Onze kippen: slotaflevering

Al twee keer eerder berichtte ik over de avonturen met onze kippen. Nu dan toch ook maar de epiloog. Een korte samenvatting van het voorafgaande. Het begon vorige zomer, met onze drie dames. Zwart waren ze, met gouden veren in hun hals. Ze deden elke dag braaf hun plicht: een ei leggen, waarna ze vervolgens de hele dag lekker over ons terrein of in ons bos scharrelden, en uitrustten in de schaduw van de appelboom. Ze hadden een mooi kippenhok voor de nacht, maar overdag gaven we ze de ruimte, vooral omdat we merkten hoe natuurlijk dat voor ze was: eropuit! Maar het paradijs was van korte duur. Het begon met een moordlustige buizerd. Toen hadden we er nog maar twee. Niet veel later werd er een ziek. Coccidiose. We gaven haar een apart hokje met veel zacht hooi, een hospice, waar ze mocht sterven. Toen hadden we er nog maar een.

En dus reden we weer naar de kippenfokker en kochten er twee nieuwe bij: een rode en een grijze. Ze waren nog jong en legden nog niet, waardoor onze gigantische eierenvoorraad gelukkig wat begon te slinken. De groepsvorming liet ook even op zich wachten. Waren we gewend aan een gezellig clubje, nu deed ieder voor zich maar wat. Soms kwamen we de rode dame in haar eentje ergens tegen op het zandpad, achter ons terrein. Waar ze op haar dooie gemak uit het bos kwam aanlopen, alsof ze met haar handtasje even was wezen winkelen. Maar langzaam maar zeker werd het toch wel weer een team. Zwart, rood, grijs. Voorwaar een divers gezelschap. De twee nieuwe begonnen ook te leggen, geheel volgens plan. Maar na hun dagelijkse plicht liepen ze alle drie steeds vaker meteen naar de buren, waar alle dagen kattenbrokjes op het terras staan. Die buren hebben - spoiler! - geen omheining, en dus geen afscheiding van de openbare weg.

In december was het zover. Een gehuchtje verderop woont een mevrouw die een hond heeft aangeschaft, een husky. Niet de makkelijkste honden. Mild uitgedrukt: een hond met temperament. In gewoon Hollands ‘prooidrift’. Ze wandelde met haar hond, niet aangelijnd, langs ons huis, en haar husky zag in zijn ooghoek een van onze kippen, de laatst overgebleven zwarte, op het terrein van onze buren lopen.

Zo bleven de rode en de grijze over. Dat ging best een tijdlang goed. Een mooi leven hadden ze. Eten en drinken in hun hok. Overdag lekker overal scharrelen, in ons bos, bij de buren, in de moestuin. Af en toe kwamen ze gezellig kwebbelend naar ons toe, zeker als ze een blaadje sla of wat overgebleven pasta ontwaarden. En tegen de schemering zochten ze zelf hun hok op, waarvan we dan, als het echt donker werd, de deurtjes op slot deden. Om de volgende ochtend - luid roepend - weer door een van ons bevrijd te worden.

Maar ja, op de beelden van onze wildcamera hadden we al gezien dat er vrijwel elke nacht een of twee vossen rond ons terrein aan de wandel waren. En bovendien weten we in het bos een vossenhol op een paar honderd meter van ons huis. Zo rond begin april - ook dat weten we - is het de tijd van de jonge vosjes, de welpen. Die, naarmate ze wat ouder worden, flink wat eten moeten krijgen. Met als gevolg dat het vossenkoppel steeds brutaler werd en zich ook overdag al liet zien. Lang verhaal kort: in een tijdsbestek van een week was eerst op klaarlichte dag de grijze gepakt en vervolgens was pa of ma teruggekomen om ook onze laatste kip te grijpen, en die aan zijn welpjes te voeren.

We hebben ons kippenhok aan de zus van onze buurvrouw verkocht … Het is klaar met de kippen. We konden er niet meer tegen, elke keer de confrontatie met de dood van een dier waar je je toch - al zal dat sommige mensen bevreemden - aan gaat hechten. Elke kip had een andere persoonlijkheid. En communiceerde op een andere manier met ons. Het waren wézens. Die we een leuk leven wilden geven. Een natuurlijk leven. En die we niet als gevangenen in een hok wilden stoppen.

Het blijft ingewikkeld, hoe we ons verhouden tot dieren. We hebben ook twee honden, twee paarden en een poes. We proberen ze zoveel mogelijk een leven te geven dat overeenkomt met hun natuurlijke behoeften. Maar ja, hoe zit dat dan met paardrijden? Een metalen bit in zijn mond proppen en er vervolgens bovenop gaan zitten? Is dat leuk voor een paard? Of de honden aan de riem als we een stukje langs de weg gaan lopen? Nou ja, dat is voor de veiligheid, zou je kunnen zeggen, zoals je ook bij kinderen de grenzen bepaalt. Maar het weghalen van een muis of hagedis die onze poes te pakken heeft, die ze vervolgens een half uurtje wil martelen?

Wat is wijsheid: een kip opsluiten in een ren, waar ze hooguit een korrel graan kunnen zoeken die je er af en toe ingooit, maar waarin ze veilig zijn? Of haar de vrijheid geven om de hele dag te doen waar ze zelf zin in heeft, flinke wandelingen maken, het ene na het andere insect uit de grond peuteren? Met als gevolg dat het een mooi, maar kort leven zal zijn? Of zou dat juist een stressvol bestaan zijn voor een dier, met zoveel gevaar om zich heen? Ik weet het allemaal niet meer.

Leo Pauw

(Voor meer korte verhalen over ons leven op het Franse platteland, zie www.leopauw.com. Daar is ook meer informatie te vinden - voor wie het interesseert - over mijn nieuwste roman De tranen van de stad, ook in Frankrijk goed verkrijgbaar via www.amazon.fr - tegen zeer beperkte verzendkosten).