De Franse belastingdienst en hoe die beter te begrijpen

Nederlandse immigranten hebben vaak moeite om te doorgronden hoe de Franse belastingdienst werkt. Ik leg het altijd als volgt uit, misschien heeft u daar ook wat aan.

Hoewel het organisatorisch niet precies helemaal zo is ingericht, is het voor het begrip handig om de Franse belastingdienst te zien als drie organisaties die min of meer onafhankelijk van elkaar opereren.

1. Onroerend goed
Het eerste waar de meeste Nederlandse immigranten mee te maken krijgen is onroerend goed belasting. Als ze een huis kopen in Frankrijk is dat het overdrachtsbelasting-deel (meestal 5.7% van de koopprijs) in de kosten koper en daarna volgt al snel de taxe foncière. Als ze naar Frankrijk emigreren op basis van een huurcontract is dat de taxe d’habitation. Alleen niet-immigranten die een huis kopen, krijgen te maken met zowel de taxe foncière als de taxe d’habitation.
Voor deze beide belastingen geldt dat de aanslag in het najaar op de mat valt en de ontvanger van die aanslag ziet dat er een belastingnummer is toegekend aan hem of haar. De verwarring slaat toe als mensen denken dat dit HET belastingnummer is, nee dat is het niet. Dit is een nummer dat alleen van belang is indien je met de belastingdienst, inclusie het Kadaster (is onderdeel van de Belastingdienst) te maken hebt over onroerend goed zaken. En ja, de bekende Franse winstbelasting (de taxe sur la plus-value) valt hier ook onder.

2. Bedrijven
Als je geen ondernemer bent of wordt, kun je deze rustig over slaan.
Er is een aantal zeer gespecialiseerde afdelingen van de belastingdienst, waar de meeste ondernemers nooit mee te maken krijgt, dus ik wil me hier beperken tot twee:
- La Direction-Générale des Douanes. In geval je als ondernemer dingen importeert of exporteert kun je dus met deze dienst te maken krijgen, maar o.a. ook de controle op wetgeving t.a.v. alcohol, tabak en vuurwapens is toegewezen aan deze dienst. Vroeger verstrekten ze ook vergunningen op deze deelgebieden, maar die taak is overgedragen aan de gemeentes. Ze controleren overigens nog wel, ook kleine toeristische bedrijven die bv alcohol vertrekken aan hun gasten.
- De Service des Impôts d’Entreprises (SIE). Bedrijven die vennootschapsbelasting betalen (Impôts sur les Sociétés, IS), hebben natuurlijk veel te maken met de SIE. Veel kleine ondernemers die hebben gekozen voor de micro-entreprise of de entreprise individuelle en ook bepaalde vennootschappen (w.o. de SARL-de-famille) zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting, omdat ze in de inkomstenbelasting vallen (zie de volgende categorie). Dat betekent niet dat ze niet met de SIE te maken krijgen. Na oprichting van je bedrijf krijg je altijd een welkomstbrief van de SIE. Ik kan nog wel eens diep ontroerd zijn als ik die brief weer eens lees, zo mooi verwoord, zo verwelkomend, zo nadrukkelijk staat de SIE geheel en al tot uwer beschikking, lieve nieuwe ondernemer met al uw vragen!
TVA-plichtige ondernemers hebben met de SIE te maken in verband met hun maand- of kwartaalaangiftes En  dan is er natuurlijk de CFE, ook afkomstig van de SIE, zie verder hier: https://www.nederlanders.fr/profiles/blogs/cotisation-fonci-re-des-...
Overigens staat in die welkomstbrief welk belastingnummer aan jouw onderneming is toegekend. En nee, ook dit is niet HET belastingnummer.

3. Particulieren
Verreweg de belangrijkste taak van de Service des Impôts des Particuliers (SIP) is het innen van de inkomstenbelasting (Impôts sur le Revenu, IR). Daarnaast gaat de SIP ook over de Franse vermogensbelasting (IFI) en nog een aantal andere belastingen. Iedere persoon, ondernemer of niet, gepensioneerd of niet, die zich in Frankrijk vestigt, moet zich in het emigratiejaar meldden bij de afdeling SIP van het plaatselijke belastingkantoor. Dat kan overigens ook on-line, maar ik adviseer iedereen om dat in persoon te doen. De behulpzame ambtenaar achter de balie zal je een belastingnummer toekennen en een ‘Espace Personnel’ aanmaken, en dat heb je nodig om in de toekomst elektronisch aangifte te doen van de IR. Dit belastingnummer heb je ook nodig voor het importeren van je auto.
Je voelt hem al aankomen, ook de SIP geeft zijn eigen belastingnummer uit en ook dit is niet HET belastingnummer. Er is namelijk niet één belastingnummer in Frankrijk, het is doodnormaal dat je minstens drie verschillende belastingnummers hebt, en misschien helpt dit overzichtje om ze uit elkaar te houden.

Veel succes met je interactie met de Franse belastingdienst!

Wim