7 april 2024, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Verstdeeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Verwantschap

Door Tweede Paasdag weer een korte werkweek. Hij begon ook anders dan gebruikelijk. Dinsdagochtend was ik namelijk in een kerk op het rustige Île Saint-Louis, in het hartje van Parijs. Daar werd een mis gehouden ter ere van oud-president Georges Pompidou, die op 2 april 1974 overleed – op de kop af vijftig jaar geleden. Pompidou was de opvolger van Charles de Gaulle, en is een van de minder bekende presidenten van de vijfde republiek. Een van de redenen is dat hij vrij vroeg in zijn mandaat kanker kreeg, dat lang verborgen wist te houden, maar uiteindelijk in het harnas overleed, twee jaar voordat zijn termijn afliep. Het is voor mij de eerste Franse president die ik me herinner uit het televisiejournaal.
Pompidou wordt herinnerd als een goede president. Hij regeerde tijdens de trente glorieuses, de periode van economische voorspoed tussen de bevrijding en de oliecrisis. Zijn invloed op het huidige Frankrijk is nog altijd zichtbaar, al was het maar vanwege de TGV en het Centre Pompidou.

Hij was een groot liefhebber van gedichten en kunst. Dat was ook merkbaar tijdens de eredienst met Gregoriaanse zang onder leiding van de aartsbisschop van Parijs, waarbij ook de Franse culturele wereld goed vertegenwoordigd was. Ontroerend om te zien dat een president vijftig jaar na zijn dood nog herdacht wordt in een volle kerk. Frankrijk gaat zorgvuldig met zijn geschiedenis om.

Verder was het vooral de week van het Noorden, met in het werk een vol bezoek aan Rijssel (Lille) en Duinkerken (Dunkerque), en in de vrije tijd een mooie middag voor de buis voor Parijs – Roubaix.

Dinsdagavond stapte ik op de trein naar Lille, om een Nederlandse delegatie te leiden naar de regio Hauts-de-France. Op woensdagochtend mocht ik een toespraak houden in de ‘hémicycle’ van het regioparlement van de Hauts-de-France. Ik heb al een paar keer eerder geschreven over onze samenwerking met het Noorden, onder andere toen Minister Schreinemacher vorig jaar met een grote handelsdelegatie op bezoek was. Hauts-de-France is de Franse regio waar we als Nederland het meest in investeren – twee keer zoveel zelfs als in Ile-de-France (Parijs en omgeving). En eerder dit jaar hebben we geholpen met het leveren van pompinstallaties, toen de regio werd geteisterd door wateroverlast en overstromingen. Logisch ook: we zijn bijna buren van elkaar.

Nu werd het tijd structuur en continuïteit in die relatie te brengen. Samen met de vicepresident van de regio, François Decoster en de Franse ambassadeur in Nederland, François Alabrune mocht ik mijn handtekening zetten onder een ‘routekaart’ die in de afgelopen maanden is uitgewerkt door de teams van de ambassade en het regiobestuur. In dat document is vastgelegd hoe we de samenwerking tussen Nederland en de Hauts-de-France gaan voortzetten en uitbreiden. Het was bemoedigend dat de grote vergaderzaal van het regioparlement afgeladen vol zat: er zaten naar schatting 200 mensen (waaronder 70 Nederlanders) in de zaal met een belang in de relatie Hauts de France – Nederland. Na het plechtige begin ging de groep uiteen in een aantal werkgroepen.

Concreet gaan we binnen een aantal sectoren vaker met elkaar optrekken, denk aan energie, onderwijs, cultuur, landbouw en de auto-industrie. Om die laatste als voorbeeld te nemen: Noord-Frankrijk is daar een belangrijke speler. Nederland heeft op zijn beurt een groot aantal toeleveringsbedrijven en start-ups die werken aan nieuwe oplossingen om auto’s elektrisch te laten rijden, zoals slimme laadpalen, of innovatieve technieken voor duurzamere batterijen.

Om ervoor te zorgen dat Nederlandse bedrijven op een goede manier landen in Hauts-de-France, zal Nederland dit jaar een kantoor openen in Lille, een zogeheten Netherlands Business Support Office – momenteel hebben we er al twee in Frankrijk: in Nantes en in Lyon. Bedrijven kunnen bij een NBSO aankloppen als ze op zoek zijn naar contacten in de regio, of voor advies over Franse regelgeving. Voor ons ambassade is het ook een voorrecht om deze handelskantoren ter plekke te hebben, want de NBSO-medewerkers zijn echt lokale spelers: zij beschikken over contacten die we vanuit Parijs maar moeilijk kunnen onderhouden. Mocht u zelf willen ondernemen in Frankrijk, of doet u dat al, kijk dan eens op: https://www.rvo.nl/onder.../buitenlandnetwerk/nbso/frankrijk

Met de werkgroep waterbeheer brachten we nog een flitsbezoek aan Duinkerken en omstreken, de regio die in december zwaar getroffen werd door de wateroverlast. In het uiterste Noordwestelijk hoekje van Frankrijk doen niet alleen de zeelucht en de plaatsnamen aan Nederland en Vlaanderen denken. Ook het landschap met dijken (‘digues’), polders (‘polders’) en wateringen (‘watringues’) komt ons bekend voor. We kregen uitleg over het stelsel van sluizen en kanalen, en hoorden hoe deze infrastructuur die grotendeels uit de vorige eeuw stamt, door het steeds vaker voorkomende extreme weer op de proef gesteld wordt. Er is veel interesse in samenwerking met Nederland en Vlaanderen: in Frankrijk is het gebied met deze problematiek een buitenbeentje, bij ons is het gevecht tegen het water een constante. Overigens hoorde ik ervan op dat ook in Duinkerken tijdens de februaristorm van 1953 de dijken op meerdere plaatsen doorbraken.

Op de terugweg met de bus naar Lille reden we ook nog even door de gemeente Bergues, beroemd geworden door de geestige film ‘Bienvenue chez les Ch’tis’ van Dany Boon. Helaas hadden we geen tijd voor een tussenstop in het dorpscafé of bij het frietkot onder het carillon.

Woensdagavond werd ik nog zeer gastvrij ontvangen door de Nederlandse NAVO-militairen die gestationeerd zijn in Lille, voor het hoofdkwartier van het Rapid Reaction Corps. Dat is een legereenheid van tot 60.000 militairen die in tijden van crisis snel kan worden ingezet. Het hoofdkwartier van die eenheid zit in de citadel van Lille, ooit gebouwd door de beroemde Franse veldheer Vauban – van de fortificaties onder Lodewijk XIV.

Het is niet toevallig dat ik daar juist deze week een bezoek bracht, want zoals u misschien heeft gelezen was het donderdag de 75ste verjaardag van de NAVO. Frankrijk heeft historisch gezien een bijzondere relatie met de NAVO. Het hoorde bij de oprichters en oorspronkelijk was het politieke hoofdkwartier van de NAVO in Parijs gevestigd. Generaal de Gaulle besloot in 1966 niet meer deel te nemen aan de geïntegreerde militaire structuur van de NAVO. Verder bleef Frankrijk lid van de NAVO, ook voor wat betreft de essentiële afspraak van artikel 5 van het NAVO-verdrag: ‘als een NAVO-lid wordt aangevallen, zullen alle leden dat land steunen’. In 2009 sloot Frankrijk zich weer aan bij de geïntegreerde militaire structuur. Nederland en Frankrijk werken regelmatig samen in NAVO-operaties. Vorig jaar nog dienden 200 Nederlandse militairen onder Frans commando in Roemenië in het kader van NAVO’s ‘enhanced forward presence’.

Toen ik de volgende ochtend terug in Parijs een vroeg rondje langs de Seine rende en daar de kopie van het Vrijheidsbeeld tegenkwam, stond ik erbij stil dat – hoewel er over een weer ook geregeld harde woorden zijn gevallen – de relatie tussen Frankrijk en de VS sterker is dan we vaak denken. Het beeld dat in New York staat, overeind gehouden door een slim frame van Gustave Eiffel, werd in de late negentiende eeuw door Frankrijk aan de VS geschonken in verband met de 100-ste verjaardag van de Amerikaanse onafhankelijkheid en de afschaffing van de slavernij.

Dan nog even terug naar het Noorden. We reden er vrijdag alweer doorheen, om in Zeeland een soort verlate Paasvakantie te vieren. En vandaag heb ik, via de televisie, enorm genoten de ‘Hel van het Noorden’, de wielerklassieker Parijs-Roubaix. Volgens sommigen is het logisch dat iemand die de kleinzoon is van het Franse wielericoon Raymond Poulidor en de zoon van de Nederlandse wereldkampioen Adrie van der Poel, een super goede wielrenner wordt. Maar het machtsvertoon waarmee Mathieu van der Poel dit jaar wint, is zelfs met die genen buitengewoon. Vorige week won hij de Ronde van Vlaanderen met een solo van 55 kilometer, dit jaar liet hij iedereen al 59 kilometer voor de finish achter zich, om met 3 minuten voorsprong op de wielerbaan in Roubaix aan te komen. Zeer indrukwekkend.

Zoals gezegd, deze week ben ik grotendeels op vakantie, dus mijn volgende weekverslag zal even op zich laten wachten. Ik wens u een goede week.

Jan Versteeg