75 jaar kachelgeschiedenis

Wie ouder wordt kan veel verhalen. Omdat er hier veel gesproken en gevraagd wordt over de div. verwarmingsmogelijkheden, wil ik graag met jullie mijn 75 jaar ervaringen delen (1946-2021). Voorop staat - ieder zijn meug. De één zweert bij stralingswarmte, de ander bij warme lucht. Je hebt vervente vuurtjesstokers en mensen, die liever op knopjes drukken. Maar altijd geldt - een verwarmingssysteem moet passen bij klimaat en het huis/ruimte waar hij zijn diensten moet leveren. Comfort is iets heel subjectiefs. Milieuvriendelijkheid hangt niet alleen af van wat er uit de schoorsteen komt. Infrastructuur (fabricatie kachel, aanleg buizensystemen, onderhoud, winning van brandstof etc) horen ook in die berekening. Helaas gebeurt dit zelden. Ik zal rubriceren naar verschillende soorten verwarming en voor iedere rubriek van neg. naar positief. Ook de situatie waarin de verwarming was/is geplaatst.

CV: 1. Stadsverwarming - ramp der rampen! Supergeisoleerd appt.40m2, Amsterdam. Dag/nacht temp niet te regelen. Altijd constant ca 22c, Geen merkbare warmtebron. Kostbaar. Geen keuze leverancier - Je bent aan de haaien overgeleverd. 2. hetelucht verwarming. Zeer goed geïsoleerde woonboerderij Drenthe. Verwarmde goed alle ruimtes, behalve die achter gesloten deuren. Kleding, serviesgoed ed. in kasten altijd steenkoud. Stof en lawaaiig. Kosten?? We hebben hem nooit veel gebruikt. Hadden goed alternatief. 3.Gewone cv op gas - wat we gewend zijn. Weinig op tegen. Voordeel een warme radiator. Bij koude thuiskomst warmtebron om even tegenaan te zitten.

Losse kachel, niet verplaatsbaar, verbonden aan infrastructuur. 1. Ouderwetse kolenkachel. Groot huis van 1914, Den Haag. Heerlijk warm in de woonkamer, Verder alles koud. Heel veel stof en vuil - kolenscheppen, sjouwen en vullen, dagelijks oprakelen. Heel gezellig en vertrouwd voor ons als kleine kinderen. Moeder dacht daar anders over. 2. Gaskachel, goede warmte bron ter plaatse, gesuis, oppassen met voldoende frisse lucht. 3. Bullerjan - houtkachel, die vnl hete lucht produceert. Stenen huis in de Hérault. Groot vermogen. Alleen efficiënt bij groot vuur. Ruimte boven de kachel eerder warm dan de ruimte die hij moest verwarmen, maar na enige uren stoken wel merkbaar in hele huis. Direct merkbaar als vuur minder werd, warme lucht verdwijnt snel. Massa van het huis werd nooit opgewarmd.4. Zgn speicherkachel, electra met massieve kern, 's nachts opwarmen, overdag uitstralen. 19de eeuws huis Zuid Engeland. Eenvoudige veilige kachel. Wel goed op het weerbericht letten. 5. gietijzeren houtkachel (Jotul), blokhut centraal Noorwegen. In no time heerlijke stralingswarmte - eerst heel lokaal, daarna wordt de kring steeds groter. Prima kookmogelijkheid door de goed afgedraaide kookplaat boven op. Efficiente verbranding. Warmt de massa van het gebouwde goed op, daardoor wordt warmte ook 's nachts vastgehouden. Dus geen ijskoud huis in de ochtend, ook als je de kachel 'snachts niet laat doorsudderen. 6. Refurbished AGA uit 1945(!) omgebouwd op aardgas. Grote woonark Friese wateren. Heerlijk zachte stralingswarmte, meer dan voortreffelijke kookmogelijkheden. Hield het schip in de zomer goed droog. 7. Voor mij de RollsRoyce van de (hout)kachels - 2 grote spekstenen tegelkachels in goed geïsoleerde woonboerderij in Drenthe. Een kachel van 1000kg in de woonkamer/keuken. Een oven van 5000 kg in de grote, hoge deel. Mijn knuffelkachels, eigenhandig gebouwd. 1x stoken per 24 uur. 10m3 hout voor de hele boerderij in een winter. Zachte stralingswarmte, maar ook kachelwand om tegen aan te kruipen. Verrukkelijk langzaam gestoofde gerechten uit de oven, nadat het vuur was gedoofd. Helaas  niet geschikt voor het Zuidfranse klimaat.

Losse kachels, verplaatsbaar. 1. Pelgrim- en Zibrokamin oliekachels. Studentenkamers en caravan. Snel warmte, stank, heel veel vocht. 2. oliegevulde elektrische radiator. Bijverwarming div. huizen aan het begin en einde van stookseizoen. Hoofdverwarming in de keuken van mijn huis in Frankrijk deze winter. Fijne warmte, niet te heet laten worden (stofverbranding), makkelijk als bijverwarming.

Vanuit deze ervaringen en de (on)mogelijkheden van mijn Franse huis heb ik uiteindelijk gekozen voor grote Jotul (F118) met kookplaat als hoofdverwarming en back-up als de stroom uitvalt. Vaste elektrische kachels als bijverwarming en backup voor mindere dagen. Warmtepomp etc niet mijn ding. Iedereen zijn mening, iedereen zijn keuze. Hoor(lees) graag.