Over het reisadvies, Pasen, de twintigste eeuw en de huidige

Voordat ik vertel over mijn afgelopen week, eerst even iets belangrijks: het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor Frankrijk verandert van groen naar geel. Dit heeft ermee te maken dat Frankrijk afgelopen zondag het dreigingsniveau verhoogde, na de terroristische aanslag in Moskou. De Franse overheid ziet een serieuze terroristische dreiging en neemt een aantal maatregelen, bijvoorbeeld om scholen en druk bezochte plekken beter te beveiligen. Wat betekent dit voor u? U kunt gewoon naar Frankrijk reizen, maar zorg ervoor dat u waakzaam bent en goed voorbereid op reis gaat. Daarnaast is het sterk aan te raden om u te registreren voor de informatieservice van BZ. (hier kunt u dat doen: https://informatieservice.nederlandwereldwijd.nl/.../exte... ). Dan weet het ministerie in geval van calamiteit dat u zich in Frankrijk bevindt.

Vandaag, Goede Vrijdag, is hier voor veel mensen een vrije dag, dus het was een relatief korte werkweek. Zelf nam ik overigens vorig weekend al een voorschotje op de Paasviering. Ik was door mijn oudste dochter uitgenodigd om mee te gaan naar een uitvoering van de Matthäus Passion in het mooie Zeeuws-Vlaamsche stadje Aardenburg. Vijftien jaar geleden nam ik haar mee naar dit meesterwerk van Bach en tot mijn verrassing (het leek me een lange zit voor een veertienjarige) heeft ze daar een positieve herinnering aan. Ik vond het opnieuw een tot nadenken stemmende ervaring, zeker in de Sint Baafskerk daar, waar al sinds de tiende eeuw Pasen wordt gevierd.

Onderweg in de auto, onder donkere wolken met af en toe een zonnestraal, realiseerde ik me nog eens hoeveel overeenkomsten dit zuidwestelijke stukje Nederland heeft met het Belgische gewest Vlaanderen en met Frans Vlaanderen. Aardenburg ligt 50 km van Gent, en weer 50 km verderop ligt Rijssel, tegenwoordig ook door Nederlanders meestal Lille genoemd. Volgende week ben ik overigens weer in Lille, onder meer om een samenwerkingsovereenkomst tussen Nederland en de regio ‘Hauts de France’ te tekenen.

Ik associeer nog even door – en laat daarom onze activiteiten over de Europese samenwerking, de overheidsfinanciën en de defensie-industrie deze week maar even onbesproken. In Frans Vlaanderen, om precies te zijn in de plaats Douai (vroeger Dowaai), werd ook de grote Franse generaal Pellé geboren. Hij is een van de helden uit de Eerste Wereldoorlog. Toch had ik nog nooit van hem gehoord, totdat ik deze week bij mijn Tsjechische collega werd uitgenodigd. Want deze generaal Pellé, die interessant genoeg ook een begenadigd tekenaar en diplomaat was, werd na de Eerste Wereldoorlog naar het toen net gecreëerde Tsjechoslowakije gestuurd. Hij moest daar een leger vormen uit de troepen die aan twee verschillende kanten hadden gevochten in de grote oorlog. Hij deed dat met succes, werd benoemd tot opperbevelhebber van het Tsjechoslowaakse leger, en wist daarmee de Hongaarse bolsjewieken te verslaan die het jonge land aanvielen. Hij trouwde op zijn oude dag nog met de Praagse schoonheid Jára Braunerova. Hun kleindochter was woensdag ook aanwezig.

Mijn Tsjechische collega vertoonde de film over generaal Pellé bij een bijeenkomst ter viering dat Tsjechië precies 25 jaar geleden toetrad tot de NAVO. Achteraf kwamen we nog over zijn familiegeschiedenis te spreken, want de grootvader van mijn collega kwam ook nog in de film voor. Die familiegeschiedenis is enorm verbonden met de Europese geschiedenis van de twintigste eeuw. Zijn ouders scheidden toen de Duitsers na ‘München’ (het akkoord van Hitler en de geallieerden, een historische vergissing) in 1939 Tsechoslowakije binnenvielen. Op die manier wilde de halfjoodse vader zijn gezin beschermen voor de rassenvervolging door de Duitsers. Toen de Sovjets op hun beurt in 1968 de Praagse opstand neersloegen, moest de familie naar Frankrijk vluchten. Mijn collega was toen 17, hij kreeg een Franse scholing en werd journalist. Na de val van de muur ging hij naar Tsjechië om voor een Franse mediagroep een radiostation op te zetten. En enkele jaren geleden vroeg de Tsjechische regering of hij ambassadeur in Parijs wilde worden. Het zal u niet verbazen dat mijn collega veel aanleiding zag om te vieren dat Tsjechië tegenwoordig zijn vrijheid gegarandeerd ziet door de NAVO en stevig deel uitmaakt van het democratische deel van Europa. En ik begreep ook weer beter dat deze beminnelijke en wijze man vaak zeer stevig uit de hoek komt als het gaat over de noodzaak om vierkant achter Oekraïne te staan.

Als u zich zorgen maakt over de vraag of mijn baan voldoende afwisselend is: ik kwam in dit stuk midden-Europese geschiedenis terecht net nadat ik thuis gastheer had gespeeld voor een bijeenkomst over de zogeheten CO2 prestatieladder. Dat is een soort meetsysteem waarbij binnen een hele productieketen wordt gemeten hoeveel CO2 er wordt uitgestoten, en waar die uitstoot kan worden verminderd. Veel organisaties en bedrijven in Nederland gebruiken die ladder om te beslissen waar ze goederen en diensten inkopen. Hun ervaringen zijn heel positief.Nu blijkt er voor de ‘Nederlandse’ ladder, ontwikkeld door de SKAO (Stichting klimaatvriendelijk aanbesteden en ondernemen), ook veel belangstelling te zijn in Frankrijk. Daarom organiseerden we met de ambassade een grote bijeenkomst om kennis en ervaring uit te wisselen. Drie grote Franse bedrijven vertelden daar waarom zij met de CO2-prestatieladder aan de slag gaan. En dat waren niet de minsten: Postbedrijf La Poste (koopt jaarlijk voor 15 miljard goederen en diensten in), Energienetbeheerder RTE en het agentschap voor overheidsaanbestedingen UGAP. Ik ben erg benieuwd hoe dit zal uitpakken.

Dan was er donderdag nog de REF thématique, een door werkgeversorganisatie MEDEF georganiseerde bijeenkomst voor Franse ondernemers. (REF staat voor Rencontres des Entrepreneurs de France.) Het ging dit keer over de prikkelende vraag of Europa genoeg macht heeft om zijn eigen belangen te verdedigen. De rode lijn in de antwoorden daarop was dat Europa heel veel potentiëel heeft als we echt samenwerken en de krachten bundelen. En dat we daarmee en eind gekomen zijn, maar dat we als we niet ‘het museum van de wereld’ (met een haperende economie en weinig invloed) willen worden, er nog het nodige te doen is. Aan de orde kwamen onder anderen: zorgen dat er één kapitaalmarkt komt zodat Europees spaargeld ook in Europa wordt geinvesteerd, zorgen voor minder en betere regels, het goed begeleiden van de grote ‘tranisities’ (energie, vergroeining, digitalisering) zodat de baten en de lasten eerlijk verdeeld zijn en een verstandige omgang met de uitbreiding van de EU.

Direct uit de bijeenkomst voor de werkgevers ging ik door naar het Parijse kantoor van Booking.com voor een bijeenkomst van de Nederlands Franse Kamer van Koophandel, de NFCC over vrouwelijk ondernemerschap. Bent u Nederlandse ondernemer (m/v) in Frankrijk of denkt u erover hier een bedrijf te beginnen, kijk dan eens of de NFCC een nuttig netwerk voor u is. De Kamer werd enkele jaren geleden opgezet door een groep bedrijven en ondernemers in samenwerking met de ambassade, eerst onder de naam NLBC (Netherlands France Business Council). De NFCC is inmiddels een levendig netwerk met een dynamische en professionele staf onder leiding van Anouk Zoet. Zowel de grote multinationals als het midden- en kleinbedrijf doen mee. Vrouwelijk ondernemerschap krijgt bij een aantal evenementen speciale aandacht, want ook nu nog zijn de horden voor vrouwelijk ondernemers vaak hoger dan die voor mannen. Zo blijken vrouwelijk ondernemers minder gemakkelijk financiering te vinden voor hun bedrijven en hebben ze vaak minder toegang tot relevante netwerken. Het was weer een inspirerende discussie gisteravond. Ik vond het bemoedigend dat er dit jaar ook behoorlijk wat mannelijke ondernemers van de partij waren. Het is tenslotte in ieders belang dat de onproductieve belemmeringen voor vrouwelijke ondernemers uit de weg geruimd worden.

Tijd om een punt achter dit stukje te zetten. De koffer staat al gepakt voor het weekend. We hebben niets gereserveerd, maar gaan ‘op de bonnefooi’ een stukje naar het Zuiden rijden, diep het Franse binnenland in. Erg veel zin in. Ik wens u ook een mooi Paasweekend.

Jan Versteeg