18 januari 2025, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Rennen springen vliegen duiken vallen opstaan en weer doorgaan

Dit keer een bericht op zaterdagmiddag. De reden is vooral dat Bärbel (mijn vrouw) en ik gisteravond aanwezig mochten zijn bij de Parijse ‘verjaardag’ van Herman van Veen. Dat wil zeggen bij zijn voorstelling ‘Quatre Vingts’ in de Comédie des Champs Elysées. Een echte aanrader, en – voor de Parijzenaars onder u met een flexibel leven - volgens mij zijn er ook voor vanavond nog kaartjes. Als u het mist, kunt u altijd nog naar de miniserie kijken die Ivo Niehe (die er gisteren ook was) over hem maakt; het eerste deel wordt op 14 maart (Van Veen’s verjaardag) uitgezonden.

Hoewel ik niet zal beweren dat ik de afgelopen veertig jaar de platen van Herman van Veen grijsgedraaid heb, heb ik wel het gevoel dat zijn muziek bij mijn leven en dat van mijn generatie hoort. Menig liedje ken ik uit mijn hoofd, zijn manier van zingen en praten heeft een speciale plaats in de Nederlandse cultuur. Wanneer ik in mijn jeugd bij een vriend thuis kwam, dan stond er in acht van de tien gevallen een LP van Herman van Veen in de kast. De show van gisteren was verbluffend, vol energie en vakmanschap, in meerdere opzichten heeft Herman van Veen een enorm register. De zaal, vol Franse, Nederlandse en Belgische fans, kon nauwelijks afscheid van de zanger en zijn begeleiding nemen.

Bij een concert dat ‘Tachtig’ heet, kun je niet om leeftijdsvragen heen. Soms deed Herman van Veen dat door te spotten met zijn eigen leeftijd, soms door zich ertegen te verzetten, maar zeker ook door met dankbaarheid terug te kijken. Het zette me ook wel aan het denken. Herman van Veen is van de generatie die mij gevormd heeft: ouders, leraren, schoonouders, voorbeelden. Dat was een lichting met een enorme wil om te leren en – uit welke beroepsgroep, buurt of streek je ook kwam - om vooruit te komen in het leven: kennis vergaren, lezen, een instrument bespelen, talen leren, naar andere landen toe. Een inspirerende, optimistische generatie, die ik dankbaar ben. Tot zover mijn gemijmer, de betere avondjes uit zetten je aan het denken, maar dat is niet altijd interessant voor anderen.

Of toch nog even: ik ben ervan overtuigd dat talent en nieuwsgierigheid nog steeds ruim voorhanden is, maar het vertrouwen - dat die naoorlogse generatie had - dat we ondanks de forse hindernissen onszelf en elkaar vooruit kunnen helpen, dat hapert wel eens.

In dat opzicht was het interessant om bij al die bijeenkomsten die worden georganiseerd om 2025 in te luiden zo veel mensen te spreken en hun stemming te peilen. Soms ging dat rondom het aansnijden van een ‘galette des rois’, bijvoorbeeld met de collega’s van de Nederlandse vertegenwoordigingen. Andere keren werd de lever op de proef gesteld met – ik geef het toe – een glas champagne. Dat was bijvoorbeeld het geval bij de nieuwjaarsreceptie van de ambassadeur van Monaco. De Monegaskische minister komt daarvoor altijd naar Parijs – een heel efficiënte gelegenheid om weer even contact met het Prinsdom (waar ik ook Nederland vertegenwoordig) te hebben. Het voelde bijna alsof ik de reis naar Monaco had gemaakt, want de ontvangst was in het paleisachtige Shangri-La Hotel, een plek waar ik vanwege de prijs niet snel een nachtje zou doorbrengen.

Donderdagavond toostte ik voor de derde keer die dag op het nieuwe jaar, ditmaal bij de NLVP, de Nederlandse Vereniging voor Parijs en omgeving. Dit speelde zich af in het Collège Néerlandais waar ook een prachtig dansoptreden plaatsvond van de Paris Marais Dance School, geleid door de Nederlandse choreografe en oud-danseres Maggie Boogaart en haar man Ghislain de Compreignac. Beiden hebben een lange carrière als danser gehad, en nu richten ze zich op het lesgeven. Mooi als mensen hun talent en ervaring inzetten om anderen tot bloei te brengen. Heel bijzonder is hun toewijding aan jonge dansers, die wel talent hebben maar geen eigen middelen. Maggie en Ghislain leiden ze op tot professionele dansers op het hoogste niveau. Ze nemen jaarlijks twee tot vier dansers onder hun hoede, om ervoor te zorgen dat ze zich ten volle kunnen ontplooien, en een baan te krijgen als professioneel danser of choreograaf. De voorstelling was een mooi begin van gezellige receptie waar ik veel landgenoten heb kunnen spreken, zowel mensen die net zijn aangekomen als enkelen die meer dan een halve eeuw in de lichtstad wonen.

De veelzijdigheid blijft toch het bijzondere van dit werk. Op het ene moment ga je op in de Notenkrakersuite of het werk van Herman van Veen, het volgende moment moet je verstandige dingen proberen te zeggen over bijvoorbeeld de rol van Artificiële Intelligentie in de defensie-industrie. Of over de ontwikkelingen die we kunnen verwachten zodra in Washington de regering Trump aantreedt.

Maandagmorgen ontvingen we Erica Schouten, onze speciaal gezant voor Oekraïne. Een van de hoofdonderwerpen voor Erica en haar collega’s is de wederopbouw van het land, dat door de Russische agressie enorme schade heeft opgelopen. Zij had een druk programma in Parijs, maar nam ook de tijd om ons ambassadeteam bij te praten. De dag daarop kwam directeur-generaal politieke zaken (oftewel DGPZ) Marcel de Vink van het Ministerie van Buitenlandse Zaken naar Parijs om met een aantal collega’s te praten over de situatie in Oekraïne. De regering Trump is vastbesloten om de strijdende partijen te dwingen een einde aan de oorlog te maken. Een doel dat vrijwel iedereen zal onderschrijven. De vorm van die ‘deal’ is essentieel, niet alleen voor de mensen in Oekraïne, maar ook voor Europa. Hoe kunnen we bijdragen aan een stabiele vrede? Hoe ziet de toekomst van Oekraïne eruit? Hoe voorkomen we dat de strijd weer oplaait, of dat Rusland andere manieren onze veiligheid kan ondermijnen. Vragen waar al veel over gezegd en geschreven is, maar die nu nog actueler worden.

Tegelijkertijd wachtten we natuurlijk met spanning op de regeringsverklaring van de nieuwe Franse premier, François Bayrou, de ‘déclaration de politique générale du Premier ministre’. Bayrou legde hierin dinsdag de hoofdlijnen van zijn regeringsprogramma uit. Deze beleidstoespraak werd uiteraard nauwlettend gevolgd om te zien hoe Bayrou van plan is om de valkuilen te vermijden die zijn voorganger Michel Barnier noodlottig werden.

De regering steunt opnieuw op een fragiele groep centristische en conservatieve parlementsleden zonder parlementaire meerderheid. Dat terwijl de uitdagingen aanzienlijk zijn, met op de eerste plaats het vaststellen van een begroting voor het reeds begonnen jaar. Op dit moment werkt Frankrijk tijdelijk met de budgettaire kaders van vorig jaar, maar vóór 1 maart moet er een nieuwe begroting zijn. De reden daarvoor is van technische aard: als de schalen van de inkomstenbelasting niet worden aangepast, dreigen honderdduizenden Fransen waarvan het nominale loon door de inflatie omhoog is gegaan, door de fiscus hoger te worden aangeslagen, en dat zal vrijwel zeker tot grote onrust leiden. Zoals u weet staan de Franse overheidsfinanciën er niet best voor: er moet worden bezuinigd om de staatsschuld beheersbaar te houden. En dat maakt het voor premier Bayrou zo lastig: er is tijdsdruk, er moet worden bezuinigd, maar veel Franse burgers willen juist aandacht voor hun koopkracht.

Het pakket waarmee Bayrou hoopt de begroting te kunnen vaststellen zonder meteen weer door het parlement uit het zadel gewipt te worden, bevat een opvallend element. Om centrumlinks min of meer aan boord te krijgen, heeft de ‘premier ministre’ verklaard bereid te zijn te kijken naar ‘verbeteringen’ van de omstreden pensioenwet van 2023. De sociale partners krijgen tot 1 oktober om het daarover eens te worden, waarbij de voorwaarde geldt dat de totale kosten niet mogen toenemen. Het is koorddansen, zelfs premier Bayrou liet met de nodige humor merken niet zeker te weten of hij de overkant gaat halen.

Aan het eind van de week had ik nog het geluk een uurtje op bezoek te kunnen bij Pieyre-Alexandre Anglade, voorzitter van de Commissie Europese Zaken in de Assemblée Nationale en ‘député des Français au Benelux’. Frankrijk heeft zoals u weet bij de verkiezingen een districtenstelsel. En omdat er drie miljoen Fransen in het buitenland wonen, zijn er ook elf kamerleden die in een buitenlands ‘district’ gekozen worden. Kamerlid Anglade was deze week nog in Amsterdam voor de nieuwjaarsreceptie van de Franse gemeenschap in Nederland. Hij is erg goed aangesloten in de Renaissancepartij van president Macron. Een belangrijk contact voor onze ambassade.

Als ambassade werken we aan de banden met Frankrijk op veel terreinen – handel, energie, klimaat, veiligheid enz. – om samen een bepaald doel te bereiken. Mijn agenda is daarom vooral gevuld met afspraken met Franse partners. Daarnaast zijn mijn team en ik er voor de Nederlanders die hier wonen, werken of reizen. Ik probeer dan ook regelmatig Nederlanders in Frankrijk te ontmoeten tijdens gelegenheden zoals deze nieuwjaarsreceptie van de NLVP, ook wanneer ik de regio in ga. En deze Facebook-pagina is natuurlijk ook een manier om contact met u te onderhouden, schroom dus niet om deze pagina te delen met andere landgenoten !

Jan Versteeg