Bezoek aan Aigues Mortes

Afgelopen donderdag besloten mijn dochter en ik weer eens naar Aigues Mortes te gaan. Dat zat allang in de planning. Ongeveer anderhalf uur rijden van L'Affenadou, waarik woon. Ze kwam me dus al vroeg afhalen .

In Aigues Mortes bleek het druk. Alle parkeerplaatsen waren "complet". Toch vonden we nog een parkeerplek. We gingen door de hoofdpoort de geheel ommuurde stad binnen. Vervolgens liepen we door een lange smalle straat, huis aan huis met links en rechts kleding- en souvenirwinkeltjes, naar het plein in het centrum van Aigues Mortes, waar we werkelijk verrukkelijke mosselen aten.

Een accordeonspeler ging om etenstijd bij de fontein midden op het plein zitten en vrolijkte ons etentje met zijn muziek op. De keiharde broodjes, die ons naar franse traditie bij de maaltijd werden geserveerd, voerde ik aan de duiven, die op het plein en onder de tafeltjes scharrelden. Een (vredes?)duivengevecht om het brood was het gevolg.

De accordeonspeler bij de fontein

Ik herinnerde me hoe je zo'n twintig jaar geleden, toen ik voor het laatst in Aigues Mortes was, over de brede muren kon lopen en hoe je rechtstreeks de Tour Constance (genoemd naar een dochter van Lodewijk VI, kon binnenlopen. Dus dat wilde ik opnieuw doen. Helaas was dat twintig jaar geleden.  In de tussentijd was in opdracht van het gemeentebestuur alles veranderd. Je moest nu toegangsgeld betalen (slechts €8 pp), om op de muur en in de ronde Tour Constance te komen, waar zo'n 50 vrouwen een enkele keer meer dan 40 jaar zonder enig uitzicht opgesloten hadden gezeten, alleen omdat ze weigerden hun protestantse geloof af te zweren en naar het rooms-katholieke geloof (de toen heersende staatsgodsdienst) over te stappen.

Een enkele keer werden ze gelucht op het terras naast de toren, zodat ze wat frisse lucht konden inademen en van het fraaie uitzicht konden genieten.

La Tour Constance

Het was allemaal heel ingewikkeld geworden om in de Tour Constance te komen. Ik weet niet hoeveel trappen we hebben moeten beklimmen. Je moest nu ook tot slot een heel steile, hoge wenteltrap naar boven beklimmen om eindelijk de ruimte te bereiken, waar de vrouwen gevangen hadden gezeten, een enorme ronde ruimte (doorsnede 22 meter, 33 meter hoog, met muren van 6 meter dik), waar de onschuldige vrouwen niet veel privacy en het 's winters bitterkoud zullen hebben gehad.

Marie Durand is de bekendste. Zij was de zuster van een klandestiene dominee. Zij zat 38 jaar in de  Tour Constance gevangen. Ze werd in 1768 bevrijd, nadat in 1767 de prins van Beauveau, gouverneur van de Languedoc, Aigues Mortes bezocht. Wanneer hij de toren bezoekt is hij zeer geschokt, wanneer hij het lot van de jarenlang opgesloten vrouwen ziet, die niets hebben misdaan en hij laat hen in vrijheid stellen. Een minister van Lodewijk XV probeert nog om zich hiertegen te verzetten. Maar De Beauveau dreigt met ontslag. En wint het pleit.

Marie Durand overlijdt in haar geboortehuishuis in de Ardèche in 1776, nadat ze door de jarenlange gevangenschap sterk verouderd was. Het huis van de Durands in Mialet (Gard) is in 1931 overgedragen aan een frans protestantse stichting, die het heeft herschapen in een museum van het protestantisme in de Gard, Le Musée du Désert. Een zeer interessant museum, ook voor niet-protestanten.

Ze hadden inmiddels in een muur van de toren nu een raam aangebracht, waar de opgesloten vrouwen destijds niet van hadden kunnen profiteren. Wij deden dat wel. Toen moesten we de hoge, steile wenteltrap weer af.

Bronnen: Tour Constance (fr. wiki) en Marie Durand (fr. wiki)

De Hoofdpoort in de muur, waardoor we Aigues Mortes binnengingen