14 november 2024, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Schakelen

Het is met wat vertraging dat ik me weer meld. Eerlijk gezegd vooral doordat ik het eind vorige week moeilijk vond om zomaar verslag te doen van een werkweek in Parijs, terwijl zich in Amsterdam afschuwelijke taferelen hadden afgespeeld, die in de hele wereld voorpaginanieuws waren.​​ Ook de ambassade kreeg een flink aantal verontruste of boze telefoontjes en mailtjes. De beantwoording komt in zo’n situatie heel precies, en volgt letterlijk de teksten die de minister-president en andere leden van de regering hebben uitgesproken.

Ook het andere grote nieuwsfeit van vorige week speelde zich buiten Frankrijk af. De verkiezingsoverwinning van Donald Trump in de VS betekent ook voor de Nederlandse ambassades in Europa werk aan de winkel. Uitgaande van de uitspraken van Trump in zijn campagne, en ook ruim daarvoor, kunnen er forse gevolgen zijn voor de internationale verhoudingen. En dat op allerlei terreinen: de Europese defensie de wereldhandel, het industriebeleid, klimaatbeleid. Onze welvaart en onze veiligheid, dus. Veel mensen trekken als eerste conclusie dat Europa meer zijn eigen broek op moet houden, of -in de woorden van anderen- zich moet versterken en verenigen. Tegelijkertijd ziet vrijwel iedereen in dat er veel redenen zijn om zuinig te zijn op de relatie met de VS. En dat zou in de komende jaren wel eens een van de grote diplomatieke uitdagingen kunnen worden: wel Europa versterken, maar niet de VS versneld van ons vervreemden.

De uitslag van de verkiezingen werd ook besproken in Boedapest, waar de regeringsleiders van de EU bijeenkwamen. Het betrof een informele Europese Raad. Zo’n bijeenkomst wordt ieder halfjaar gehouden in het land dat de voorzitter is van de Europese Unie, nu is dat Hongarije. Het voorzitterschap wordt bij toerbeurt verdeeld; over een half jaar is dat bijvoorbeeld Polen, en in 2029 is Nederland weer aan de beurt. Het idee van die informele bijeenkomsten van regeringsleiders is om wat diepgaander en opener te kunnen praten over een of twee grote onderwerpen. Overigens moet u dat ´informeel’ niet al te letterlijk nemen, er is meestal een vrij strakke choreografie.

Vorige week was het rapport van Mario Draghi het hoofdgerecht. Dat rapport, waarvoor de vroegere president van de Europese Centrale Bank een groot aantal experts had geraadpleegd, ging over de grote vraag hoe Europa zich economisch staande kan houden. Het begint bij de vaststelling dat we in een rap tempo achterop aan het raken zijn. De VS is de laatste jaren veel harder gegroeid dan wij, door de sterke techbedrijven en een ruime beschikbaarheid van goedkope energie. Het groeitempo in China en een aantal andere grote opkomende economieën is nog indrukwekkender, dankzij goedkope arbeid en de controle over de grondstoffen die voor de nieuwe economie nodig zijn. Europa heeft een vergrijzende bevolking en een haperende productiviteit. En het is voor energie en grondstoffen sterk afhankelijk van import. Bij dat alles komt dat de vrije wereldhandel, waar de EU veel profijt van had, op allerlei manieren onder vuur ligt. Draghi komt met een reeks aanbevelingen. Europa moet in de ogen van de experts meer samenwerken, de regeldruk verminderen en fors investeren om concurrerender en minder afhankelijk te worden. Het is zeer de moeite waard om de conclusies (https://commission.europa.eu/.../eu-competitiveness...) te lezen. Het zal ook duidelijk zijn dat dit makkelijker gezegd is, dan gedaan. Des te belangrijker dat de Europese leiders een dag samen werden ‘opgesloten’ om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Op de achtergrond proberen wij ons als ambassade team nuttig te maken bij de voorbereiding en het vervolgwerk.

Vorige week was ook de staatssecretaris voor Defensie, Gijs Tuinman, op bezoek. Hij bracht onder meer een bezoek aan de grote Franse defensiebeurs Euronaval, gespecialiseerd in apparatuur voor de marine. Bij de beurs was Nederland, marineland bij uitstek, goed vertegenwoordigd. Sommige bedrijven zijn bekend, zoals TNO, of Damen Shipyards uit Vlissingen, maar er waren ook kleinere bedrijven vertegenwoordigd, zoals bijvoorbeeld het bedrijf Interdam, dat tot de wereldtop behoort in brand- en explosiebestendige deuren en muren (noodzakelijk bij boorplatformen bijvoorbeeld, en bij oorlogsschepen). Ook werden er op de beurs contracten ondertekend, onder meer door Nederlandse bedrijven die met de Franse werf Naval gaan werken aan de nieuwe onderzeeërs, en -in de andere richting- door de luchtmacht die bij Airbus 12 Caracal helicopters bestelde, die onder meer zullen worden gebruikt door onze commando’s.

Ook die laatst deal had de bijzondere aandacht van de staatssecretaris, die zelf ​actief was bij de commando’s. Zoals u misschien weet is Gijs Tuinman drager van de Militaire Willems-orde, vanwege zijn heldhaftige optreden in Afghanistan. De Militaire Willems-orde is een van onze oudste en zeldzaamste onderscheidingen. Hij werd ingesteld door Willem I in 1815. Op dit moment zijn er nog drie dragers van de militaire Willems-orde in leven, waar staatssecretaris Tuinman er dus één van is.

Een van de grote uitdagingen in ons vak is om snel en soepel te kunnen schakelen tussen totaal verschillende activiteiten. Zo staat dezer dagen ook de fotografie in de schijnwerpers in Parijs,
want het is het seizoen voor de fotografie dat begon met Paris Photo, de grote fotobeurs die dit jaar terugkeerde in het Grand Palais bij de Champs-Elysées. Ook Nederlandse fotografie
was daar rijk vertegenwoordigd, bijvoorbeeld met werk van Erwin Olaf, die vorig jaar overleed.

De gehele maand november is er nog het Photo Days festival in tientallen Parijse musea en galerieën, waaronder ook de fonkelnieuwe locatie van het Atelier Néerlandais, dat voor het eerst sinds de verhuizing open is. Ik mocht daar een paar woorden mocht zeggen bij de opening van de expositie ‘Nouvelles Frontières’ die door ons culturele team was georganiseerd met fotografiemuseum FOAM en stichting Unbound. Heel verschillend werk, met als gemene deler dat de artiesten Nederland als thuisbasis hebben en in hun werk de grenzen opzoeken. De tentoonstelling loopt tot 22 november, en hier vindt u meer informatie. https://atelierneerlandais.com/photodays-paris-photo/.

Terwijl in Parijs de winkel, onder leiding van mijn geweldige plaatsvervanger Sara Offermans gewoon doordraait, met onder meer Wapenstilstandsdag op 11 november, de Bataclanherdenking op 13 november en -omschakelen- een innovatiemissie over duurzame luchtvaart, ben ik een paar dagen aan het uitwaaien. Na de Olympische zomer zijn er nog veel vrije dagen te verspijkeren. Tot volgende week!

Jan Versteeg