De Franse ziel

Onlangs was ik weer een paar dagen in Amsterdam. En hoewel het aardige van een grote stad is dat je zelden een bekende tegenkomt, gebeurt me dat de laatste tijd toch regelmatig. Zo ook nu, notabene in de wachtkamer bij de dermatoloog. Nu kunt u zich afvragen: wat doet die man bij een Amsterdamse dermatoloog? Moet hij niet in Frankrijk naar de dokter?

Nu, dat doe ik wel, ik loop hier al met veel plezier bij verschillende specialisten. Maar ik heb de belemmerende overtuiging dat je beter niet bij een Franse dermatoloog terecht moet komen. Dat komt door Guy, een Franse vriend van mij, die net als ik een paar rare plekjes op zijn hoofd had, waarna zijn (Franse) dermatoloog de een na de andere enorme huidtransplantatie heeft uitgevoerd, met als gevolg dat zijn schedel nu lijkt op het oppervlak van de maan. Dus ja, ik ga nog maar even één keer per jaar voor controle naar mijn Amsterdamse dermatoloog.

Maar dat allemaal terzijde! Ik liep daar, zoals gezegd, iemand tegen het lijf die ik een tijd niet gezien had, en dus was mijn logische vraag: ‘Hoe gaat het?’ Waarop haar evenzeer voorspelbare antwoord volgde: ‘Ja, heel goed. Met jou?’ Ook ‘goed’ natuurlijk. Zo doen we dat in Nederland. Het is nog net niet zoals in New York, waar het ‘amazing’ en ‘great’ niet van de lucht is, maar onder jonge mensen klinkt toch al opmerkelijk vaak ‘super’, al dan niet met uitroepteken!

In Frankrijk gaat dat anders. In ieder geval hier in onze streek. Op de vraag hoe het gaat, volgt steevast een enigszins somber: ça va. Letterlijk vertaald: ‘het gaat’. In Nederland betekent dat toch impliciet dat er iets aan de hand is. In het begin moest ik daar nogal aan wennen. Ik kwam wel eens thuis met de mededeling dat het met die en die echt niet goed ging, aangezien hij zo neerslachtig had gereageerd op mijn vraag hoe het met hem ging. Later leerde ik dat werkelijk iedereen, werkelijk altijd, ça va zegt. En ook immer op diezelfde melancholische toon, waarin iets doorklinkt van: ‘het is wat het is, het leven valt niet mee, maar we maken er maar het beste van’. Nu kan ik daar wel inkomen, dus dat scheelt.

Maar ik heb wel het idee dat het iets zegt over ‘de Fransen’. Natuurlijk zijn dat soort generalisaties over de Franse ziel volstrekt uit den boze. Maar ze klagen wel heel graag, die Fransen. Nu we toch over die Franse volksaard bezig zijn: in de directe omgeving van ons huis woont een zeer beperkt aantal mensen. Stuk of tien. Van die tien zijn er maar liefst drie (in dit geval vrouwen) die een sterk geloof hebben in alternatieve geneeswijzen. Een is helemaal van de voedings- en kruidenleer, als het om genezen gaat, en de andere twee zijn into ‘kinesiologie’. Ik dacht eerst dat het om fysiotherapie ging, dat heet hier namelijk kinesthésie. Maar nee, dit is iets geheel anders. Bij kinesiologie worden middels een soort spiertest ‘blokkades opgespoord in de energiebalans’. De spieren zijn ‘even de woordvoerders van lichaam en geest’. Toegegeven, er is een hoop dat we nog niet weten over ziektes en de relatie tussen geest en lichaam, maar waar in Nederland een alternatieve geneeswijze als kinesiologie als kwakzalverij wordt beschouwd en uit het verzekeringspakket is gegooid, lijkt er in Frankrijk een gunstiger onthaal te zijn.

Een van die kinesiologie-adepten is onze buurvrouw. Ze is nog in opleiding maar wil graag oefenen. Wat wil het geval? We hebben twee Friese paarden. De oudste, Théos, heeft met enige regelmaat een abces in zijn hoef. Dat gaat veelal vanzelf over, maar soms behandelen we zoiets zelf, soms komt de hoefsmid, en heel soms de dierenarts. Nu leek het onze buurvrouw een uitgelezen mogelijkheid om haar verworven vaardigheden eens op Théos uit te proberen. Want ja, ook bij dieren kan er een ‘energetische disbalans’ zijn, en zo’n spiertest legt dat allemaal bloot. Beter een goede buur dan een verre vriend, en dus kwam op een zonnige ochtend buurvrouw langs om Théos een paar vragen te stellen. Zoiets gaat dan via een tussenpersoon, in dit geval dus Caroline, de berijder en verzorger van arme Théos.

C. en buurvrouw klommen tussen het lint door in de paardenwei. C. diende haar ene hand op de flank van Théos te leggen, en haar andere arm uit te strekken, zodat buurvrouw op een spier in haar onderarm kon drukken, terwijl C. tegendruk gaf. Vervolgens moest ze ook een van haar benen omhooghouden, waarop dezelfde diagnostiek werd losgelaten. Ondertussen was Max, de andere Fries, nieuwsgierig naderbij gekomen en drukte zijn enorme neus overal tussen. Ook hond Pomme en poes Bibi toonden hun belangstelling door te likken en kopjes te geven. Terwijl C. daar op één been aan het balanceren was, met haar ene hand op de hals van Théos, en alle andere dieren zich aan haar opdrongen, besloot Théos dat het zo wel mooi was geweest en wilde ervandoor. Met haar andere hand kon C. nog net het halstertouw pakken.

Nadat buurvrouw wat met haar handen in de krullen van C. had gerommeld, en nog wat had gedrukt op de huid rond haar ogen én op de zevende (!) rugwervel, begon het vragen stellen, vooralsnog aan C. Wanneer had zich voor het laatst een abces geopenbaard? Was er rond die tijd iets veranderd? Nee, geen idee. Nou ja, misschien was het net na de overgang van de winterwei naar de zomerwei. Ah! Daar gloorde een hypothese! En dus werd aan Théos de vraag gesteld (terwijl de spieren in de arm van C. in de gaten werden gehouden): ‘Hoe voel je je in die winterwei, vind je het fijn in de winterwei, ben je bang in de winterwei?’ Ja, hij was bang. ‘Wil je liever dicht bij huis zijn?’ Ja, dat wilde hij. Et voila! Daar was de diagnose! C. kreeg een flesje met wat druppels van een of andere geneeskrachtige bloem, die ze twee weken lang, twee druppels per dag, op een stukje appel moest doen en aan Théos geven.

Toen ik een week later buurvrouw tegen het lijf liep, was het eerste wat ze vroeg: ‘En, hoe gaat het met Théos?’ Waarop ik geheel naar waarheid zei: ‘Ça va…’

Leo Pauw

Voor meer korte verhalen over ons leven in Frankrijk: www.leopauw.com

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20240930, Korte Verhalen

< Vorige bijdrage

Reactie van Leo Pauw op 1 Oktober 2024 op 16.59: Dank voor de reacties. Voor de goede orde: ik ben dol op elke vorm van beleefdheid. Het ging mij ook niet om de leegte van zo’n frase als ça va, maar om die mooie, sombere ondertoon. (@Rob: dank voor de tip voor het boek). Overigens hele fijne buren!

Reactie van Janny O. op 1 Oktober 2024 op 17.12: Alfred, het waren/zijn mensen die geel veel alcohol nuttigen. En ik drink geen alcohol. Geen idee waarom er alcohol nodig zou zijn.

Er komen trouwens zelden mensen binnen, veelal worden de gezeligheden op het terras gevierd. Weer of geen weer.

Reactie van loes Heil op 1 Oktober 2024 op 17.18: Ingrid, u schreef :" Beleefdheidsfrasen zijn de olie van de maatschappij. Het bevordert de communicatie." Dat geldt misschien voor buren veelal in agglomeraties maar dikwijls niet op het argraïsche platteland, gesloten gemeenschappen waar veel jaloezie heerst. Jij bent en blijft de buitenlander die in hun ogen grond gekocht heeft die de loko's graag zelf voor een habbekrats gekocht hadden. Het is opvallend dat de communicatie bevorderd wordt wanneer je antwoord met bijvoorbeeld " ça ne va pas du tout". Dikwijls blijft de vrager dan staan en vraagt waarom het niet gaat, zodat er een gesprek ontstaat. Men kan deze truc niet blijven herhalen en dan zegt mijn partner :" maintenant ça va très bien".

Reactie van Andreas Chatziantoniou op 1 Oktober 2024 op 17.26: @Leo

Ook al betekend ça va letterlijk: het gaat - zoals je dit ook aangeeft, hoef je hier niet de letterlijke vertaling in te zoeken. Ik kom genoeg mensen tegen, die het ça va met klemtoon er uit gooien, dat je direct merkt dat het goed met ze gaat.

Is bv in het Engels (ouderwets) ook niet anders: how do you do? wordt niet beantwoord met een verhaal dat je slecht geslapen hebt maar met how do you do? Wil de Engelsman dan weten wat er met je aan de hand is, gaat hij/zij het zeker vragen.

En dan heb je in diverse talen nog het overloading: hetzelfde woord, maar afhankelijk van de intonatie een compleet andere betekenis. Neem bijvoorbeeld het Duitse tja :

-Resignatie: Tja, so ist das eben. Well, that‘s the way it is, you cannot do anything against it.

-Wijsneus: Tja, habe ich dir ja gesagt, es ist deine Schuld! I told you, it‘s your own fault!

-Afwachtend: Tja, was machen wir denn nun? And, I don‘t know what we should do now?

Samen gevat: "tja" - a German reaction to the apocalypse, Dawn of the Gods, nuclear war, an alien attack or no bread in the house.

Reactie van Rob van der Meulen op 1 Oktober 2024 op 17.47: @ Leo, op de nu al een jaar of vier "bevroren" website van InfoFrankrijk staan, met enig zoeken, nog heel wat leestips. Er is natuurlijk veel en veel meer te vinden om de donkere avonden voor Kerstmis voor het gezellig knapperende haardvuur mee door te brengen. En soms heb je daar een buitenlander voor nodig, zoals bijvoorbeeld Graham Robb, om wat afstandelijk zaken op een rijtje te zetten en bronnenmateriaal aan te boren waar in Frankrijk gemakshalve maar aan werd voorbijgegaan.

Reactie van Peter Jan op 1 Oktober 2024 op 20.18: Het ça va van de buren van Janny is jammer genoeg niet en dat van twee kanten, begrepen, denk ik. Hoop dat Janny wat later iets voor de buurman kan doen. Sommige oudere heren zijn hopeloos in de keuken na een leven lang verwend te zijn door hun echtgenote. Soms is het heel simpel: ga over een tijdje langs met een halve quiche, een leuk dessert en wie weet doe je de buurman en jezelf er een groot plezier mee.

Ikzelf was het afgelopen halfjaar in de lappenmand. Zeer ingrijpende operatie, been kwijt en gelukkig met een goed einde. Ik heb tijdens mijn periode in het revalidatiecentrum veel smsjes van dorpsgenoten gehad. Mijn buurman vroeg steeds weer of hij mijn numéro mobile mocht geven. Geen probleem voor mij. En sinds vele weken nu, krijg ik van alles te eten (en te drinken) aangeboden. Fijn om in een klein dorp te wonen.

Reactie van Janny O. op 1 Oktober 2024 op 21.34: @Peter Jan, wij zeggen altijd netjes als we er even niet zijn. En wat denk je, de buurman is gewoon een paar dagen of langer weg zonder iets te zeggen. Je gelooft het niet, maar het moet voor ons echt van twee kanten komen. Dan hebben we geen idee of hij in het ziekenhuis zal zijn of ergens anders.

Aan de andere kant hebben we wel hele fijne buren hoor, voordat iemand van afstand weet te vertellen dat we zelf schuldig zijn.

Reactie van Peter Jan op 1 Oktober 2024 op 21.45: Het blijft moeilijk om diep in de Franse ziel ( en ook de Nederlandse) te kijken. Goed te lezen dat je fijne buren hebt, Janny.