29 maart 2025, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Maart roert zijn staart

Het centrale punt van deze week was het flitsbezoek van onze minister-president Dick Schoof afgelopen donderdag. Zoals u ongetwijfeld heeft gezien in de pers, had president Macron net zoals vorige maand een vergadering georganiseerd met president Zelensky en Europese regeringsleiders van de zogeheten bereidwillige landen. We vinden het belangrijk om bij deze gesprekken te zijn, het gaat over de mogelijke vrede in Oekraïne en daarmee over de veiligheid van Europa en dus ook van Nederland. En daarom willen we vanaf het begin betrokken zijn, zodat áls we voor de keuze komen te staan of en hoe we een militaire bijdrage gaan leveren, we een goede informatiepositie hebben. Als het tot een staakt-het-vuren komt, zullen eerst het kabinet en dan de Tweede Kamer moeten besluiten over een eventuele Nederlandse bijdrage aan de internationale inspanning om Oekraïne te steunen en een stabiele vrede zeker te stellen. Daarbij is essentieel dat de opdracht duidelijk is en dat er goede ‘rules of engagement’ zijn. De verzamelde landen waren het erover eens dat het in de aanloop naar een bestand belangrijk is om Oekraïne volop te blijven steunen en anderzijds maximale druk op Rusland te houden door middel van sancties.

De bijeenkomst werd op hele korte termijn aangekondigd. Op de ambassade is het dan gelijk alle hens aan dek en gaan we aan de slag met de voorbereidingen: alle logistieke bewegingen, aanleveren van input voor het dossier van de minister-president, regelen van het persmoment enz. enz. Op de dag zelf ging alles redelijk op rolletjes, en als er een kleinigheid misliep, werd er snel een oplossing gevonden, zodat de Minister-President en zijn delegatie daar niets van merkten en zich geheel op de bijeenkomst en de woordvoering konden concentreren. Rond een uur of drie zat het gezelschap weer in het vliegtuig, en konden wij weer verder met de andere bezoeken en activiteiten.

Parallel was namelijk Martin Bosma, de voorzitter van de Tweede Kamer op bezoek in Parijs. Woensdagavond praatten we hem bij over de Franse actualiteit. Donderdagmorgen, nadat ik de Minister-President al vroeg bij het Elysée had afgeleverd, was ik nog precies op tijd om de kamervoorzitter te begeleiden bij zijn bezoek aan het ‘Palais Bourbon’. Dat is het imposante onderkomen van de Assemblée Nationale, u kent het wel, de Griekse tempel aan de Seine bij de Pont de la Concorde. Nederland en Frankrijk hebben historische banden die zich ook tot aan onze parlementen uitstrekken. Martin Bosma had een hartelijk gesprek met voorzitter Yaël Braun-Pivet waarin ze spraken over de verschillen en overeenkomsten tussen onze parlementaire systemen. Het grootste verschil is misschien wel dat in Nederland de kamervoorzitter altijd probeert politiek neutraal te zijn, terwijl de Franse ‘présidente’ ook politieke standpunten inneemt en regelmatig vergadert met de president, de premier en kopstukken van haar eigen partij. Daarnaast sprak de Kamervoorzitter met de Groupe d’Amitié, de Frans-Nederlandse vriendschapsgroep bestaande uit parlementariërs met bijzondere aandacht voor Nederland. Daarnaast werd een beleefdheidsbezoek gebracht aan de senaat (de Franse Eerste Kamer) gevestigd in het roemruchte Palais de Luxembourg. Ook daar is een vriendschapsgroep Nederland-Frankrijk, die zelfs de vierde oudste in zijn soort is in Frankrijk, zo leerden we tijdens de ontvangst door vice-voorzitter Loïc Hervé.

Voor de parlementsvoorzitters is het nuttig om hun buitenlandse collega’s te spreken. Thuis beoefenen ze een redelijk uniek beroep. Maar hun buitenlandse collega’s lopen tegen veel dezelfde kwesties aan. En meer in het algemeen worden de contacten tussen de parlementen naar mijn gevoel belangrijker, omdat door een aantal factoren het gewicht van de parlementen in de nationale besluitvorming is toegenomen en op dit moment internationale kwesties bovenaan de agenda staan.

Tussendoor had dhr Bosma, die een grote kennis van en interesse in geschiedenis en cultuur heeft, ook nog even tijd om naar het Louvre te gaan voor een rondleiding langs de Hollandse meesters. Ik was er al een tijd niet meer geweest, maar wat een ongelooflijke verzameling. Buiten Nederland is er geen plek ter wereld waar je meer Nederlandse meesterwerken kunt bewonderen. En interessant genoeg is bijvoorbeeld de collectie Rembrandts in het Louvre ouder dan die in het Rijksmuseum: de Franse koningen vanaf Lodewijk XIV hadden ze al aan de wand hangen, terwijl de collectie van het Rijks pas in de negentiende eeuw gestalte kreeg. Uiteraard hield Martin Bosma ook halt bij Marten en Oopjen, twee meesterwerken van de jonge Rembrandt, tot niet zo lang geleden privébezit van de familie De Rotschildt. Het Portret van Marten Soolmans en het Portret van Oopjen Coppit verbinden Frankrijk en Nederland. Onze twee landen bezitten (nadat we daar eventjes over hadden geharreward) elk een schilderij, maar de twee geliefden kunnen nooit van elkaar worden gescheiden: dankzij een overeenkomst, ondertekend in 2016, worden ze afwisselend samen tentoongesteld in het Musée du Louvre en het Rijksmuseum. Sinds begin 2024 en tot eind 2029 zijn ze weer te zien in Parijs.

Als u denkt dat u het Louvre al op uw duimpje kent, een tip. We werden namelijk ook rondgeleid langs een aantal zalen waar indrukwekkende oude kunst wordt gecombineerd met stukken van beroemde mode-ontwerpers, die zichtbaar door de klassieke kunst gevormd en geïnspireerd zijn. Deze combinatie is voor het Louvre ook een manier om jongere bezoekers aan te trekken, en dat lijkt heel aardig te lukken. Bijkomend voordeel is dat er zo ook veel bezoekers naar de relatief rustige gedeelten van het enorme museum worden gelokt. Voor de Lage Landen ook mooi dat in de tentoonstelling ‘Louvre Couture’ naast grote namen als Alexander McQueen en Karl Lagerfeld, ook Dries van Noten, Viktor en Rolf en Iris van Herpen een ereplaats hebben gekregen.

In Parijs werd deze week ook de Nutrition for Growth Summit gehouden. Deze top bracht verschillende partijen samen (zoals overheden, de private sector, onderzoekers en de VN) om zich in te zetten voor betere voeding. De voor de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp werkende directeur Inclusieve Groene Groei, Wampie Libon, vertegenwoordigde Nederland bij deze top. Met haar organiseerden we ook een bijeenkomst op de residentie over ‘Gezonde Voeding: Hoe meten we de kwaliteit van een dieet?’. Een druk bezocht evenement met deskundigen uit vele landen.

Deze week kende ook veel culturele elementen. Zo woonde ik zondagavond het concert van het Rotterdams Philharmonisch Orkest in het Théâtre des Champs-Elysées bij, met een betoverende uitvoering van de Vier letzte Lieder van Strauss en de imposante 3e symphonie van Bruckner. Het RPhO heeft een trouwe ‘fanbase’ in Parijs. Vervolgens mocht ik begin van de week een galaconcert bijwonen ter gelegenheid van het Poolse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie 2025. Een prachtig concert door het Poolse Radio Kamerorkest Amadeus, een van de beste strijkorkesten van Europa, met twee uitstekende solisten, de Canadese pianiste Hélène Mercier en de Zuid-Koreaanse pianist Hyuk Lee. Mevrouw Brigitte Macron luisterde het concert op met haar aanwezigheid, ook een teken dat Frankrijk de relatie met Polen steeds belangrijker gaat vinden.

En woensdag vond de wereldpremière van de Surinaams-Nederlandse filmproductie Monikondee plaats tijdens het Réel International Documentary Film Festival in Parijs. Een film over het leven van inheemse en Marron gemeenschappen die leven langs de Marowijnerivier, de grens tussen Suriname en Frans Guyana. Ik besefte weer eens hoeveel ik nog te leren heb over Suriname, hoewel ik altijd als ik met land in aanraking kom de verwantschap voel, vooral door de hartelijke bejegening. Na de première van de film ontving ik, samen met onze collega’s van de Surinaamse ambassade in Parijs, de filmcrew en hun familie voor een feestelijk proostmoment op de residentie om hun prestatie te vieren. De film zal later dit jaar ook te zien zijn op het festival IDFA in Amsterdam, en komt daarna in de bioscopen.

Ter afsluiting een heel ander onderwerp. Nederland is groot op het gebied van jeans, we hebben meerdere merken die je overal op de wereld kunt kopen, iets om trots op te zijn. Maar tegelijkertijd weet iedereen ook dat het fabriceren van spijkerstof, denim, een vervuilend proces is, dat (te)veel water nodig heeft. De Denim Deal is een Nederlands initiatief om gerecycled textiel te gebruiken voor het maken van nieuwe jeans en denim kledingstukken. Een model voor hoe overheden, merken en fabrikanten over de hele wereld zouden kunnen samenwerken om de modesector nieuw vorm te geven. Deze week werd de Denim Deal gelanceerd in Frankrijk tijdens een bijeenkomst op het Atelier Néerlandais. En dan nog even een leuk weetje in dit kader : wist u dat het woord denim een afkorting is van de oorspronkelijke Franse benaming “De Nîmes”’ waar de stof voor het eerst werd gemaakt? Overigens heeft ook Italië een claim: volgens hen is ‘Jeans’ een Amerikaanse verbastering van ‘de Gênes’ (uit Genua).

Ik houd u niet langer op en ga nu zelf ook proberen dit weekend niet te werken maar van de lentezon te genieten. Ik wens u een goed weekend.

Jan Versteeg