De doodsklok heeft geluid voor de telefoongids

Ze bestaan allang niet meer voor alle departementen. Tot augustus 2015 was de uitgever van de telefoongidsen, uitgeverij SoLocal, wettelijk verplicht om voor ieder departement twee telefoongidsen uit te geven en te verspreiden: de Pages Blanches voor particulieren en de Pages Jaunes voor bedrijven en instellingen. De "Loi Macron" (Loi pour la croissance, l'activité et l'égalité des chances) hief in 2015 deze verplichting op. Slechts voor de departementen waar het nog rendabel was drukte en verspreidde SoLocal telefoonboeken (alleen de Pages Blanches). Maar het aantal departementen waarvoor dat loont wordt kleiner en kleiner. Dit jaar worden nog 9 miljoen telefoonboeken in Frankrijk verspreid. In 2007 waren dat er 57 miljoen. De laatste telefoonboeken die ik ontving van het departement Gard dateren van 2012. Lijvige boekwerken, die zonder dat je ze hoefde te bestellen gratis werden bezorgd bij degenen die erin vermeld stonden. Heel af en toe raadpleeg ik ze nog.

In het Frans heten de telefoongidsen "annuaires" of "bottins", zo genoemd naar Sébastien Bottin (1764-1854). Bottin was oorspronkelijk een katholieke priester, maar na de Franse Revolutie zei hij de kerk vaarwel. Hij werd statisticus. Jaarlijks gaf hij een Almanach du Commerce et de l'Industrie uit van Parijs, van Frankrijk en van de belangrijkste wereldsteden. Zijn inspiratiebron was de Almanach Royal van Lodewijk XIV, die daarin hoge functionarissen en professoren liet vermelden.

Bottin stierf op 88-jarige leeftijd straatarm in Parijs. Hij liet een failliet bedrijf achter. De familie Didot nam na zijn dood het bedrijf over en zette het voort onder de naam Didot-Bottin. Ook bleven zij de jaarlijkse almanak uitgeven. Ze vestigden zich in het 7e arrondissement van Parijs. De straat waarin het bedrijf Didot-Bottin was gevestigd draagt sinds 1929 de naam Rue Sébastien Bottin.

Sébastien Bottin

Het eerste telefoonboek van Frankrijk, gebaseerd op de almanak van Bottin, verscheen in 1880. Er stonden 200 namen in. Als je een abonneenummer wilde weten moest je 11 bellen. De telefonist zocht het dan voor je op in de "bottin" en verbond je door. In die jaren had je namelijk de tussenkomst nodig van een telefonist in de telefooncentrale om je door te verbinden met degene die je wilde bellen. Pas in de jaren 1960 werden de eerste telefoonlijnen automatisch. In Frankrijk bestonden er nog tot 1980 regio's waar de tussenkomst van een telefonist noodzakelijk was om naar een andere abonnee te kunnen telefoneren.

Uitgeverij SoLocal heeft nu definitief de doodsklok geluid voor zowel de Pages Blanches als voor de Pages Jaunes. Nadat de franse telefoongidsen de strijd met het franse Minitel in de jaren 1980/1990 hadden overleefd, hebben zij evenals Minitel de strijd met het internet definitief verloren. Hun functie is overgenomen door talloze internet-telefoondiensten, betalend of gratis. Van de laatste is www.118001.fr het bekendst.

De allerlaatste uitgave van de Pages Blanches zal in december 2019 verschijnen en die van de Pages Jaunes in december 2020. Op de duur zullen deze papieren telefoonboeken alleen nog waarde hebben als collector's items. Als zodanig zijn ze ook bedoeld. Tot december 2019 kun je deze laatste speciale edities bestellen op de website Recevoir mes annuaires papier. Maar wie nog oude telefoonboeken in huis heeft: zuinig bewaren voor het nageslacht!

Eenzelfde proces voltrekt zich in veel andere landen. In Nederland bijvoorbeeld verschijnen eveneens dit jaar de laatste speciale edities van de 138 jaar oude nederlandse telefoongids, als collector's items. Het eerste telefoonboek van Nederland verscheen in 1881 (5 jaar nadat Alexander Bell het patent had verkregen op de telefoon). Er stonden 49 namen in. Om een nummer op te zoeken moest je naar het postkantoor om het boek(je) van de Nederlandsche Bell-Telephoon Maatschappij te raadplegen. In 1913 was de gids uitgegroeid tot een boekwerk van bijna 300 pagina's met 75.000 namen, maar nog steeds moest je voor een onbekend telefoonnummer naar het postkantoor. Pas in 1983 werd het telefoonboek huis aan huis verspreid, ongeacht of er abonnees woonden of niet.

Met het verdwijnen van de oude vertrouwde telefoongidsen, annuaires en bottins komt er definitief een einde aan 140 jaar telefoongeschiedenis.

Bronnen: Notre Temps, Le Parisien, Le Figaro, AD.nl en Wikipedia (FR en NL)

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20190304, Telecommunicatie

Reactie van marielle op 4 Maart 2019 op 13.13: Jeannette en Theodora, een vasistas, ja ik heb het woord vroeger opgezocht, maar ik wilde het hier even niet aangeven wat het was; voor de verrassing.....
Sorry voor de 'd', die ik had laten staan. Ik zag het toen de reactie er al stond.
De meeste Fransen weten wel wat het is, maar weten niet waar het woord vandaan komt. Ik neem dan van de gelegenheid gebruik om het uit te leggen.

Reactie van Henri Bik op 4 Maart 2019 op 13.49: Leuke informatie Theodora: Merci.! Er werd wel eens geschreven : in Holland gebeurt alles jaren later, maarrr...: Volgens Wikipedia: In Nederland werd de eerste automatische centrale in 1925 in Haarlem in gebruik genomen. In 1962 waren alle telefooncentrales in Nederland geautomatiseerd met als laatste het Groningse dorp Warffum. Na Zwitserland was Nederland het tweede land dat volledig geautomatiseerd was.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 4 Maart 2019 op 14.27: Jij ook bedankt, Henri! Ik heb me in de NL geschiedenis minder verdiept, omdat het artikel over Frankrijk gaat. Jij wijst me er nu op dat in Nederland in 1962 niet de eerste automatische verbinding tot stand kwam, zoals ik aan Christian schreef, maar dat de automatisering van het NL telefoonnet toen al geheel voltooid was. Frankrijk is natuurlijk ook wel een veel groter land dan Zwitserland en Nederland. Hoewel het in Zwitserland ook wel niet meegevallen zal zijn om al die verschillende dalen met elkaar te verbinden.

En eerlijk gezegd: het is juist Frankrijk waar alles altijd veel later gebeurt. En dat is ook een deel van de charme van het land. Behalve stakingen, die gebeuren er véél eerder (en vaker) dan elders!

Overleden Reactie van Theodora Besse op 4 Maart 2019 op 16.28: Ook jij bedankt Jan, voor je aanvulling. Wij hadden in mijn jeugd thuis (in Amsterdam) geen telefoon. Je vraagt je tegenwoordig af hoe we dan in vredesnaam alles regelden. Ik kan het me niet herinneren. Je kunt je een leven zonder telefoon totaal niet meer voorstellen!

Reactie van Henri Bik op 4 Maart 2019 op 16.58: Ja Theodora het waren andere tijden in onze jeugd waarin het sociale leven meestal beperkt was tot de onmiddellijke omgeving. Daar kwam je elkaar tegen bij het winkelen, kerken en wandelen. De mensen stuurden elkaar briefkaarten, ansichten en telegrammen. Vaak werd ik door mijn moeder met een boodschap gestuurd. Het Romeinse, Britse en Hollandse koloniale rijk zijn opgebouwd zonder telefoon, maar moderne jongedames kleven vast aan hun ‘portable’ Oh tempora oh mores…

Overleden Reactie van Theodora Besse op 4 Maart 2019 op 17.19: Moderne jongeheren ook...

Reactie van El Burro Català op 4 Maart 2019 op 18.19: @Piet: Over chauvinistisch gesproken: behalve Bram de Does is er het lettertype van de Nederlander Jan van Dijk, ontwikkeld in 1982.

@Theodora: leuk en informatief weer, dank je.

Overleden Reactie van Theodora Besse op 4 Maart 2019 op 18.33: Dankjewel Piet, voor je bijdrage. Echter, nergens noem ik Didot "drukkers". Ik heb het over de familie Didot en over "het bedrijf Didot-Bottin". Mijn artikel gaat namelijk over de laatste telefoongidsen en niet over uitgeverijen en letterzetten. Word gebruik ik nooit.

De eerste telefoongids was gebaseerd op de almanak van Bottin, die na zijn dood werd voortgezet door de familie Didot. Ik kijk uit naar je uitgebreide artikel over de familie Didot, de door hen en anderen uitgevonden lettertypes, lettergieten, letterzetten, grafische nomenclatuur, onderkast en bovenkast enzovoort. En dat in verband met Frankrijk. Lijkt me bijzonder interessant, vooral voor iemand als ik, die in haar jonge jaren als corrector en opmaker heeft gewerkt voor een medische uitgeverij.

Maar dit artikel gaat dus over telefoongidsen.

Reactie van Bernard op 4 Maart 2019 op 18.57: Theodora Besse blijf nog 30 jaar doorgaan met je opmerkingen en reacties . ik geniet ervan .

Reactie van El Burro Català op 4 Maart 2019 op 19.00: @Piet, ik begrijp nu even niet wat je zegt. Zonder te willen afwijken van het onderwerp: 'van Dijk' is wel degelijk een schreefloos script lettertype. Als wrijfletter heb ik het type destijds bewonderd en met veel plezier gebruikt.

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.