Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar. 

Tijdens mijn wekelijkse bericht probeer ik mezelf zo weinig mogelijk te herhalen, maar ik betrap mezelf er weleens op dat ik vaak schrijf dat het een gevarieerde week was. De afgelopen week is daarop geen uitzondering, het was een week waarin economie, geopolitiek, binnenlandse politiek en de relatie tussen Nederland en Frankrijk allemaal de revue passeerden.

Op zondagavond treinde ik maar weer eens naar Den Haag, omdat ik maandagmorgen een serie gesprekken op het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat had, gedeeltelijk samen met mijn collega Ronald van Roeden uit Berlijn. De economische banden met Frankrijk en Duitsland zijn zo intensief dat Economische Zaken een specifieke landenstrategie heeft voor beide landen, die afgelopen maandag door de top van het ministerie werd doorgenomen met de beide ambassadeurs. Er werd een hele lijst actiepunten goedgekeurd om nog beter de kansen van die relaties te benutten.

Diezelfde middag vliegensvlug terug naar Parijs om Minister-President Rutte te begeleiden. De Franse president Macron ontving die avond ruim twintig wereldleiders op het Elysée voor een bijeenkomst over onze steun aan Oekraïne. Als u het nieuws een beetje heeft gevolgd, ziet u ongetwijfeld dat de zorgen van Macron, twee jaar na de Russische inval, gerechtvaardigd zijn. Oekraïne kan op dit moment iedere steun gebruiken: de Russische druk is groot. De vraag die afgelopen maandag werd besproken, is hoe we samen Oekraïne zo snel mogelijk nog beter kunnen ondersteunen. De 25 aanwezige landen besloten op zeer korte termijn vijf gebieden waarop de steun kan worden geïntensiveerd verder uit te werken.

De Oekraïnetop en de daaropvolgende persconferentie van Macron stond overal prominent in de krant. Daardoor zou je haast vergeten dat er nog veel meer gebeurde deze week. Zo was het ook de week van de Salon de l’Agriculture, de jaarlijkse salon waar de Franse agrarische sector zich van zijn beste kant laat zien, en de mooiste dieren en producten aan een groot publiek toont. Een traditie, maar dit jaar toch een beetje anders: vooral de opening door president Macron op zaterdag verliep onder hoogspanning, gezien de boerenprotesten van de afgelopen weken (en nu nog).

Dus dan loop je ’s ochtendsvroeg in een enorme hal tussen de paarden, ezels, muilezels en muildieren. Dit ter afwisseling, want vorige jaar bezochten we het rundvee. Interessant is dat de paardachtigen ook weer meer in beeld zijn als trekdieren, ook vanwege de verduurzaming van de landbouwsector. Toen ik daar was, hadden we een interessant gesprek met Sébastien Windsor, de president van de Chambres d’Agricultures, die vertelde over de oorzaken van de malaise onder de boeren. Die wordt deels veroorzaakt door slechte oogsten – op hun beurt weer veroorzaakt door klimaatverandering, die eerst vooral in Zuid-Frankrijk tot tegenvallers leidde, maar zich nu ook steeds meer naar het Noorden doet voelen. Boeren die niet in klimaatverandering geloven zijn in Frankrijk zeldzaam, vertelde hij ons. Tegelijkertijd heeft een groot aantal Franse boeren een klap gekregen van de inflatie en van de coronacrisis; juist op het moment dat ze bezig waren om over te schakelen naar kleinschaliger en biologische vormen van landbouw. Juist die iets duurdere biologische landbouw wordt hard getroffen als mensen in de supermarkt moeten besparen en kiezen voor goedkopere alternatieven. De derde factor is het geheel aan regelgeving, vaak met allerlei goede bedoelingen (handel, voedselveiligheid, milieu, eerlijke concurrentie) aangenomen, maar -ook doordat de regels niet altijd goed op elkaar zijn afgestemd- de hele regelbrij kan een grote belasting zijn voor onze voedselproducenten. Signalen die we serieus moeten nemen en waar het landbouwteam van de ambassade, onder leiding van Martijn Weijtens, ook mee aan de slag is.

Terug naar de geopolitiek. Woensdag organiseerde de Defensieafdeling deze week een seminar over defensie-industrie, samen met de Nederlandse denktank Clingendael, en met sprekers uit de Europese Commissie en het Franse ministerie van Defensie. De vraag die op tafel lag, ligt in het verlengde van het werkdiner eerder op maandag: hoe zorgen we voor een sterke en onafhankelijke defensie-industrie? Nu uiterst belangrijk om Oekraïne te kunnen helpen tegen de Russische invasie, maar ook om voor de toekomst de Europese Unie te versterken tegen buitenlandse dreigingen.

Dick Zandee, nu van Clingendael, maar ooit een collega toen we beiden bij de NAVO in Brussel werkten, leidde de discussie. Het instituut heeft al een aantal jaren een ferme opvatting over de defensie industrie: er moet meer gedaan worden en snel. Mocht het u interesseren, dan kan ik dit ‘paper’ aanbevelen: https://www.clingendael.org/nl/node/17000. Een onderwerp waarbij Frankrijk en Nederland traditioneel een verschillende invalshoek hebben, maar waarbij de huidige onzekere wereld tot een nieuw gevoel van urgentie leidt. Dus erg nuttig om Franse en Nederlandse experts bij elkaar te brengen.

Dan werd ik donderdag nog uitgenodigd door mijn Franse collega François Alabrune, die vanuit Den Haag naar Parijs was gereisd voor een bezoek aan de start-up hub Station F, in het bijzonder het Maison Quantique, waar ondernemers werken aan quantum-technologie – in een notendop het ontwikkelen van supersnelle computertechnologie. Dit is een van de sleuteltechnologiëen van de nabije toekomst, waar Nederland samen met Frankrijk op wil inzetten. Dat was ook een van de afspraken die we samen hebben gemaakt in ons innovatie en duurzame groeipact, tijdens Macrons staatsbezoek vorig jaar.

Voor mij persoonlijk voelde het bezoek aan Station F – een omgebouwd station uit de jaren 1920 waar 1000 (!) start-ups gevestigd zijn, samen met financiers en meer gevestigde bedrijven die de creativiteit van de start-ups willen aanspreken – een beetje als thuiskomen. In mijn loopbaan heb ik veel met start-ups gewerkt, met name tijdens mijn plaatsing in Athene waar we in 2013 met steun van Nederlandse bedrijven en universiteiten de incubator ‘Orange Grove’ opzetten. Het werken met de jonge ondernemers, met hun optimisme, creativiteit en oplossingsgerichtheid, was buitengewoon inspirerend.

Op de ambassade in Parijs hebben we een heel team, onder leiding van innovatieraad Stefan Koreneef, dat bruggen slaat tussen Nederlandse en Franse innoverende bedrijven, klein en groot. Denkt u dat ze voor uw bedrijf een nuttige rol kunnen spelen, aarzel dan niet contact op te nemen via PAR-EA@minbuza.nl.

De week werd afgesloten met ‘consultaties’ van de directeuren-generaal die in Frankrijk en Nederland verantwoordelijk zijn voor de buitenlandse politiek en voor het Europese beleid. Daarin bleek klip en klaar dat, veel meer dan in de afgelopen decennia, het begrip ‘veiligheid’ tegenwoordig in ons werk centraal staat. In al zijn dimensies, van militair tot economisch. Zorgen dat we kwetsbaarheden verminderen; groei, banen en een gezonde leefomgeving bevorderen en verzekeren dat we onze eigen keuzes kunnen blijven maken. Over die doelstellingen zijn Frankrijk en Nederland het eens, op heel wat terreinen trekken we in Europa en internationaal samen op. Accentverschillen zijn er natuurlijk ook op enkele terreinen, een extra reden is om met elkaar in gesprek te blijven.
Er komen vast nog wel gelegenheden om daar wat meer over op te schrijven, maar het weekend lonkt. Eens kijken of het water van de Seine weer wat gedaald is, want mijn vaste hardlooprondje bleek vanmorgen een soort triatlonparcours te zijn geworden. Tot volgende week!

Jan Versteeg