners gezamenlijk een onderneming sticht, waarin beiden een gelijkwaardige positie bekleden als conjoint associé van elkaar. Beiden zijn dan zelfstandig verzekerd. Dat leek me de oplossing om niet conjoint collaborateur te worden met de bijbehorende afgeleide verzekering.

Of bestaat dat niet? Of wordt het dan automatisch een SNC of een SARL? Kan dit bv. niet met een entreprise individuelle (au réel) of met een micro-entreprise? Ik word er niet zo goed wijs uit, zie onder meer hier.

Reactie van Peter A. Schrage op 4 December 2016 op 17.16: Op de laatste vraag van Theodora voortbordurend is het dan alleen de verzekeringsvraag die bepalend is cq wordt bij het kiezen van de ondernemingsvorm? Mag toch veronderstellen dat er meerdere min of meer belangrijke onderdelen zijn voor het bepalen van de juridische vorm van de onderneming.

Reactie van Wim van Teeffelen op 4 December 2016 op 17.18: Een conjoint associé, de naam zegt het al, is een echtgenoot/mede-aandeelhouder en is dus alleen mogelijk voor een bedrijfsvorm die een formeel aandeelhouderschap kent. De SARL is de meest simpele vorm daarvan en de SNC een bijzondere uitvoering die de nadelen van een eenmanszaak (geen beperking van aansprakelijkheid) koppelt met de nadelen van een SARL (verplichting tot het opstellen, deponeren en publiceren van statuten; geen mogelijkheid te kiezen voor het micro-régime).

Een conjoint-associé is dus onmogelijk bij een entreprise individuelle of een micro-entreprise.

Wim

Reactie van Wim van Teeffelen op 4 December 2016 op 17.21: @Peter: natuurlijk! De hoogte van de sociale lasten en de belasting en de positie van ayants droit zijn slechts enkele argumenten voor de keuze van een bedrijfsvorm. In de meeste gevallen niet de doorslaggevende argumenten. Veel belangrijker zijn natuurlijk aansprakelijkheid, omzet, de reglementen die de Franse overheid heeft vastgestelde voor betreffende bedrijfsactiviteit en nog meer.

Wim

Reactie van Peter A. Schrage op 4 December 2016 op 18.26: Merci Wim..:-)

Reactie van Cees Groenenberg op 4 December 2016 op 18.38: Wim en Theodora bedankt voor de info, wat ik ben vergeten te zeggen is dat ik ook een klein pensioen hebt opgebouwd bij de RSI, dus ik ga binnenkort eens mijn ligt opsteken bij de RSI wat die er over heeft te vertellen.

groetjes,

Cees

Reactie van kurtmiekesiebe op 4 December 2016 op 18.48: Wat wim vertelde over man vrouwbedrijf is mij ook bevestigd geweest en zo zijn wij een EI aan het oprichten met conjoint collaborateur ipv sarl

Reactie van Peter A. Schrage op 4 December 2016 op 22.09: Voorzover het in mijn gezichtsveld ligt Cees, lijkt het erop dat er een probleem(pje) van waar de ziektekosten "verzekeren" al of niet gedwongen voelen resp. worden dan wel automatisch met hulp of dankzij de (toch wel heel gecompliceerde) regelgeving zal zijn of worden opgelost; en daarmee zou een element bij het bepalen van de keuze van de ondernemingsvorm al minder zwaar wegen. Reden denk ik om toch eens specialistische hulp te zoeken. Het gaat om iets meer dan een verzekering.

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.